lp»
Eind jaren 60 was het gedaan met deze vogels en zijn
ze niet meer uit hun winterkwartieren naar Schouwen
teruggekeerd. Een trend overigens die ook in andere
duingebieden heeft plaatsgevonden. Het enige dat we
kunnen doen is ervoor zorgen dat er voor deze soorten,
evenals voor de velduil, voldoende niet-versnipperd
duingebied overblijft waar nog rust heerst, zodat een
terugkeer mogelijk is.
Wat er nog wel is, of beter gezegd weer terug is, na een
diep dal in de jaren 70 als gevolg van verdroging, zijn
planten van vochtige duinvalleien als parnassia, moe-
raswespenorchis, addertong en vleeskleurige orchis met
de oostelijke Verklikkerduinen als meest belangrijke
groeiplaats. De gevolgen van waterwinning, dennenaan
plant en polderpeilverlaging op de verdroging van de
duinen zijn na 2000 door effectgerichte maatregelen en
het natter worden van het klimaat, alsmede het plag
gen van verruigde valleien, teruggedraaid en planten van
vochtige duinvalleien hebben daarvan geprofiteerd.
De polder was veel minder een leeg, grootschalig akker
bouwgebied dan thans. Ramp en herverkaveling hebben
een ontwikkeling ingezet van enorme verschraling. Waar
zijn de patrijzen, veldleeuweriken en gele kwikstaarten
van toen? Veel dijken zoals langs de Gouwe die het
akkerbouwgebied voor planten en vogels nog leefbaar
maakten, zijn na 1953 afgegraven. Goede bloemdijken
waren en zijn er gelukkig deels nog steeds vooral rond
Zonnemaire, zoals Blooise dijk, Rietdijk en Veerdijk en
natuurlijk de Weeldijk of oude Zonnemairse dijk waar
trilgras, knautia en steentijm werden gevonden. Ook
de oude zuidelijke zeedijk van het Dijkwater met de
oude haventjes Stevensluis en de Staart waren en zijn
bekend om de groeiplaatsen van ruige anjer, kleine
pimpernel en ijzerhard. Grasklokje stond niet alleen op
de Roterijdijk maar ook op de Veerdijk en bij Schud-
debeurs. Op de dijk rond de Schelphoek waren in 1959
wel vijf groeiplaatsen, wellicht is hier grond van elders
aangevoerd. Op de Rampaartse dijk tussen Sirjansland
en Viane kon, zoals werd gezegd, de hele flora worden
aangetroffen. Voor de Flora Zeelandica is het wellicht
nuttig de Schouwse bloemdijken in 2017 weer eens een
update te geven!
Als er al eens ergens een lapje weiland ligt dan zal je er
geen bloemen of weidevogels als kievit en grutto meer
aantreffen als gevolg van kunstmest, te vroeg maaien of
veel te veel beesten op een klein stukje. Vogels zijn er
alleen nog maar in de natuurgebieden. In het boerenland
is het stil geworden.
Waardering verdient het initiatief van een akkervogelre
servaat langs de zuidkust bij Serooskerke, waar ge
boerd gaat worden zonder het gebruik van neonicotino-
iden en waar door de voorbeeldwerking van een enkele
boer en met steun van Stichting Het Zeeuwse Landschap
een collectief ontstaat waar weer anders geboerd gaat
Foto links:
In veldtenue in de Verklikkerduinen.
Foto rechts:
Jacob met Pentax en Schneider Tele Xenar lens
tijdens Hompelvoetexcursie.
