grootste deel van de Nederlandse kust erosie en
afslag domineert.
Zoals aangegeven in onze zienswijze ligt het
daarom voor dehanddatdehier noodzakelij k ge
achte kustversterking uitgevoerd wordt in de
vorm van een sterke 'boost' aan de reeds plaats
vindende morfologische processen op en voor het
strand; slim met de natuur meesturen dus.
Middels een extra zwaar uitgevoerde strand-
supple tie zou mogelijk de situatie kunnen ont
staan dat latere suppleties hier niet meer nodig
zullen zijn. Dit laatste is wel het geval bij de optie
van het waterschap;een landwaartse duinverzwa
ring, plus daarna nog steeds reguliere strandsup-
pleties.
De uitvoeringskosten voor een landwaartse
versterking zijn op korte termij n lager, hetgeen de
huidige besluitvorming sterk bepaalt. Maar op
wat langere termijn gezien is dat nog maar de
vraag.
Overigens heeft het waterschap de laatste jaren
elders langs de Zeeuwse kust wel gekozen voor
een zeewaartse duinversterking, zoals onder an
dere bij de Westkappelse Zeedijk en het kustvak
Nieuwvliet - Groede. Beide projecten waren om
vangrijker, dus duurder, dan een zeewaartse ver
sterking bij het Noorderstrand. Bovendien zijn, in
tegenstelling tot het Noorderstrand,beide andere
kustvakken erosief, waardoor hier suppleties in
de komende jaren noodzakelijk blijven.
Het zou in beleidsmatig opzicht vreemd zijn als
het waterschap voor een waardevol stuk Schouws
duingebied ineens niet kiest voor een zeewaartse
versterking, die ook nog eens duurzamer zal zijn
dan de elders uitgevoerde duinkustversterkin-
gen.
Natuurwaarden en natuurschade
Naast de landschappelijke waarde van de Zoe
ten en Zouten Haard, wordt de waarde van dit ge
bied vooral bepaald door de hier aanwezige soor-
tenrijke duingraslandvegetatie. Met name in de
Zouten Haard komen een aantal zeldzame soor
ten in grote aantallen voor,zoals de Grote ratelaar
en de Harlekijnorchis. Deze botanische waarde is
gerelateerd aan de specifieke bodemopbouw en
grondwatersituatie ter plaatse. De vochtige
bodem is dezelfde als die van de vroongronden;
een ontkalkte zandbodem, met een klei- en veen
laag in de ondergrond. In het zurige duingrasland
welt zoet, kalkhoudend water op, afkomstig uit de
aangrenzende duinrand.
De gevarieerde struweelvegetatie van de duin
rand, die zich hier vanaf 1954 ontwikkeld heeft,
vormt eveneens een belangrijke natuurwaarde.
Ook wat betreft leefgebied voor struweelvogels.
Een landwaartse duinverzwaring betekent dat
over een lengte van 1200 m nagenoeg de gehele
huidige duinstruweelvegetatie zal verdwijnen,
om plaats te maken vooreen aan te brengen zand-
pakket. (De Zoeten en Zouten Haard zijn in to
taal 1500 m lang.) Naast directe natuurverliezen,
zijnde het duinstruweel, waarvan het herstel de-
cenniazal duren,en een strook van het natte duin
grasland, zullen er waarschijnlijk ook bijkomen
de negatieve ontwikkelingen zijn. De specifieke
hydrologische situatie in de Haard kan wijzigen
en er zal veel kalkrijk zand van het nieuwe, kale
zandlichaam het gebied in waaien. De huidige bij
zondere milieuomstandigheden, met de daaraan
gerelateerde duingraslandvegetatie,kunnen over
een grote oppervlakte wijzigen.
De Zoeten en Zouten Haard is een klein, waar
devol natuurgebied, gelegen op een belangrijke
zichtlocatie. De beperkte omvang van dit gebied
maakt de negatieve gevolgen van de geplande in
greep des te groter.
De natuurschade die een duinverzwaring aan
de binnenkant zal veroorzaken dient conform de
Natuurbeschermingswet vooraf gecompenseerd
te worden middels de aanleg van een natuurcom-
pensatiegebied met een oppervlakte van enkele
hectares. Dit compensatiegebied zou zo dicht mo
gelijk bij de Haard aangelegd moeten worden.
Het is zeer twijfelachtig of dat ooit haalbaar zal
zijn; grond verwerven in deze omgeving, en dan
ook nog eens vergelijkbare milieuomstandighe
den creëren voor de ontwikkeling van een zeldza
me, vochtige duingraslandvegetatie en een na
tuurlijke struweelvegetatie.
De kosten voor deze natuurcompensatie, die
het waterschap nog niet in de totale projectkosten
heeft meegenomen, zullen hoog zijn.
Het probleem van natuurcompensatie speelt
niet bij een verzwaring aan de buitenzijde. Kort
om, vele argumenten pleiten voor deze vorm van
kustversterking bij het Noorderstrand.
95
