Langs de Hammen: Rengerskerke en Borrendamme
De zeedijk nabij Pikgat in februari 1953. Coll. F. Beekman.
Frans Beekman
De landschappelijke verkenning van de zuidkust van Schouwen in drie afleveringen van de Sterna
in 2008 wordt afgerond met het laatste deel van de tocht direct ten westen van Zierikzee. De
namen Rengerskerke en Borrendamme zijn nog wel bekend, maar de dorpjes zelf zijn van de kaart
geveegd door de oprukkende diepe geul de Hammen.
Een prachtig hulpmiddel bij de denkbeeldige
wandeling is een fragment van de topografische
kaart schaal 1 25.000, blad 598, uitgegeven in
1914. Het patroon van de zeedijk, inlagen, inlaag-
dijken en karrevelden is nog steeds aanwezig.Tij
dens de Herverkaveling na 1953 is deze 'gouden
rand' van de polder bewust of onbewust ge
spaard. Het is in ieder geval nodig nog een keer
het begrip inlaagdijk uit te leggen. Sommigen
menen namelijk dat het die zeedijk is waar een in
laag achter ligt .maar dat is onjuist. Het is voor veel
mensen verwarrend dat de zeedijk de oudste dijk
is en de reserve-, slaper- of inlaagdijk erachter de
jongste dijk. Elders in Nederland is immers bij een
aangroeiende kust de zeedijk juist het laatst aan
gelegd. Op Schouwen hebben we echter langs de
Oosterschelde te maken met een afslagkust. De
aanleg van de inlaagdijk gebeurde uit voorzorg op
die plaatsen waar mogelijk door een dijkval de
zeedijk kon doorbreken. Van de aanleg van de dij
ken is precies het jaar bekend. Wat eerst een in
laagdijk was kon later de zeedijk worden. Dat ge
beurde bijvoorbeeld bij Rengerskerke. De
inlaagdijk uit 1588-1591 werd na het inlopen van
de Rengerskerkse Inlaag in 1662 de zeedijk en dat
is nog steeds zo. De luchtfoto van 1953 laat deze
dijk zien vanaf Pikgat tot de hoek voorbij de
Prommelsluis bij de Flaauwers Inlaag.
I
