Door Dirk van Straalen
Chileense Flamingo
Phoenicopterus
chilensis
Grote Flamingo
Caribische Flamingo
Phoenicopterus
ruber
Kleine Flamingo
Phoeniconaias
minor
Foto links: Ingrit Raven. Gemengde groep van Chilenen, Europeanen (met name rechts) en de nodige hybriden (rode nekken)
Tabel 1: Determinatie van de vier flamingosoorten (bron: www.flamingosinnederland.info)
Phoenicopterus
antiquorum/roseus
kleur
poten
grijsgroen
(in broedtijd geel),
rode hielgewrichten
en zwemvliezen
donkerroze,
gelijkgekleurde
hielgewrichten en
zwemvliezen
lichtroze-rood,
donkerder
hielgewrichten en
zwemvliezen
helder rood,
gelijkgekleurde
hielgewrichten en
zwemvliezen
kleur
snavel
crèmewit, zwart
vanaf de knik
donkerroze met
kleine zwarte punt
bleek oranjerood met
grote zwarte punt
zeer donkerrood met
kleine zwarte punt
postuur
ten opzichte van Grote
Flamingo kortere dikkere
hals en kortere poten
lange dunne hals en
lange poten
gelijk aan
Grote Flamingo
in zijn geheel duidelijk
veel kleiner dan
de andere soorten
kleur
veren
lichtroze, onderste
deel hals donkerder,
enige felrode dekveren
overwegend wit met
heel lichtroze waas,
hals wat meer roze
overwegend
vermiljoenrood
roze, met felle rode
veren als vlekjes
op de rug
kleur
vleugels
rood in de vleugels is
aan flanken en als
vlag steeds zichtbaar
rood in de vleugels is
aan flanken soms zicht
baar, donkerroze vlag
rood in de vleugel is
als staartvlag steeds
zichtbaar
vlekkerig rood in de
vleugels is aan flanken
gedeeltelijk te zien
Zwillbrock - Veluwemeer - Grevelingen
De groep flamingo's uit de Grevelingen broedt voorna
melijk in de Lachmöwensee in het Zwillbrocker Venn
in Duitsland. Hier kruipen sinds 1983 bijna jaarlijks
jongen uit het ei. Ieder broedpaar legt slechts één ei.
Door predatie van onder andere de vos zijn de broed-
gevallen niet altijd succesvol. Flamingo's kunnen echter
tientallen jaren oud worden en een gemiddelde van 5 a
6 opgroeiende jongen per jaar is voldoende om de groep
in stand te houden (flamingosinnederland.info). De
jonge flamingo's in de broedkolonie worden geringd, elk
met een rode ring voorzien van een unieke code om ze
in hun verdere leven individueel te kunnen volgen. Die
code begint met ZV, gevolgd door twee cijfers (bijvoor
beeld ZV56).
De groep volgt meestal een soort driehoekige trekroute.
In het voorjaar vliegen de vogels naar het Veluwemeer,
daarna broeden ze in het Zwillbrocker Venn en overwin
teren ze in de Grevelingen. Tot ongeveer vijf jaar terug
maakten de vogels meestal nog een tussenstop in het
Krammer-Volkerak. Dit zien we echter steeds minder.
Oorzaken zijn niet geheel duidelijk, maar verbetering
van de waterkwaliteit en toename van zeearenden kun
nen twee oorzaken zijn. Regelmatig is er blinde paniek
bij flamingo's waargenomen bij het zien van een zee
arend. Ook de tussenstop op het Veluwemeer lijkt de
laatste jaren steeds minder in trek. Door aflezingen is
vastgesteld dat de vogels vanuit de broedkolonie voed
sel zoeken in o.a. het Haringvliet. Dat is ruim 180 kilo
meter vliegen om voedsel te verzamelen voor het jong.
Vier soorten flamingo's op de Hellegatsplaten 2009. Van links naar rechts:
Chileen, Caribische, Europese, twee Chileense en een kleine flamingo.
Foto: Nick Janssen
11
