Op stap
Monnikenwerk
met Gerard Ouweneel
Driemaal is scheepsrecht gaat bij Roodhals
ganzen niet op. Geïnspireerd door verhalen over
velden vol Roodhalsjes, gaf Adri van der Heiden
(A3) te kennen dat hij die taferelen begeerde te
aanschouwen. De eerste poging liep in Bulgarije
vast in kniehoge sneeuw, waarboven een paar
Roodhalsganzen rondvlogen. De tweede verliep
evenmin succesvol. Veertig j aar geleden was het in
de Dobrogea begin-november steevast prijs met
zowel Roodhalsganzen als barre Oost-Europese
weersomstandigheden. Maar in die november-
week in 2005 was het langs de Roemeense Zwarte
Zeekust zomer, compleet met Boomkikkers, vlin
ders, zomervogels en daartussen enkele Rood
halsganzen. Het kwam tot een derde poging,
waarop ook Rob Burgmans en Jan Smit inhaak
ten. Volgens de website www.brantaruficollis.org
waren de vogels half-j anuari niet te missen. Vanuit
een winters vaderland vlogen wij op 17 januari
2010 naar Boekarest. De voorafgaande dagen
hadden wij gepoogd om, glurend naar weerprofe-
te Helga van Leur, langs en door haar aanvallige
gestalte op hetTV-scherm heen, kennis te krijgen
hoe het er in Roemenië voorstond met het weer.
Veelal tevergeefs, want Helga bleek bij haar beto
gen steeds vóór dat land post te vatten. Een websi
te had zich gewaagd aan een lange termijn weers
verwachting. Dat zag er best goed uit. Eenmaal ter
plekke, pakte die voorspelling uit als misleidende
onzin, als een Roemeense Enkhuizer Almanak.
Toen wij op 17 januari uit Boekarest wegreden
naar Constanta, ving het aan met sneeuwen. De
daaropvolgende dagen hield het soms op, maar al
leen om daarna weer door te gaan. En vooral har
der. Aangejaagd door een uit pal oost blazende
ijswind kracht minstens zes, bij een temperatuur
tot minus tien, leverde dat een chill-gewaardwor-
ding op waarmee De Bilt zich vergenoegd in de
handen zou wrijven, als zijnde een nieuw record.
Wij deden dat niet. In plaats van een Florence
Nightingalerol te vervullen, sms-te Robs Erna uit
het vaderland 'het wordt nog veel erger'. Op de
TV kwam geen eind aan de omineuze berichten
en beelden over de malheur die Roemenië en
haar bevolking overkwam. Daarbij berichten
over ingesneeuwde automobilisten met rond hun
vervoermiddelen wolven. Om die ervaring te
delen, opperde één van ons het weinig overwogen
idee ons in de auto te laten insneeuwen - gemak
kelijk geredeneerd vanuit de goed verwarmde en
rijk van destillaat voorziene hotelbar van Ibis-
Constanta, nietwaar? Vanaf die plaats zagen wij
boven de Zwarte Zee veertien Roze Pelikanen
passeren, nota bene richting noord
Na een dag hotelisolement ging het naar His-
tria, een befaamde locatie voor Roodhalsganzen.
Aan het begin van de toegangsweg een nieuw ge
bouwtje, met op de gevel geschilderde symbolen
die duidden op een klerikale bestemming. On
neembare sneeuwduinen beletten de weg in te
slaan. Beschutting zoekend achter de stammen
van de rij enorme, door elementen geteisterde
peppels, vonden we ver weg een kleine duizend
ganzen, waarbij tientallen Roodhalsjes. In de
rondtollende stuifsneeuw en weggescholen in het
dik liggende pak, wisten ze zich pijnlijk goed aan
ons zicht te onttrekken. Bij een temperatuur
waarbij vergeleken het Texelse 'kouwe snerp' tot
een zwoel zomerwindje kromp, bleven wij een
poosje waarnemen. Steeds meer arriverende gan
zen, maar ook meer sneeuw. In de peppelrij een
Grijskopspecht en een afvliegende Arendbui
zerd. Daarna verder, nog niet wetend dat dit de
enige Roodhalsjes zouden blijven. In Sinoe wer
den we onthaald op glühwein, die wel van pas
kwam.
Vier dagen later had een sneeuwschuiver de Hi-
striaweg enigszins berijdbaar gemaakt. We sloe-
90
Er was een melding van twee Roodhalsganzen in het Oude Land van Strijen. De volgende dag ging
ik op zoek, vond ze en genoot. Geen zorg dat u opnieuw door een bekentenis heen moet wat deze
vogels in het gemoed overhoop ftalen. Degene die zich ertoe kon zetten kennis te nemen van deze
schrijfsels, weet hoezeer ik ze verbind aan Roemenië, in het bijzonder de Dobrogea, de kuststrook
ten zuiden van de Donaudelta. De daar 's winters verblijvende Roodhalsganzen trekken al ruim
veertig jaar als een magneet, zij het dat er soms belevenissen zijn die doen aarzelen er opnieuw
heen te gaan. Bijvoorbeeld de volgende.
