A
In het tijdvak 1947-1956bereikte de Grote Sternkolonie op de Beer haar grootste omvang. Erwaren toen jaren met meer
dan 10.000 broedparen. Fotograaf waarschijnlijk Simon deWaard.
1960 was dat gemakkelijker. Zomer 1959 ging
schrijver met zijn kornuiten naar Harderwijk om
vandaar uit met een huurroeiboot te peddelen
naar nieuw in het Veluwemeer aangelegde eiland
jes, waarop toen volop Grote Sterns kwamen
broeden. Daarvan stond niemand paf, want Ne
derland herbergde toen nog tussen de 25.000 en
40.000 paren. Een paar jaar later, in 1965, na de
sastreuze giflozingen in het Rotterdamse haven
gebied en óók nadat Nederland veel Grote Stern
habitat hadgeliquideerd, waren het er minder dan
1000. Dat brengt ons op een tweede dimensie en
dat is de onvoorspelbaarheid waarmee sandvi-
censis-adepten moeten leven. Ze leiden een no
madenbestaan, waarvoor wel redenen zijn. Uiter
lijk en roep geven de vogel iets krijgshaftig, iets
van 'blijf van mijn lijf .waardoor Grote Sterns de
indruk wekken hun mannetje te staan. Dat valt
tegen. Ze hebben Kokmeeuwen nodig om preda-
toren weg te houden. En verdwijnen de Kok
meeuwen, dan keren zij de broedplaats ook de rug
toe. Dan hun habitat. Aan een plek om te broeden
stellen de Grote Sterns eisen. Het kan een strand
vlakte zijn, schorren, een zandbank of een plaat,
maar altijd een biotoop met een dosis dynamiek.
En 'dynamiek' is een grootheid waaraan onze ge
ordende samenleving een broertje dood heeft.
Dynamiek past niet in het Nederlandse land
schap, vonden bewindslieden. Ook daarom klap
te sinds rond 1960 het aantal Grote Sterns in el
kaar. Grote Sterns zullen in dit land standaard op
de Rode Lijst blijven. Altijd. Ieder broedseizoen
opnieuw zijn er twee perioden waarin sternofie-
len met spanning en zorg de gebeurtenissen af
wachten. Dat is in de tweede helft van april 'of ze
wel komen' en in juni of er geen harde noordwes
tenwind in combinatie met een springvloed de
broedplaatsen inundeert. Dynamiek, ja graag!
Maar liever niet in juni, want dan is er het gevaar
dat in de kolonies de nesten en/of kuikens verlo
ren gaan.
Dynamiek, onvoorspelbaarheid en onbereik
baarheid. Voor vogelbeschermers vormen Grote
Sterns een uitdaging. Sowieso zijn het schitteren
de vogels en daarbij ook nog eens lange-afstand-
trekkers. Allemaal begrippen die zijn te associë
ren met de zee.zeker doormannen. Is dat de reden
dat de contactgroep sandvicensis voor het over
grote deel bestaat uit heren?
April
Het Grote Sternseizoen2008 start met een mel-
20
