geschat op 350-550 paar. De zachte winters van
het afgelopen decennium zijn ook van invloed op
deze gunstige ontwikkeling, wel zijn sinds jaar
2002 de aantallen iets afgenomen.
In 2007 werden 204 broedparen gevolgd, waar
van 158 nesten zijn gecontroleerd. Meestal wor
den tijdens controle van de nesten zo'n 4 tot 7 ei
eren aangetroffen. Het voedselaanbod speelt een
grote rol bij de legselgrootte. In 2007 werden ge
middeld 5,2 eieren per nest gevonden en later be
droeg het gemiddeld aantal jongen 4,3 per nest.
Een belangrijke reden - naast het voedselaanbod
- voor dit hoge aantal,is het feit dat deze valken in
nestkasten broedden waarin ze goed beschut zijn
tegen weer en wind.
Tijdens de wintermaanden overwinteren in
Zeeland in voedselarme jaren circa 500-1.000
exemplaren, maar na een goed muizenjaar wel
zo'n 1.500-2.500Torenvalken.
Schouwen-Duiveland
Vóór de gifperiode waren Torenvalken als
broedvogels talrijker, vanwege meer ongerepte
natuur, minder verkeer en weinig recreatie. Ook
was de landbouw nog niet zo gemoderniseerd met
veel kleine percelen, gevarieerde teelten en dras
sige weilanden.
Na de daljaren zijn de Torenvalken ook hier
weer toegenomen en tegenwoordig vrij stabiel.
Dit is in belangrijke mate te danken aan het plaat
sen van nestkasten. Veelal bij boerderijen met ge
schikt biotoop in de buurt.
In 2008 werden 13 broedparen gevonden, waar
van de eerste eileg pas op 28 april plaatsvond van
wege het koude en natte voorjaar. Met 56 jongen
kwam het gemiddelde op 4,03 per nest. De eerste
jonge valken werden op 17 juni te Haamstede ge
ringd. Bij het ringen van in totaal 24 jongen kreeg
ik assistentie van Bert Kleijn en Hendrik van
Driel.
De prooikeuze vanTorenvalken bestaat hoofd
zakelijk uit kleine zoogdieren (Veldmuis, woel-
muizen, spitsmuizen en Bosmuis), soms iets gro
tere zoogdieren (Bruine rat, Wezel, Mol en
vleermuizen), kleine zangvogels (Graspieper,
Spreeuw, vinken en mezen), insecten (vooral
grote kevers), wormen en slakken. Een enkele
keer wordt door volwassenTorenvalken wel eens
een jonge Turkse Tortel, Holenduif of Zomertor-
tel geslagen,maar dat is niet vaak waargenomen.
Ringonderzoek
Het ringonderzoek startte voor mij in 1997,spe
ciaal gericht op jonge roofvogels en uilen op
Schouwen-Duiveland. Dit soort onderzoek
wordt overal in Zeeland verricht, waardoor er al
veel bijzonderheden aan het licht zijn gekomen.
In de broedtijd wordenTorenvalken ook wel eens
het slachtoffer van predatie. Sinds de komst van
de Havik als broedvogel op Schouwen-Duive
land, vallen volwassen Torenvalken regelmatig
hieraan ten prooi, wat uiteindelijk tot een verlaten
85
