Landschap 19 toen
De duinzoom op Schouwen
Gezicht op Renesse vanaf het Stoofwekken. Rechts de bebossing rond Slot Moermond. Foto J. F.J. van den Berge (1966
Frans Beekman
Op het lang geïsoleerd gebleven eiland Schouwen-Duiveland is op veel plaatsen het oorspronkelijk
duinreliëf bewaard gebleven. De lage en hobbelige binnenduinen, die vrijwel overal elders in
Nederland werden afgegraven en ingericht met huizen en wegen, zijn op de Kop van Schouwen
nog aanwezig. De geleidelijke overgang van de binnenduinen naar de polder - de duinzoom - is het
onderwerp van deze bijdrage. De betekenis van de fotograaf Jaap van den Berge uit Haamstede
voor de kennis van het landschappelijk verleden komt ook aan de orde.
/<^BEW. EXJ>\
Iedereen heeft wel eens het kaartje gezien van
Nederland zonder dijken dat als gevolg daarvan
zou onderlopen tot de lijn Bergen op Zoom -
Breda - Amersfoort - Zwolle - Groningen. Daar
ligt de hoogtelijn van 1 meter plus NAP. Deze
hoogtelijn bevindt zich uiteraard eveneens aan de
binnenkant van de duinen, die ook hoog genoeg
liggen bij stormvloed. Iedere landbouwer in de
duinzoom kan nog precies aanwijzen hoe ver het
zeewater in 1953 op zijn land is gekomen. Het is
begrijpelijk dat de oude verbindingsweg tussen de
duindorpen nog wat hoger ligt. De Hogeweg van
Westenschouwen naar Burgh en de Hogezoom
van Haamstede naar Renesse hebben een correc
te naam,ze liggen op ongeveer 2 meter plus NAP.
Vandaar gaat het land langzaam naar de laaggele
gen polder op 0,5 meter min NAP. Aan het lage
eindvande afhelling liggen de Lageweg en de La-
gezoom. Tussen de Hogezoom en de Lagezoom
daalt over een afstand van 500 meter het land 2,5
meter en dat voel je (het is een helling van 0,5
De ontginning van de schorren tot polder in de
Middeleeuwen gebeurde vanuit de in cultuur ge
brachte binnenduinen.
De naam Hogezoom is wel enigszins verwar
rend, omdat 'zoom' immers meer op een strook
33
