rv -m*
_jpia
SPSï
Door een iets lager peil gedurende het broedseizoen ontstaan geschikte broedge
bieden voor pioniersoorten als kluut, sterns en plevieren.
Een torenhoog gebouw dat al even hol is als het beleid
dat er aan ten grondslag ligt, een lege huls. Ook alweer
met een slap sausje erover: de buitenkant wordt met
riet bekleed. Op terreinen voor dagrecreatie worden
mogelijkheden voor zogenaamde ecolodges geschapen.
Het gaat hier om een ordinaire uitbreiding van verblijfs-
recreatie. Het enige duurzame daaraan is de permanente
invloed van recreatie op de omgeving van de betreffende
locatie. Een project dat niet doorging was de zeesluis
in of eventueel over de Brouwersdam (als wip): te duur.
Veel andere projecten staan nog op stapel, waarvan de
Jachthaven van de toekomst, ook alweer uitgevoerd als
recreatiepark, het meest bekend is.
Ecologische ramp
Is er sprake van een ecologische ramp in de Grevelingen
(zoals Peter van Bragt van de Stichting Anemoon bij her
haling laat weten) wanneer het zuurstofniveau op een
bepaald moment in de zomer beneden 16 meter zodanig
is afgenomen dat er geen dieren meer kunnen leven?
Feit is dat dergelijke verschijnselen in de natuur op veel
plaatsen waar de uitwisseling met zuurstofrijk water be
perkt is, zoals bij enkele Deense fjorden, vaak regel is.
Situaties die daar al honderden jaren bestaan. In de Gre
velingen gaat het doorgaans om een beperkt oppervlak:
de diepere delen van de oude getijdengeulen. Bacterie-
matten (de witte schimmel) worden ook in gezonde sys
temen aangetroffen, zij het meestal op grotere diepte.
De Grevelingen is nog steeds een geliefde duikstek waar
onder water veel te zien is. Zeker voor beginners is het
vanwege het ontbreken van stroming een ideaal gebied.
Slotsom
Het antwoord op de vraag of er getij moet komen in de
Grevelingen zou mijns inziens dan ook moeten luiden:
in elk geval niet met een getij dencentrale. In eerste in
stantie is het van belang dat bij het toekomstig gebruik
van de hevel in de Grevelingendam de waterkwaliteit
goed wordt gevolgd. Wanneer blijkt dat er sprake is van
een structureel verder gaande achteruitgang voor wat
betreft het zuurstofpercentage ook in de minder diepe
delen, wordt een bescheiden uitbreiding van de uitwis
seling met Noordzeewater toegejuicht. Daarbij wordt
gedacht aan een paar extra kokers naast de bestaande
doorlaat, zodat in plaats van het huidige minigetij (5
cm) een verschil van 20-25 cm ontstaat. Veel van die
bijzondere natuur boven water blijft dan behouden en
kan zich verder ontwikkelen. Een andere aanpak is mis
schien ook mogelijk. Willem Post uit Burgh-Haamstede
ziet een simpele oplossing van het probleem door een
buis met gaatjes in de diepere delen te leggen en daar
lucht in te persen. De opstijgende belletjes verbreken
de gelaagdheid (stratificatie) en zorgen tegelijk voor
zuurstof. Los van de besluitvorming of er een vorm van
getij moet komen, is het voor het behoud van de hui
dige waarden van belang om de peilmarges te vergroten.
Incidenteel hogere peilen kunnen de langzame afname
van zilte vegetaties een halt toeroepen en gebieden voor
kustbroedvogels, groenknolorchis en noordse woelmuis
geschikt houden.
7
