Zuid-Holland is rijk aan erfgoed: molens,
landgoederen maar ook archeologie, histo
rische vaarwegen en industrieel erfgoed. De
provincie Zuid-Holland wil dit erfgoed niet
alleen beschermen, maar ook benutten en la
ten beleven en werkt daartoe vanuit de Afde
ling Cultuur samen met erfgoedinstellingen,
gemeenten en ondernemers.
Er is gekozen voor een nieuwe aanpak. In
samenwerking met niet minder dan circa
tweehonderd partijen werden zeven Erfgoed-
lijnen ontwikkeld: Goeree-Overflakkee, de
trekvaarten, de landgoederenzone, de At
lantic Wall, de Romeinse Limes (noordgrens
van het Romeinse rijk), de oude Hollandse
Waterlinie en de 'waterdriehoek' Kinderdijk,
Dordrecht en de Biesbosch. De Erfgoedlijn
Goeree-Overflakkee heeft als leidend thema
'Leven met het water'. Zo zijn er projecten
over de havenkanalen, de watersnoodramp
van 1953 en het herstel van een beugsloep op
een historische werf in Middelharnis.
Als je over water spreekt, dan spreek je ook over dijken
en daar zijn er veel van op ons eiland. Spreek je over
dijken, dan denk je aan mooie dijken met bloemen en
vergezichten over het water.
In 2013 werd NLGO benaderd door bureau TAUW (gepri
vatiseerd Technisch Adviesbureau Unie van Waterschap
pen) met de vraag of wij mee wilden werken aan een
erfgoedlijnproject: 'Beleef de dijken'. TAUW zou zich
bezig houden met de organisatie en NLGO zou de inzet
van vrijwilligers leveren. Het idee achter dit project
was, dat het zou kunnen bijdragen aan het verhaal van
het 'overwinnen en overleven van het water door een
doorgaande (cultuurhistorische) recreatieve verbinding
te leggen tussen de dragers van het cultuurhistorische
landschap, namelijk de dijken.
De dijken op Goeree-Overflakkee vertellen ons de bij
zondere ontstaansgeschiedenis van het eiland. Het zijn
dé lijnen waarlangs het verhaal van Goeree-Overflakkee
zich afspeelt. De ringdijken en aanwasdijken (van voor
het jaar 1500) zijn de oudste zeedijken op het eiland.
Dit type dijken, dat de opgeslibde en daarmee hogere
delen beschermde tegen het zeewater, vormt de basis
voor het huidige eiland. Qua verschijningsvorm, gaaf
heid en ouderdom (internationaal) zijn deze dijken van
zeer grote cultuurhistorische waarde. Zij zijn het ook
juist die bij binnenkomst op het eiland direct zichtbaar
zijn: het zijn de landschappelijke en cultuurhistorische
visitekaartjes van het eiland.
De zeedijken verbinden (samen met de dijken langs de
havenkanalen) vrijwel alle andere erfgoedlijnprojecten
(veelal gelegen aan de randen van het eiland). Door de
zeedijken als uitnodiging en visitekaartje te gebruiken
creëren we samenhang tussen de projecten en lokken
we meer bezoekers naar de projecten. Naast de inter
nationaal waardevolle ring- en aanwasdijken, vertellen
de dijken ook het verhaal van de ontstaansgeschiedenis
van de havenkanalen. Door de verdergaande bedijking
en inpoldering werd de afstand van het dorp (gelegen
aan de ringdijk) tot het open water steeds groter. De
dijken langs het havenkanaal vertellen ons (qua type
en ouderdom) het gefaseerde ontstaan van deze haven
kanalen en bieden een grote kans deze stapsgewijze
ontstaansgeschiedenis beleefbaar te maken!
26
