kend. Verwarring met twee daarop gelijkende
soorten uit dit geslacht ligt bij jonge exemplaren
op de loer. Jaap heeft verderop langs de sloot nog
intensief gezocht, echter zonder nieuwe ontdek
kingen.
Ik ging alvast verder over de stadwal, die daar
snel overgaat in de havendijk. Aan de rechterzijde
eindigt de stadswal namelijk in een schans.
Polder
Even noordelijk van de schans ben ik de polder
ingegaan om in de sloot langs de schans te kijken.
Het was een sloot met een plaatselijk onderbro
ken rietkraag. Op zo1 n open stuk kon ik makkelij k
een bodemmonster nemen met een keukenzeef.
Dat leverde meteen een paar opgezwollen drijf-
horens op. Er waren geen jenkins' waterhorens op
te vissen,dus he t water kan er flink brak zijn. Later
heeft Jaap nog in de aansluitende sloot langs de
havendijk gekeken, wat een zelfde resultaat ople
verde. De kwaliteit van het slootwater wordt be
paald door zoute kwel onderdoor de havendijk en
de zeedijk. Let wel, de haven staat nu in open ver
binding met het zoute Grevelingenmeer. We
vroegen ons af of de keersluis in de haven, aange
legd in 1957, nog enig nut heeft met een afgedam
de Grevelingen.
Op de smalle grasstrook tussen deze sloot en de
schans hebben we nog naar landslakjes gezocht.
Ook hier kwamen weer lege huisjes van de be
haarde slak boven de zode en een enkel levend
Ammonshorentje. De Behaarde slakken waren
vaak gekraakt; het was niet duidelijk of dit het ge
volg is van beheerswerk of dat de muizen zich hier
tegenaan bemoeid hebben.
Oeverzone
Bij de zeedijk gekomen herkenden we een
zandhoek met wat opgestoven zand en een voor
liggende plaat. Het zand is hier misschien ooit
voor een recreatiestrandje opgespoten. De dyna
miek was na de afdamming natuurlijk volledig
verdwenen, met als resultaat een dichte begroei
ing. Op het 'duintje' was middelhoog struweel
met onder andere duindoorn en braam te vinden.
Dit struweel was ook op de steenglooiing van de
dijk ontwikkeld, waarvan ik me aanvullend een
oude, gekantelde boswilg kan herinneren. Er
groeide veel ander houtig gewas, met soorten die
me niet meer goed zijn bijgebleven (vlier, mei
doorn, eik?). De permanent drooggevallen plaat
is nu een ligweide met platgetreden, begraasd
en/of gemaaid gras. Alleen langs het havendam
metje was nog hoog. maar haast verdroogd gras te
vinden. In dit milieu waren misschien Grasslak,
Kartuizerslak en Duinslak te verwachten,die ech
ter geheel ontbraken. Op de rand van gras en stru
weel werden wat lege huisjes gevonden van reeds
bekende soorten: Bruine blinkslak en Behaarde
slak. Jaap keerde een kei waarop een agaathoren
zat. Het huisje was te slank voor een Glanzende
agaathoren, maar er kon niet duidelijk een keuze
gemaakt worden voor een Middelste of Slanke
agaathoren. In zo'n geval is het vinden van een
rijke populatie handig om zekerheid te krijgen.
We hadden het hier.in deze door recreatie versle
ten natuur, snel gezien en gingen terug over de ha
vendijk.
En verder...
Voorbij de keersluis zijn we nog even bij het
water gaan kijken. In het kristalheldere water
zagen we Japanse oesters en zeeanemonen.
Prachtig! Gek dat ik aan een aquarium moest den
ken, terwijl de vrije natuur zich hier zo prominent
manifesteerde. In de brandnetelruigte tegen de
sluis kon nog een leeg huis van een Gewone tuins-
lak opgeraapt worden. Ook nieuw waren drie Ge
ribde jachthorenslakjes,beschermd door gras, zit
tend op de zijkant van een stenen dijktrap. Daar
zatookeen levende Behaarde slak
Voorbij ons startpunt bij het molentje zijn we in
en langs de stadsgracht gaan kijken. Het water van
de gracht bleek niet te bemonsteren omdat we
niet bij de zachte waterbodem konden komen.
Langs de oever lagen keien, wat het bemonsteren
met een keukenzeef tot een onbenullige hande
ling maakte. Voor voetgangers was er een brug
over de gracht. Aan de overkant heb ik in een
drooggevallen sloot nog wat landslakken verza
meld. Op de vochtige bodem brachten ze de droge
periode door.Talrijk zag ik daar wederom Grote
glansslak. Kleine akkerslak en Gevlekte akker
slak. Er was aanvulling voor de lijst met een Se-
grijnslak en een Zwarte kielnaaktslak.
Tot slot
Tijden van langdurige droogte geven weinig re
sultaat bij slakkeninventarisaties, dat was deze
keer wel erg duidelijk. Vooral onder de naaktslak-
76
