Landschap 19 toen
Langs de Hammen: Koudekerke en Schelphoek
Mooie wandelwegen bij Haamstede
De zeedijk tusschen Burghsluis en Koudekerke
DezeedijklangsdeHammenmetdeoudetorenvanKoudekerke(1918).HierliepdegrindwegnaarHaamstede.Erstaat
geen prikkeldraad; de koeien werden begeleid door een koeienwachter. Uitgave: R. W.J. Ochtman, Zierikzee.
Frans Beekman
Tussen Schouwen en de Roggenplaat stroomt de Hammen. Die is, met meer dan 30 meter, één
van de diepste getijgeulen van Nederland. De gedateerde dijken en inlaagdijken van Zuid-
Schouwen vertellen het verhaal van een voortdurend landverlies. Oude foto's illustreren de boeien
de landschapsgeschiedenis.
Ruim 600 jaar geleden aan het einde van de
Middeleeuwen vormde zich naast de Roompot
een tweede mondingsgeul in de Oosterschelde.
Deze zijarm kreeg de naam Hammen. De Ham
men meanderde of kromde zich steeds verder. De
getijgeul drong op tegen het Zuidland van Schou
wen en uit voorzorg legde het waterschap achter
de zeedijk een inlaagdijk aan. Wanneer de zeedijk
het bij een dijkval begaf, werd de inlaagdijk me
teen de nieuwe zeedijk. Dit proces herhaalde zich
telkens weer. De geul schoof naar het noorden op
en liet de grote zandplaat Roggenplaat achter
zich. Het oorspronkelijke cultuurlandschap met
vele dorpen verdween zo in de golven. Vooral in
de tweede helft van de 16de eeuw ginger veel land
verloren. Daarna wist men door het afzinken van
rijsmatten en het storten van stenen de zeedijk op
z'n plaats te houden. Waar eens vruchtbare land
bouwgrond en boerderijen lagen, staan nu de sta
ken die de mosselpercelen aangeven.
Koudekerke
De huidige zeedijk bij Koudekerke werd in
1581 als inlaagdijk dwars door het dorp gelegd. De
kerktoren spaarde men, want die deed dienst als
baken voor de scheepvaart. Omstreeks 1600 werd
deze inlaagdijk al een waterkerende zeedijk. De
landinwaartse inlaagdijk is van 1654 en het ver-
33