GIERENDE GEITENMELKERS
Door Johan Everaers
i
Gierzwaluw
Gierzwaluwen (Apus apus) hebben een toepasselijke
maar tegelijkertijd misleidende naam. Het gierende
geluid dat ze produceren is heel kenmerkend. De
gierzwaluw wordt echter gerekend tot de orde van de
gierzwaluwachtigen Apodiformesen is geen tamilie van
de nachtzwaluw, noch van de boeren-, huis- of oever
zwaluw.
In grote groepen boven stad en land vliegen ze rond en
foerageren daar op insecten. Voor veel mensen valt de
eerste echte kennismaking met een gierzwaluw samen
met een ongelukkig op de grond terechtgekomen jonge
vogel. De bijna rudimentaire pootjes stellen de vogel
nauwelijks in staat om te lopen en opstijgen lukt dan
ook niet. Het is niet verwonderlijk dat al snel de diag
nose wordt gesteld dat de vogel uit het nest is gevallen.
Ervaren vogelaars weten dat het volstaat de jonge vogel
zo hoog mogelijk in de lucht te gooien om het probleem
op te lossen.
Soms landt er in mijn tuin zo'n jonge gierzwaluw. Dat
betekent meestal dat er weer een succesvol broedgeval
onder een oud-Hollandse dakpan genoteerd kan worden.
Decennialang wordt een opening onder precies dezelfde
pan gebruikt en ieder jaar houd ik diezelfde pannen
goed in de gaten wanneer eind april de eerste gierzwa
luwen arriveren boven het dorp. Enkele jaren geleden
nam het geschatte aantal broedvogels in de kern van het
dorp af van 25 a 35 tot 10 a 20. De oorzaak leek te lig
gen in een opknapbeurt van het dak van de Driekonin-
genkerk en enkele niet lang daarvoor al afgebroken boe
renschuren. De afgelopen drie jaar schatte ik het aantal
broedgevallen op maximaal 15, waarvan met zekerheid
de helft onder gelokaliseerde dakpannen. Gierzwaluwen
slapen in de lucht en dat zouden ze kunnen doordat bei
de hersenhelften verschillende activiteiten sturen, d.w.z.
slapen en vliegen of zweven. Honderd procent zekerheid
daarover is er (nog) niet. Overigens komen 'mijn' gier
zwaluwen nadat de jongen zijn uitgevlogen dagelijks
terug naar het nest om daar de nacht door te brengen.
Nachtzwaluw. Foto: Mare Gottenbos
