De Grevelingenrapportages van
Kees de Kraker zijn klassiekers
w
Boekrecensie
2014
Door Gerard Ouweneel
Boekrecensie is een rubriek waarin aandacht wordt besteed aan een recent verschenen boek
dat betrekking heeft op natuur en landschap. Lezers worden uitgenodigd de redactie te atten
deren op boeken die (bij voorkeur) handelen over onze werkgebieden en/of geschreven zijn
door auteurs die een relatie hebben met Stema. Deze keer bespreekt Gerard Ouweneel niet een
boek, maar twee belangwekkende rapporten.
Een aangename gebeurtenis die de maand maart jaar
lijks in petto heeft, is de bezorging van de door het
Ecologisch Adviesbureau
Sandvicensis samengestelde
Grevelingenverslagen over
het voorbije jaar. Ik prijs mij
gelukkig beide rapporten te
mogen ontvangen, verpakt in
een forse envelop van Staats
bosbeheer. Dus niet digitaal!
Wellicht vindt u een voorkeur
voor papier conservatief, maar
voor die Grevelingenverslagen
zijn argumenten te opperen de
papieren versies in ere te hou
den. Want al bladerend kunnen
we dan op zoek gaan naar de
onderzoeksresultaten inzake
die aspecten van de flora en/
of fauna waar men zelf mee
bezig is en/of door wordt ge
boeid. En dat zijn er voor wat
de Grevelingen betreft veel,
heel veel.
Het voormalige estuarium dat
in 1971 de open monding met
de Noordzee moest prijsgeven,
vormt de scheiding tussen de
beide eilanden waarop Sterna
de schijnwerpers richt. Dus
reden genoeg om de verslagen
van Sandvicensis voor het voet
licht te halen. Het is in de eerste plaats de onbereikbaar
heid van de Grevelingen die intrigeert. Hoe vaak heb ik
niet vanaf de noord- of zuidoever staan turen naar die
mysterieuze eilanden, waarvan alleen al de namen tot
onrust leiden, plekken die men alleen kent van 'horen
zeggen': Dwars in de Weg, Stampersplaten, Hompelvoet
en Veermansplaat. Jaloersheid richting degenen die het
gegeven was en is daar in die stille ruimte onderzoek te
verrichten werd dan mijn deel.
Grevelingenverslag
Verder draagt het unieke habitat fors bij aan de Greve-
lingen-mystiek. Na de voltooiing van de Brouwersdam
die de Noordzee buitensloot,
kwam er een tijloos zoutwa
termilieu dat we, zeker in
Europa, nergens aantreffen.
Onderzoekers volgden van
meet af aan de effecten van
die sluiting op de flora en
fauna, dus nu al 45 jaar. In die
periode rapporteerden ze over
de boeiende ontwikkeling die
de flora en fauna in een breed
spectrum doormaakten. Dat
betrof de vogels, de zoogdie
ren en insecten, de vegetatie
en het onderwaterleven.
Naast de jaarlijks terugke
rende onderwerpen waaronder
dus de broedvogelavifauna,
selecteert Sandvicensis ieder
jaar uit de enorme diversiteit
aan natuurwaarden enkele
onderwerpen om extra te
belichten. Het afgelopen
jaar waren dat de noordse
woelmuis, loopkevers en de
groenknolorchis, waarvan er
in 2014 alleen al op de Veer
mansplaat 40.000 exemplaren
vielen te tellen. In 2007 kwam
de telling uit op 10.000 stuks.
Trouwens, voor floristen in het algemeen en orchideeën-
liefhebbers in het bijzonder is de Grevelingen een mer a
boire. Met vondsten van nieuwe soorten kon de 'Planten-
lijst Hompelvoet' weer worden aangevuld. Naast die van
de groenknolorchis volgen ze van het indrukwekkende
lijstje soorten orchideeën in het bijzonder de gang van
zaken bij de herfstschroeforchis (alleen al op de Hom
pelvoet 20.000 exemplaren in 2014) en de harlekijn
(35.000 stuks).
10
Onderzoek aan flora en fauna
van de Hompelvoet en andere gebieden in de Grevelingen
in
Sandvicensis
Ecologisch adviesbureau