hebben betrokken. 'Sluiters eruit gegooid', staat
er letterlijk. De week daarop missen ze 'door ge
treuzel van ene Dick Kreger de laatste boot',
waarop Niko Tinbergen er de pest in krijgt. Een
'rijksbootje' moet ze vanaf de Mok alsnog over
brengen naar Den Helder.
Als een rode draad gaat door de bundel Kooij's
grote aandacht voor de vogelfotografie. Daarin
was hij een pionier. In november 1935 hangen zijn
foto's in Londen en ontvangt hij daar een 'Certifi
cate of Merit'. Nog heel lang zullen de Engelsen
voor boeken en tijdschriften voor foto's een be
roep op Kooij doen.
De Beer
De Beer en Ockenrode, Meijendel en het Ver
versingskanaal bij Den Haag komen steeds terug
als Kooij's excursiebestemmingen. De dagboek
aantekeningen van De Beer gaan over de Lach-
sterns, de jaarlijkse nazomertochten voor Mori-
nelplevieren en 's winters regelmatig over
Zeearenden. Kooij fotografeert veel op De Beer,
hetgeen kostelijke series heeft opgeleverd, die er
in hoge mate toe bijdragen dat we nu weten hoe
het er op de punt van Rozenburg ooit uitzag. De
lotgevallen van de Hagenaars op De Beer legt
Pelk vast in een geestige tekening. Op Ockenrode
broeden Nachtzwaluwen en zien de heren op 22
juni 1935 een Scharrelaar; op 25 oktober 1947 pas
seert daar een Schreeuwarend. Voor schrijver was
het leuk te lezen dat een foto van een ooievaars
nest op een boerderijdak onder Mijnsherenland
werd gemaakt op lOjuni 1939. Op die foto staat op
de voorgrond een rij Hoeksche Waardse dreume
sen. Een halve eeuw later kwam het in Maasdam
tot een reünie, waarbij ieder van hen uit handen
van Kooij een afdruk kreeg.
Tijdens de oorlogsdagen in mei 1940 lag Kooij
in de Betuwe en raakte hij betrokken bij de slag
om de Grebbeberg. Als ex-krijgsgevangene werd
hij op 4 juni 1943 weggevoerd naar Duitsland en
daar tewerkgesteld. Daarvan keerde hij eind mei
1945 terug in Den Haag bij zijn gezin. Zowel tij
dens de meidagen van 1940 als gedurende het
tweejarige verblijf in Duitsland blijft Kooij note
ren wat hij aan vogels ziet en/of hoort. Vanuit
Duitsland blijft hij corresponderen met Vijver
berg.
Alleen al om zijn pionierswerk voor de vogelfo
tografie met alles wat daarmee samenhangt, ver-
■k
Schouwen is een ideaalgebied voor het fotograferen van
allerlei steltlopers. Dat was al zo in de tij d van Vij verberg en
Kooijmans. Ook Henk Harmsen maakte veel foto's van
steltlopers op Schouwen-Duiveland. Deze Bosruiter foto
grafeerde hij bij Oosterland (Geule) op 9 september 1988.
dient Frans Kooijmans zeker een biografie.
Omdat hij opgroeide in Den Haag en daar zijn
hele lange leven bleef wonen en werken, ging er
voor dat idee een plan naar de Vereniging voor
Vogelbescherming 's Gravenhage en Omstreken.
Deze club loopt niet warm voor dat idee waarbij,
naar verluidt, het feit dat Kooij nooit lid was van
de Vereniging, mede een reden vormt dat het be
stuur de boot afhoudt.
Literatuur
Kooijmans, R. 2010. Een Haagse vogelaar. Twintig jaar
uit het leven van Frans Pieter Kooijmans. Rapport.
Ouweneel, G.L. 2003. Foto. In 'Vlerkenstreken'. Verha
len over mensen en vogels. Hedel.
Ouweneel, G.L. 2010. Frans Kooijmans pionier vogel
fotograaf. De Wulp 418-9.
87
