Boekbespreking
Bijen en wespen van Zeeland
In september 2008 verscheen in de serie Fauna Zeelandica een bijzonder boek. De atlas "Bijen en
wespen in Zeeland" (eindreactie Lucien Calle en Chiel Jacobusse) bevat verspreidingskaartjes (op
basis van 5x5 km-hokken) van de 425 soorten bijen en wespen die uit de provincie bekend zijn.
Ruim 120 kleurenfoto's laten de kleuren- en vormenrijkdom van bijen en wespen zien en illustreren
soms fraai het gedrag.
Onder de vlag van stichting Het Zeeuwse land
schap heeft een groep van tien deskundige vrijwil
ligers (in leeftijd variërend tussen 17 en 87 jaar) de
afgelopen tien jaar de hele provincie doorkruist
om he t voorkomen van bijen en wespen in kaart te
brengen. Dit resulteerde in zo'n 18.000 waarne
mingen op ruim 5000 vindplaatsen. Daarnaast
zijn gegevens verwerkt uit de literatuur en uit het
databastand van EIS. Van alle soorten wordt naast
een verspreidingskaartje ook een begeleidende
tekst geboden,met informatie over ondermeer de
biologie en het milieu van de betreffende soort. Ik
zou hier zelf wat meer informatie hebben ver
wacht over vliegtijden en exacte datums van zeld
zame gevallen.
Er werden twee soorten vastgesteld die nooit
eerder in Nederland waren aangetroffen: de
Doornkaakzandbij Andrena spinigera en de Sik-
kelsprinkhaandoder Sphex rufocinctus. Er wer
den ruim honderd soorten gevonden die nog niet
uit Zeeland bekend waren.
Spectaculair was de herontdekking van de
Schorviltbij Epeolus tarsalis ssp rozenburgensis,
een taxon dat nooit buiten het Nederlandse Del
tagebied is gevonden. De soort was al 20 jaar niet
meer gezien en gevreesd werd dat deze bij was uit
gestorven. Vanuit het zuiden is sprake van een
snelle opmars van de Gewone viltbij Epeolus va-
riegatus die de Schorviltbij dreigt te verdringen.
Behalve informatie over de soorten en hun ver
spreiding, geeft het boek ook algemene informa
tie over bijen en wespen. In de inleidende hoofd
stukken wordt onder meer ingegaan op
roofvijanden en parasieten, op de voedselkeuze
van bijen en wespen en op de invloed van het kli
maat. Ook wordt beschreven hoede Westerschel-
de, als vrijwel onneembare barrière, zorgt voor
stuwing. Doordat soorten de oversteek niet kun
nen maken is er ten zuiden van de Westerschelde
sprake van een opeenhoping van migranten uit
het zuiden.
De 125 kleurenfoto's zijn van hoge kwaliteit.
Dit aantal betekent echter ook dat nog geen kwart
van de soortteksten is voorzien van een foto. Het
is dan ook geen determinatiewerk.maar een atlas.
Voor het correct op naam brengen van soorten
(veel soorten hebben overigens uitsluitend een
wetenschappelijke naam),zijn we aangewezen op
(veelal buitenlandse) literatuur.
Een lust voor het oog, boordevol informatie,
prettig formaat, 192 pagina's, harde kaft en een
schappelijke prijs: een aanrader voor alle natuur
liefhebbers!
Te bestellen door 29.50 over te maken op bankrekening
5103.36.167 ten name van Het Zeeuwse Landschap, Wil-
helminadorponder vermelding van "Bijenatlasof via de
boekhandel.
Peter Meininger
60
