ste eileg begint het vrouwtje al met broeden, de
broedduur is 31-38 dagen en de jongen blijven
circa 4 weken op het nest. De donkerbruine jon
gen met een abrikozenkleurige kruin zijn na 6-7
weken vliegvlug en worden daarna nog 2-3 weken
door de ouders gevoerd. De najaarstrek is van
begin augustus tot eind oktober, met een hoge
piek rond half september, met eerst jongen en
mannetjes en daarna volwassen vrouwtjes.
schaalvergroting in de landbouw.
Evenals elders in Nederland is er ook op Schou-
wen-Duiveland sprake van roofvogelvervolging.
Daarbij gaat het om het rapen van de eieren, ver
wijderen van jongen, vergiftigen van de volwas
sen vogels en afschot. Landelijk onderzoek waar
bij in de periode van 1996 tot 2005 in totaal 36.739
broedgevallen van roofvogels waren betrokken,
leverde 5.592 (circa 15%) verstoorde nesten op.
Veldonderzoek
Het door mij verrichte veldwerk bestaat gro
tendeels uit inventariseren (nestbouw-broed-
cyclus), noteren van aantallen, prooikeuze bij
prooioverdracht en prooiresten op roestplaats/
nesten, meten, wegen en ringen van jongen en
tenslotte uitvliegcontrole bij het territorium. Dat
veldonderzoek wordt verricht in de vroege och
tenduren of's avonds tegen zonsondergang.
Bij het ringen van jonge Kiekendieven krijg ik
tegenwoordig assistentie van aspirantringer Bert
Kleijn, waardoor het mogelijk is om ook het ge
slacht van de jongen vast te stellen. Dit gebeurt
aan de hand van de maten van vleugellengte,
pootlengte en gewicht. Bij jonge vrouwtjes wordt
vervolgens een ring van 11 millimeter en bij man
nen van 9 millimeter aan gebracht. Bij voorkeur
wanneer ze zo'n 24 dagen oud zijn, want dan zijn
ze voldoende uitgegroeid om het geslacht te kun
nen vaststellen. Vrouwtjes worden groter dan
mannetjes.
De prooiresten in braakballen betreffen meest
al Veldmuizen, maar ook Noordse woelmuizen,
jonge Bruine ratten. Mollen en kevers. Ook wor
den op het nest prooiresten gevonden van jonge
Spreeuwen, jonge Meerkoeten, jonge eenden,
jonge Grauwe Ganzen.jonge Konijnen,reptielen
en amfibieën. Bij jachtvluchtenziet men een lang
zame vleugelslag gevolgd door de onmiddellijke
herkenbare schommelende glijvlucht met schuin
opgeheven vleugels en strak omlaag gerichte kop.
Laagvliegend zoeken ze zo de grond af naar voed
sel. Wanneer ze wat zien houden ze in en kun je ze
na een kort bidden omlaag zien ploffen.
Dat de Bruine Kiekendief landelijk afneemt
heeft ondermeer te maken met afname rietopper
vlak, het vroege maaibeheer bij hooilanden, be-
grazing van natuurgebieden, toegenomen preda-
tie (Vos, Havik) en afname van prooidieren door
Resultaten 2009
In het afgelopen broedseizoen werden op
Schouwen-Duivelandl4broedparen vastgesteld,
drie minder dan in 2008. Daarvan zijn twee nesten
verstoord in de eifase, dus totaal hadden we 12
broedparen die 21 jongen groot brachten. Gemid
deld komt dat op 1,7 vliegvlug jong per nest. He
laas zijn van twee nesten de pas uitgevlogen jon
gen (4) door afschot verdwenen.
Van één broedgeval zijn de (3) jongen samen
met Bert Kleijn geringd. De eileg bij dit paar start
te op 21 april en dejongen zijn op 23 juni geringd.
Het bleken allemaal vrouwtjes te zijn die alle drie
gezond zijn uitgevlogen.
Literatuur
Bijlsma, R.G. 2009.Trends en broedresultaten van roof
vogels in Nederland in 2008. De Takkeling Jaargang 17-
nummer 1.
Castelijns H. 2009 Jaarverslag Roofvogelwerkgroep
Zeeland 2008. http://www.roofvogelszeeland.nl
Vergeer,J.W. G.van Zuylen, 1994. Broedvogels van
Zeeland.
Jonge Bruine Kiekendieven van 26 dagen oud (boven),
die nog in donspak zitten maar waar al de eerste veren
vleugelveren zichtbaar worden en (onder) jongen van
36 dagen oud. In 10 dagen tijd hebben ze een heel
ander uiterlijk gekregen. Foto's: Rinus van 't Hof.
40
