es
Door Gerard Ouweneel
Met een stijlvol gevoel voor water, licht en wijdte weet hij
de ruimte van de Grevelingen anno heden vast te leggen.
Die foto's bekijkend bekruipt mij altijd het sentiment van
'Kees, ik wens mijzelf toe dat ik naast je had gestaan toen
je die foto maakte'. Het is juist die ruimte van de Greve
lingen waar met begerige ogen naar wordt gekeken.
'Ibiza aan de Grevelingen'
Hulde aan Natuurmonumenten, die heeft geïnventariseerd
wat er al langs de Nederlandse kust is gebouwd en wat
de plannen zijn. Het was onder het ministerschap van
Jan Pronk op Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
(1998-2002) dat het ministerie met haar Vijfde Nota van
de Ruimtelijke Ordening voor het voetlicht trad, de nota
waarmee Den Haag bevoegdheden op ruimtelijk gebied
delegeerde aan provincies en gemeenten. Ruimte is een
schaars goed in dit land en delegatie aan lagere overheden
die niet verder kijken dan de grenzen van het eigen ter
ritorium (en naar de lengte van de eigen zittingsperiode)
had destijds nooit mogen gebeuren. Pronk, die er tot dan
toe in zijn politieke loopbaan weinig blijk van had gege
ven dat decentralisatie tot zijn gedachtengoed behoorde,
verbaasde met zijn Vijfde Nota vriend en vijand. "De
excellentie heeft zichzelf 'ontpronkt' schreef destijds
een columnist.
Met de komst van die nota ging het licht op groen voor
een dichtslibbing van grote delen van dit land, ook, of
misschien wel juist, van de kust. De onderzoeksresulta
ten van Natuurmonumenten zijn namelijk schokkend.
Via twee artikelen van de journalisten Merijn Rengers en
Doortje Smithuijsen gaat NRC-Handelsblad in haar uitgave
van 11 juni jl. op die resultaten in. Veel van het hierna
volgende is ontleend aan deze artikelen. Ik raad ieder aan
de bewuste artikelen te lezen.
Van de 7000 nieuwe 'recreatie-eenheden' die Gert-Jan
Buth van Natuurmonumenten langs de Nederlandse kust
turfde, liggen er opmerkelijk veel langs de Noordzeekust
van Zeeuws-Vlaanderen en in de monding van de Grevelin
gen op, achter en voor de Brouwersdam. Een uitvergroot
kaartje laat zien wat daar al aan recreatievoorzieningen
verrees en welke in procedure en/of in de planfase zitten.
Welnu, al die plannen passen nauwelijks op het kaartje.
Het 'Punt-West Hotel en Beachresort' op de aloude Punt
met zo'n 100 luxe villa's staat er al. De projectontwik
kelaar/architect die 'Punt-West' realiseerde, komt in de
artikelen van het NRC-duo aan het woord. In zijn kantoor
aan Ouddorp Haven, met aan de wanden spreuken die zijn
ontleend aan het jargon van het 'international business-
management', betoogt hij dat de Punt verpauperd was:
"Een verlaten parkeerterrein met een failliete strandtent".
De filosofie is 'Maak eerst nieuwe natuur en zet er dan
huizen in'. Voorbereid wordt nu het Brouwerseiland, een
eilandketen in de Grevelingen met duinen en 300 luxe
vakantiewoningen, voorzien van een eigen aanlegsteiger
en een dorpscentrum. Varend in zijn zeilboot voor de Ne
derlandse kust ziet onze ondernemer een prachtige lege
kust: lege stranden, ongerepte duinen en hier en daar een
beachclub. "En dat moet zo blijven" betoogt hij. Maar dus
niet aan de kustzijde van de Grevelingen...!
Bij het onderzoek kwam naar voren dat Goeree-Overflak-
kee in trek is bij bouwers omdat daar nog relatief veel
ruimte zou zijn en de lokale overheden welwillend tegen
over nieuwbouwprojecten en vakantieparken staan. Tja,
het is maar wat men wil zien. Eerlijk gezegd vind ik de
Kop van Goeree nu al om te rillen, zeker 's winters wan
neer het aangeplante groen om alle recreatiebouwsels te
verhullen foetsie is. Te voorzien valt dat de NLGO nog veel
werk wacht. En dan opgepast voor de filosofie 'Geef die
natuurlui een vogeleilandje en ze zijn zoet'. Dat gebeurde
inmiddels op Noord-Beveland, waar via zo'n 'compensa
tie' op een via de Natura 2000-status beschermd gebied
vakantiehuisjes konden worden gezet. Tja!
Literatuur
Anonymus, De kust verdient bescherming, 2016.
Redactioneel commentaar, NRC-Handelsblad van 14 juni
2016.
Ecologisch adviesbureau Sandvicensis, Grevelingenverslag
2015, Burgh 2016.
Ouweneel, G.L., De Vijfde Nota, 2001, Het Vogeljaar 49:
35-36.
Rengers, M. Smithuijsen, D., De kust moet leeg blijven
maar niet bij ons en Ibiza aan het Grevelingenmeer, NRC-
Handelsblad van 11 juni 2016.
23