Het dieptepunt inclusief vogelsterfte viel in de periode
1999-2003. De omslag kwam in 2009. Er verscheen
weer een grote oppervlakte aan onderwaterplanten, die
zowel direct als indirect veel vogels voedsel verschafte.
Sindsdien keerden de ruiende knobbelzwanen terug en
namen de aantallen van fuut, tafeleend, slobeend, krak
eend en middelste zaagbek significant toe. Verrassend
was de komst/toename van de geoorde fuut in de beide
telblokken tot 200+ exemplaren in september/oktober
2014. Als broedvogel en als wintergast heeft ook de
grote zilverreiger het KV ontdekt, zij het dat dit feno
meen desgewenst te plaatsen is tegen het decor van
de zegetocht die deze soort door Nederland en Europa
maakt. Voor wie dit allemaal te kwantitatief is, kan een
verwijzing naar de enigmatische ijsduikers geen kwaad.
Deze in Nederland zeldzaam overwinterende super
viseter heeft het KV ook gevonden; eentje bleef er zelfs
tot eind-mei 2014 hangen.
Doelsoorten
Op de RWS-informatiebijeenkomsten konden belang
stellenden een samenvatting meenemen van het Ont-
werpbeheerplan Deltawateren 2015-2021. Met uitzon
dering van de vaak te lezen naam noordse woelmuis,
staan hierin de doelsoorten niet gespecificeerd. Daar
voor kunnen we het 110 pagina's tellende 'Algemene
Deel' downloaden.
Wat knelt bij de in het kader van de Natura 2000 ge
stelde doelen is dat men deze baseerde op vaak reeds
(lang) achter de rug zijnde situaties. Mede door direct
of indirect toedoen van de mens is natuur dynamisch,
zeker in de Delta, die nu juist om haar milieudyna-
miek een plek op de nationale lijst van Natura 2000
gebieden kreeg toegewezen. De autoriteiten handelen
geenszins dienovereenkomstig. Dit jaar vond de evalu
atie plaats van de eerste vijf jaar Natura 2000 van het
Oude Land van Strijen in de Hoeksche Waard, waarvoor
als doelsoorten de smient, de kol- en brandgans en
natuurlijk de dwerggans werden geselecteerd.
Leden van de projectgroep stelden voor als nieuwe doel
soorten grutto en de onlangs in het Oude Land opnieuw
aangetroffen vissoort grote modderkruiper toe te voegen.
Dat lukte niet. Trouwens, nu de soortenprocedure voor de
Deltawateren al achter de rug is, moet ik nog zien of het
amendement 'Grote modderkruiper' het nog haalt voor
de langs het Hollandsch Diep gelegen Esscheplaat, waar
alweer een paar jaar terug een grote populatie werd aan
getroffen. Stel dat een deel van de beloftevolle soortenre-
toriek, waarmee we onlangs voor 'het nieuwe Haringvliet'
werden onthaald, inderdaad ingevuld gaat worden, dan
zullen de Natura 2000 autoriteiten sneller en flexibeler
moeten optreden om het allemaal bij te benen.
Tot slot het fenomeen 'bestaand gebruik wordt gerespec
teerd'. Stellig zal dit adagium wrijfpunten gaan opleveren
en zullen de regionale natuurclubs steeds opnieuw waak
zaam moeten zijn hoe autoriteiten met deze voorwaarde
omgaan: of ze deze naar eigen inzicht en welbevinden in
terpreteren dan wel of ze er een loopje mee nemen. Neem
alleen al de vervolging van 'zomerganzen'. De Omgevings-
dienst Haaglanden van de Provincie Zuid-Holland gaat
zodanig ongehoord ruimhartig om met het verlenen van
ontheffingen dat op dit moment, althans in theorie, beja
ging mogelijk is in Natura 2000 gebieden en op slaapplaat
sen. Wordt dat alsdan als 'bestaand gebruik' beschouwd?
Natura 2000 is prima. Maar met de ontkoppeling van het
KV en het Zoommeer stapt RWS wel met het verkeerde
been uit bed. Ben ik alweer achterdochtig met de suggestie
dat het toegepaste tijdschema bij de verschillende proce
dures werd ingegeven door de wens dat critici achter het
net vissen? Zo ja, dan is dat gelukt.
Literatuur
Ouweneel, G.L. 1995. Veranderingen van ruiplaatsen van
Knobbelzwanen Cygnus olor in het noordelijk Deltagebied.
Het Vogeljaar 43: 155-159.
Sandvicensis Ecologisch adviesbureau. 2015. Watervogel
tellingen Krammer 2014-2015. Rapport. Burgh-Haamstede.
Krakeend. Foto: Huib van Dam Slobeend. Foto: Huib van Dam
6
