Door Dirk van Straalen
vastgesteld, hetgeen voor een groot deel is te herlei
den tot het ouder worden van het bos, met soorten als
appelvink, boomkruiper, grauwe vliegenvanger, grote
lijster, gekraagde roodstaart en boompieper. De toe
name van ruig struweel (duindoorn) is vermoedelijk de
reden voor het verschijnen van ringmus en goudvink. De
Cetti's zanger is een soort die in de delta snel toeneemt
en de laatste jaren op de Hellegatsplaten in het centrale
deel aanwezig is. In 2013 werden maar liefst 48 nesten
van de fuut gevonden. In 2005 en de jaren daarvoor
werden meestal rond de 15 nesten aangetroffen. Opmer
kelijk was de vondst van een semikolonie van de fuut.
In het centrale gedeelte van de Hellegatsplaten werden
binnen enkele honderden meters 40 nesten gevonden
in de overhangende struwelen. De soort zit de laatste
jaren in de lift, net zoals bijna alle andere watervogels
op het Volkerak. Door de verbetering van de water
kwaliteit in het Volkerak nemen de fonteinkruiden en
kranswieren toe. Mede hierdoor vinden vissen meer
schuilmogelijkheden en kunnen grote scholen jonge vis
op de Hellegatsplaten worden aangetroffen. Door de in
Nederland meest algemene zuidwestelijke windrichting
vormt de Hellegatsplaten een beetje het afvoerputje van
het Volkerak. Hierdoor zijn de tekenen van herstel van
de waterkwaliteit nog niet altijd even goed zichtbaar.
In warme periodes komt in de kreken op de Hellegats
platen nog altijd heftige bloei van blauwalgen voor. Het
areaal struweel neemt langzaam toe. Tegen de begrazi-
ngsdruk door grote grazers zijn soorten als duindoorn,
braam en meidoorn goed opgewassen. Door begrazing
zijn de struwelen aan de buitenkant erg compact. Soor
ten als Cetti's zanger, zwartkop, braamsluiper, grasmus,
spotvogel, nachtegaal en goudvink nemen hierdoor toe.
De begrazing door runderen speelt hierin een belangrij
ke rol. Ze zorgen al grazend en snoeiend ook voor gelei
delijke overgangen tussen het duindoornstruweel en de
kortgrazige graslanden. Deze mantel- en zoomvegetaties
zijn erg in trek bij insecten en struweelvogels en
Foto's: Leo Linnartz
kennen hoge dichtheden van fitis, tjiftjaf, grasmus en
vele andere soorten.
Tabel: broedvogels van de Hellegatsplaten in 2005 en
2013. De met gemarkeerde vogels zijn soorten van de
Rode Lijst.
Graspieper*
Knobbelzwaan
Winterkoning
Grauwe gans
Heggenmus
Brandgans
Blauwborst
Canadese gans
Nachtegaal*
Roodborsttapuit
Bergeend
Roodborst
Krakeend
Gekraagde roodstaart
Wilde eend
Wintertaling
Zanglijster
Smient
Grote lijster
Slobeend*
Cetti's zanger
Tafeleend
Sprinkhaanzanger
Kuifeend
Rietzanger
Middelste zaagbek'
Bosrietzanger
Buizerd
Kleine karekiet
Braamsluiper
Grasmus
Torenvalk
Spotvogel*
Tuinfluiter
Meerkoet
Zwartkop
Scholekster
Kleine plevier
Grauwe vliegenvanger*
Staartmees
Grutto*
Pimpelmees
Tureluur'
Koolmees
Zwartkopmeeuw
Matkop*
Kokmeeuw
Boomkruiper
Zilvermeeuw
Visdief*
Zwarte stern
Zwarte kraai
Holenduif
Ringmus
Houtduif
Groenling
Turkse tortel
Koekoek*
Appelvink
Grote bonte specht
Goudvink
Veldleeuwerik*
Boerenzwaluw*
Boompieper
