Tekst: Dirk van Straalen en Thomas van der Es. Foto's: Cees Overveld.
In combinatie met rust zijn ze daar al helemaal niet
te vinden. Op de Hellegatsplaten en de eilanden in de
Krammer lijken de voorwaarden nog het meest gunstig.
Vooralsnog wordt het eiland Tiengemeten veel te druk
bezocht om als broedbiotoop te fungeren. Daar worden
onvolwassen zeearenden met name gezien in de veel
rustiger winterperiode.
Rust, ruimte en voedsel zijn er in de zuidwestelijke del
ta voldoende. Zijn de bomen dan het probleem? Waar
schijnlijk een kwestie van tijd en aanpassingsvermogen.
Dominante wijven
Zeearenden zijn duidelijk kritisch in hun keuze voor
het broedbiotoop. Blijkbaar geeft een combinatie van
factoren uiteindelijk de doorslag: broedbomen, voedsel,
rust, geschikt foerageergebied, geen menselijke versto
ring, geen kolonies 'grote' meeuwen én de wil van de
vrouw. Deze laatste factor valt natuurlijk niet geheel te
bewijzen! Het viel in eerste instantie op bij het Dordtse
paartje. De vrouw was dagenlang zoek en de man bleef
honkvast rondhangen op de Ventjagers- en Hellegatspla
ten. Ook nadat de vrouw de man had 'overruled' leek de
man steeds weer met heimwee terug te keren naar deze
gebieden. In het voorjaar van 2016 vestigde zich een
paartje subadulte zeearenden in de Krammer. Er werd
met takken gesleept en gebaltst.
Nu zou het toch eindelijk raak moeten zijn in het
Krammer-Volkerak? Tegen de tijd dat de arenden rustig
op het nest aan het broeden zouden moeten zijn was
de vrouw abrupt verdwenen. Een paar weken later
werd duidelijk dat het Brabantse paartje het nest met
donsjong(en) had verlaten. De man werd gesignaleerd
met een flinke nieuwe vrouw. Het lijkt er sterk op dat de
vrouw uit de Krammer een vuil spelletje heeft gespeeld.
Het is speculatief, maar een feit is wel dat de Brabantse
man na jaren succesvol broeden (acht jongen vlogen
uit!) zijn oude vrouw heeft ingeruild. De Krammerse
man bleef alleen over en dat is nog steeds het geval. Dit,
terwijl in de periode van onrust de 'Brabantse man' kon
kiezen uit drie verschillende vrouwen die rond het nest
hingen. Een zeearenden-soap, het lijken wel mensen!
Het blijft natuurlijk niet bij die twee paren in de Bies-
bosch, dat staat vast. In Krammer-Volkerak, Haringvliet,
Hollandsch Diep, Markiezaat en Zoommeer is voldoende
potentie voor diverse broedparen. De zilte delta moet
het vooralsnog doen met dwalende jonge vogels. Ook al
liggen er in deze wateren weinig geschikte broedbomen,
er is jaarrond voldoende voedsel en rust. Het enige wat
de opmars van de zeearenden in de delta kan stoppen
is het verzilten van wateren als het Krammer-Volkerak,
Markiezaat en Zoommeer.
15
