Schouwen-Duiveland
Kitebuggies en het Verklikkerstrand
Gert-Jan Buth
Het was tot enkele jaren geleden niet voor te stellen dat natuurbeschermingsorganisaties zelfs ook
voor de veiligstelling van het strand, onze laatste stukjes ongerept Nederland waar natuur en recre
atie meestal goed samen gingen, hard in het geweer moeten komen. Maar het is ondertussen wel
zo. De spelende mens gaat steeds verder; kitesurfen vindt voor het strand plaats, waar in sommige
gevallen zeevogels in grote getale rusten en foerageren, en kitebuggies kunnen met snelheden van
70-80 km/uur over de strandvlakte razen.
Deze nieuwe sporten van de kust zien er specta
culair uit en j e gunt de liefhebbers hiervan hun ple
zier. Voor het Schouwse strand, met een totale
lengte van ongeveer 22 km, vormen deze sporten
wat natuur betreft in de meeste gevallen geen pro
bleem. Echter, voor het Verklikkerstrand, met een
lengte van slechts 1,5 km, vormt dit wel een pro
bleem. En juist uitgerekend dit natuurstrand is
door de gemeente, kennelijk zonder enig besef van
de bijzondere natuur- en landschapswaarden ter
plaatse, aangewezen als kitebuggy-gebied. Sinds
2005 probeert de Natuur- en Vogelwacht de Ge
meente en de Provincie, die handhaver is van de
Natuurbeschermingswet 1998, te bewegen om een
ander strandgedeelte voor de kitebuggy-sport aan
te wijzen. (Deze sport mag overigens ook bij de
Brouwersdam en op een Ouddorps strand beoe
fend worden.)
Het Verklikkerstrand is zo bijzonder omdat hier
sprake is van een letterlijk en figuurlijk breed ont
wikkeld aangroeistrand. Op dit strand sluiten
zandbanken aan, waarop vaak tientallen zeehon
den liggen. In het ondiepe water tussen de strand-
haken verblijven frequent honderden zeevogels.
Op het in hoogteligging gevarieerde strand rusten
of foerageren vaak honderden tot duizenden kust-
vogels, waarbij het soortenspectrum wijzigt per sei
zoen. Voor een aantal kustvogelsoorten fungeert
dit strand als een hoogwatervluchtplaats. De eerst
volgende veilige vluchtplaats ligt op ongeveer 10
km afstand. Bovenaan het Verklikkerstrand vindt
nieuwe duinvorming plaats. Niet voor niets werd
onlangs in een door de PZC georganiseerde ver
kiezing, het Verklikkerstrand als één van de meest
bijzondere deelgebieden van het Zeeuwse land
schap aangewezen.
Zodra een kitebuggy over dit strand gaat rijden,
meestal op en neer vliegend vanaf de waterlijn tot
open tussen de jonge duintjes,zijn hier binnen en
kele minuten alle dieren verjaagd. Kitebuggy-lief-
hebbers zijn hier het gehele jaar actief. Voordat het
Verklikkerstrand werd aangewezen als kitebuggy-
circuit beschermde dit strand als het ware zelf de
aanwezige natuurwaarden. Door de relatief afge
legen ligging en de weidsheid van het strand was
hier sprake van rustige strandrecreatie, waarbij be
zoekers waarschijnlijk juist hier kwamen vanwege
de bijzondere schoonheid van dit kustgebied.
De bezwaarprocedures van de Natuur- en Vogel
wacht tegen deze vorm van verstoring van één van
de belangrijkste natuurstranden van Nederland
slepen zich al jaren voort en spitsen zich nu toe op
de Provincie. In reactie op onze verzoeken en be
zwaarschriften zijn Gedeputeerde Staten van
begin af aan,najaar 2005, een erg zwalkende proce
durele koers gaan varen, telkens in strijd met de al
gemene beginselen van behoorlijk bestuur.
GS overschrijdt systematisch besluitvormings
termijnen met vele maanden. Uiteindelijk nam GS
dan in augustus 2006 het besluit om voor het Ver
klikkerstrand uitvoering te gaan geven aan de ver
plichtingen van de Natuurbeschermingswet. Dit
hield onder andere in dat de Gemeente een ver
gunning in het kader van de Nb-wet moest aanvra
gen, inclusief een uitgebreid onderzoek naar na
tuurverstoring ter plaatse. Maar, uiteindelijk voert
GS haar besluit van augustus 2006 dan toch weer
niet uit als de Gemeente richting Provincie brutaal
reageert in de trant van dat ze helemaal niet van
plan is om zich aan de wet te houden. Als normale
burger wordt je dan veroordeeld. Echter in dit
geval durfde de Provincie niets te ondernemen
tegen de Gemeente en besloot uiteindelijk in juli
2007, weer bijna een jaar over tijd, om geheel terug
te komen op haar eerder besluit. GS stelde nu in
eens dat kitebuggies op het Verklikkerstrand toch
niet schadelijk voor de natuur waren, als ze zouden
blijven rijden binnen een denkbeeldig uitgezet vak
midden op het Verklikkerstrand. En dit zou dan in
de praktijk geregeld worden middels toezichthou
ders van de Gemeente en de Provincie.
30
