hij. Drie dagen achtereen hetzelfde recept. Het
maakte niet uit of hij in een groep was met enkele
Kleine Zwanen erbij (waaronder de door een
zwanencoördinator als Zeeuw betitelde 284A
geel) of dat er, zoals enkele keren gebeurde, op
hetzelfde perceel andere Wilde Zwanen waren.
2R20 vertrok op dat tijdstip gewoon laagvliegend
richting Grevelingen. Bij het naderen van de bui
tendijk won hij weliswaar wat hoogte, maar hij
leek alles in het werk te stellen om geen energie te
verspillen.
In de tweede week van december daalde de
temperatuur en voor het eerst beleefden we lichte
nachtvorst. Was dat het teken voor hem om te ver
trekken naar elders? Op 13 december 2007 zag ik
hem voorlopig voor het laatst. Natuurlijk is het
heel goed mogelijk dat hij elders op Schouwen-
Duiveland verbleef of in ieder geval in de omge
ving. Misschien ook maakte hij een uitstapje naar
Engeland. Mocht men in waarnemingenrubrie
ken "Wilde Zwaan 2R2D" tegenkomen, dan zij
men gewaarschuwd, want een Wilde Zwaan met
die code bestaat niet. In de afgelopen 30 jaar dat ik
halsbanden bij ganzen en zwanen las gebeurde
het meer dan eens dat ik na lang, heel lang turen
m'n inspanning moest staken en slechts kon note
ren dat ik een zwaan of gans met een halsband had
gezien.
Bovenstaand verhaal (met enkele wijzigingen)
schreef ik in december 2007 en in die vorige winter
zag ik 2R20 voor het laatst in de omgeving van de
Stapelsweg op 9 februari 2008. De zwanen arri
Kleine Zwanen met
mogelijk daartussen
Wilde Zwaan 2R20.
Op de achtegrond het
dorp Zonnemaire
Foto:Rod Summers.
veerden het afgelopen najaar later dan gewoon
lijk op Schouwen, maar bij de eerste signalen over
Kleine Zwanen begon ik me af te vragen of "mij n
Whooper weer zou komen. Tijdens een routine
rondje door de polder zag ik van grote afstand in
een grasveld bij Kijkuit een wit vlekje. Hoewel
daar vaak één of meer Knobbelzwanen verblij
ven, zou dat 2R20 kunnen zijn: zonder soortgeno
ten, zoals vaker in z'n lievelingspolder en zo dicht
mogelijk bij de slaapplaats. De zwaan zat met z'n
hals in de veren en rustte. De snavel liet al snel zien
dat het een Wilde Zwaan was en toen hij zich na
enkele minuten verhief, toonde hij de gele hals
band. Wilde Zwaan 2R20 was terug en tijdens her
haalde bezoekjes bevestigde hij zijn gedrag. Waar
vertoeft 2R20 buiten het winterseizoen? Een
voor de hand liggende vraag en het antwoord zou
dit verhaal cirkelrond kunnen maken zoals het
scenario van de gemiddelde natuurfilm. Maar
2R20 staat bekend als een rare vogel, een myste-
rybird. Zomerwaarnemingen zijn nooit gemeld.
Tegen het voorjaar verdwijnt hij spoorloos en in
het najaar keert hij terug, zonder nakomelingen,
zonder partner. Leeft hij 's zomers verborgen als
een kluizenaar in een voedselrijk, rustig moeras in
het noorden van Duitsland. Polen of in Finland?
Verblijft hij op een afgelegen plek ergens in het
spreekwoordelijke hoge noorden? Aan de oevers
van een meer, waar in het voorjaar iemand zich af
vraagt of de zwaan met de halsband de winter zal
hebben overleefd? Een solitair.die net zo zuinig is
met energie als de vogel in dit verhaal? Beelden
uit de mythologie dringen zich nu op. Maar dat is
een ander verhaal.
