Door Gerard Ouweneel
bereiken kwalitatief eveneens grote hoogte, kwantita
tief trouwens ook. Afgaande op het enthousiasme en
de discussies die ontstonden in een kring Hagenaars na
het rondmailen van een aantal van de door Kooij in de
Haagse regio gemaakte platen, moeten er bij de collec
tie van ruim 6000 negatieven en glasplaten die bij het
Nederlands Fotomuseum berusten juweeltjes zijn, ook
gezien vanuit een historische invalshoek. Hopelijk zal
er geld en deskundige vrouw- of mankracht voorhanden
komen om deze collectie te inventariseren, catalogiseren
en digitaliseren.
Kooij had gevoel voor het landschap waarin hij werkte.
Zijn landschapsfoto's vertellen hun eigen verhaal. Deze
bekijkend lijkt het erop, dat hij een profetisch inzicht
bezat voor welke beelden later historisch waardevol
zouden kunnen zijn. Gelet op de foto's van Niko Tinber
gen van het De Beer-landschap in het boek Het Vogelei
land (1930), kan het goed zijn dat Kooij de doordachte
landschapsfotografie van zijn vriend Niko leerde. In dat
geval was hij een eminent leerling, waarbij we zonder
voorbehoud kunnen stellen dat hij zich later ontpopte
als de hoffotograaf van De Beer.
Schouwen
Met de opening van het KLM-lijntje van Rotterdam-Waal
haven naar Haamstede kwam Schouwen gerieflijk bin
nen bereik. Kooij en zijn vrienden fietsten van Den Haag
naar Waalhaven, waarna ze twintig minuten na vertrek
in Haamstede stonden. De fietsen konden mee. De KLM
opende deze route op 4 mei 1931. Op 2 juli 1932 ging
Kooij voor het eerst aan boord. De volgende dag maakte
hij zeven foto's op de Hil. De zaterdag daarop was het
weer prijs. Hij filmde op de Hil en keerde 's maandags
terug met de Stad Zierikzee, die om 15.00 uur afmeerde
in Rotterdam. In Zierikzee filmde hij het vertrek van het
passagiersschip. Doodjammer dat Kooijs films verloren
zijn gegaan.
Kooij, echtgenote Jans en Vijverberg op Schouwen in mei
1960. Fotograaf onbekend. Collectie Roald Kooij
Schouwen en zijn vogels vielen zodanig in de smaak dat
hij zaterdag de 17e opnieuw ging, nu vanuit Numans-
dorp. Op de Eerste Hil in de Flaauwers Inlagen ringde hij
een serie grote sterns en verder kokmeeuwen en schol
eksters. Onze vriend heeft zijn hele leven tot op hoge
leeftijd vogels geringd, zeer waarschijnlijk deed hij dat
zonder ringvergunning. Uit een foto blijkt dat Kooij en
zijn metgezellen tijdens hun verblijven op Schouwen
hun tenten opzetten aan de dijkvoeten van de inlagen.
wms-
Frans Kooijmans maakte deze foto tussen 1932 en 1935 op
het vliegveld van Haamstede. We zien o.a. de Douglas-Fokker
DC2 PH-AKT van de KLM, genaamd 'Toekan'. Dit toestel werd
in mei 1940 door de Duitsers gevorderd, waarna het dienst
deed voor General Christiansen, Wehrmachtbefehlshaber der
Niederlande. Collectie Roald Kooijmans.
Kooij moet deze foto hebben gemaakt tussen 1928 en 1935.
De kruisnetvisser is zeer waarschijnlijk Piet Berrevoets. Door
het pachten van de Heertjes Inlaag kon deze er zowel de
palingvisserij als de vogelarij exploiteren. De Heertjes Inlaag
verdween in 1953 in het Gat van de Schelphoek. Attentie
voor de z.g. Muraltmuurtjes op de zeedijk, die daar vanaf
1924 werden gebouwd. De vader van Teun Rosmolen had het
toezicht op de bouw van deze muurtjes ter hoogte van het
dijkvak bij Levensstrijd. Met dank aan verschillende infor
manten. Collectie NF
De geest was uit de fles en de volgende zomer vloog hij
begin juni op en neer voor een paar dagen Schouwen. De
briljante, in 1942 bij de Slag in de Javazee omgekomen
Jan Joost ter Pelkwijk (Pelk) was toen zijn metgezel.
Vijverberg en Kooij waren de 4e juni tot in de avond in
de duinen bij Haamstede bezig met het fotograferen van
bergeenden en tapuiten. Van de laatsten maakte Vijver
berg bij die gelegenheid elf foto's.
31
