Verzwart
Op stap met
i.
Zelfs al blijf ik in of rond Maasdam, dan is een dag zonder brandganzen tegenwoordig bijna on
denkbaar en dat het jaar rond! Stel dat ik ze pers se zou willen missen, dan zouden er oordop
pen en een blinddoek aan te pas moeten komen. Dat was wel anders. In 1950 las ik in het toen
net verworven Zien is Kennen 'onregelmatige wintergast. 's Winters plaatselijk vrij algemeen aan
de kust, vooral bij vorst.' Ik was net 13 jaar oud. Bedroefd ging ik er toe over de brandgans te
plaatsen in een categorie van soorten waarvan te vrezen viel dat het lang zou duren eer ik ze
zou zien in die categorie kwamen trouwens verreweg de meeste soorten terecht. De door de
auteurs van Zien is Kennen ook behandelde roodhalsgans kwam in rij 'die zal ik wel nooit zien.'
Vier jaar later en nog steeds brandgansloos verscheen
de door Jan Kist bewerkte Petersons Vogelgids. Daarin
stond voor de brandgans 'onregelmatige, plaatselijk
soms vrij talrijke wintergast van begin december tot
in maart', dus evenmin een tot optimisme stemmende
tekst, die een extra lading kreeg door de opmerkelijke
toevoeging 'voornamelijk nachtvogel.'
De première was een jaar later. Eindelijk. Als bij menige
soort had deze plaats achter de Waalhaven bij Rot
terdam. Daar verbleef in maart 1955 op de opspuitter-
reinen een maand lang een exemplaar. In zijn eentje.
Wij gingen er vaak heen en schreven onderstreept in de
dagboeken 'Brandgans nog steeds aanwezig.'
Ondanks dat kort nadien door de komst van Vespa-
scooters de actieradius aanzienlijk toenam, bleven
brandganzen verder uit beeld, ook 's winters op De Beer.
Luuk Draaijer en ik keken begerig naar de waarnemin
genrubriek in Limosa. Deze meldde regelmatig een paar
duizend exemplaren onder Anjum. Voor brandganzen
moesten we dus daar zijn! In 1957 was het zover, een
paar dagen voor Kerst. Eén dag om er op de Vespa-scoo-
ter heen te rijden. De volgende dag daar op zoek naar
brandganzen en de derde dag terug. Geen gladdigheid
gewenst want daarmee moest je met een Vespa niet te
maken krijgen. Dankzij Luuks speciale connecties met
Schiermonnikoog was er in Ternaard een logeeradres.
24
