Interessante waarnemingen
Goeree-Overflakkee
Waarnemingen Goeree-Overflakkee, maart - juli 2018.
Deze bijen vlogen op de omliggende zeeastervelden met
name rond de oostelijke baai. Vier jaar later was er van
deze populatie vrijwel niets meer over. Zeeaster bleek
nog nauwelijks in de omgeving voor te komen. Langs de
baai waren de asters compleet vervangen door riet en
zeebies, soorten van een zoeter milieu. Het duintje zelf
was vrijwel onbereikbaar geworden door een gordel van
duindoorn.
Meer westelijk nabij de in de stuifdijk gemaakte opening
ontstonden nieuwe groeiplaatsen van zeeaster, maar
kleiner en met weinig schorzijdebijen.
Nopjeswier
Aan de oostkant van de Kwade Hoek komen we op het
hoge slik een brede zone met nopjeswier tegen. Nop
jeswier is een pioniersoort die donkergroene fluwelige
kussens als een mosachtig spons kan vormen. Met een
soort wortelcellen (rhizoïden) hecht het wier zich aan
de bodem. Het heet nopjeswier vanwege de puntachtige
'nopjes' die het wier een hobbelige structuur geven,
waardoor ook veel zand en slib wordt ingevangen. De
matten nopjeswier hogen zo de bodem op. Soms zie je
dat losgeraakte delen door golfslag worden omgeklapt,
wat er een beetje als een vloerkleed uitziet.
Het nopjeswier dat we op de Kwade Hoek aantreffen
(Vaucheria compacta) groeit vooral goed onder brakke
omstandigheden op plekken waar het geregeld droog
valt, zoals boven in de getijdenzone. Wellicht zal het
wier zich na het instellen van de Kier flink uitbreiden in
de westelijke delen van het Haringvliet, waar het nu veel
minder voorkomt dan voor de afsluiting. Andere soor
ten nopjeswier zijn vooral op het droogvallend slik van
zoete wateren te vinden.
Foerageer- en broedgebied
Die hele oostkant van de Kwade Hoek heeft te maken
met sterk wisselende zoutgehaltes. Wanneer er veel
rivierwater moet worden afgevoerd en de sluizen open
staan, wordt het gebied overspoeld met zoet water. Dit
belandt vooral op de lagere delen van het intergetijden-
gebied omdat pas gespuid wordt wanneer het water op
zee lager staat dan in het Haringvliet.
Met opkomend water belandt een deel van het zoete of
inmiddels licht brakke water ook op de hogere delen,
omdat zoet water drijft op zout water. In perioden wan
neer weinig gespuid wordt treedt weer een volledige
verzilting op. Daar waar zoet water mengt met zout
water vlokken voedingstoffen uit. Bij laag water valt
dan ook een voedselrijk slik droog waar veel vogels van
profiteren, waaronder de lepelaars uit de vlakbij gele
gen kolonie in het Quackjeswater (270 bezette nesten in
2017 volgens telling Mark Hoekstein en Han Meerman).
Gedeelten van het strand afbakenen voor broedende
strandplevieren, zoals dit jaar voor het eerst op het Ver-
klikkerstrand van Schouwen, gebeurt op de Kwade Hoek
al jaren. Voor de kleine populatie die er in Nederland
nog is zijn de jaarlijkse 2-6 broedgevallen in dit gebied
niet onbelangrijk. Tijdens herfststormen belandt er een
dik pakket van plantenresten in een zone ver boven de
vloedlijn. Voor de reeds genoemde zaadeters al strand-
leeuwerik, frater en sneeuwgors zijn er op dit soort
plekken een winter lang zaden te vinden.
Haringvlietsluizen en de Kier
De komende herfst gaan de Haringvlietsluizen op een
kier. Doordat zout en zoet zich straks deels ten oosten
van de Haringvlietsluizen ontmoeten zal daar iets meer
slib gaan bezinken. Zo lang het om die ene kier gaat zijn
de veranderingen voor de Kwade Hoek waarschijnlijk
klein. Wellicht iets minder sedimentatie in de directe
omgeving, zodat verdere aangroei daar langzamer zal
verlopen. Bovendien wordt dit ook beperkt door de geul
die voor de vissersvloot open wordt gehouden en waar
voor constant gebaggerd moet worden. Meer westelijk
wordt het strand breder door een zich verplaatsende
zandgolf. Nog spannend wat die Kier gaat opleveren,
want lang niet iedereen is er van overtuigd dat dit tot
een opleving in de visstand en toename van trekvissen
via het Haringvliet gaat leiden. In lange droge periodes
met weinig rivierafvoer, wat in het voorjaar geregeld het
geval is, blijft de Kier dicht omdat de zouttong anders
te ver naar het oosten oprukt. De wisselingen in het
zoutgehalte in het westelijk deel van het Haringvliet
worden hierdoor groter. Voor vogels zal het vermoede
lijk allemaal niet zoveel uitmaken.
Vogels
Krooneend, 15-03,2 ex. Slikken van Flakkee - Voormalig zanddepot (Maija de Lange-van Buren); 22-07,1 man eclips, Hellegatsplaten
(Dirk van Straalen).
Pattys, 27-07,7 juv. en 2 adult, Polder Duivenwaard - Nieuwe Tonge (Hermen Groenendijk).
Kwartel, 12-05,1 opgestoten, Polder Oude Oostdijk (Bram Brinkman); 23-05,1 zingend, Galatheepolder - Ooltgensplaat (Pieter van der
Giessen); 25-05,1 zingend, Bokkepolder - Oostdijk (Frans Lokker).
Zwarte ooievaar, 16-07,2ex. overvliegend zuid, Duinen Goeree en Grevelingen (George Tanis e.a.); 24-07,1 overvliegend ZO, Ooltgens
plaat - Spui (Esther Linnartz); 31-07,1 juv. ter plaatse, Slikken van Flakkee (Bram Brinkman); 31-07,1 juv. overvliegend, Polder Roxenisse
- Melissant (Robbin van Dijk).
Ooievaar, 14-03,4 overvliegend NO, Ventjagersplaten (Dirk van Straalen); 1 ter plaatse, Polder Oud-Westerloo - Goedereede (Bram
Brinkman Kees Koese); 19-04,2 overvliegend, N57 - Ouddorp (Esther de Jong); 28-05,1 overvliegend NO, Grevelingen - De Val (George
Tanis).
Kwak, 30-05,1 overvliegend en roep opgenomen, Langstraat (Pieter van der Giessen).
Wespendief, 1 overvliegend NO, Slikken van Flakkee - Noord (Dirk van Straalen, Robbin van Dijk Pieter van der Giessen); 30-05,1
foeragerend, Slikken van Flakkee - Noord (René van Loo Mark Hoekstein); 03-06,1 overvliegend NO, Goedereede - Klein Zuiderpolder
(Bob Rodenburg); 11-06,1 foeragerend (Dirk van Straalen Thomas van der Es).
Rode wouw, 28-03, overvliegend, Oostdijk (Ted Sluijter Matthijs Broere); 31-03,1 overvliegend, Springertduin - Ouddorp (Jaap
Frans Lokker).
Zwarte wouw, 14-3, hele vroege overvliegende vogel, Polder het Oudeland - Sommelsdijk (Robbin van Dijk); 02-05,1 overvliegend, Oud
dorp - Kelderweg (Bob Rodenburg) 1 overvliegend Polder Den Bommel (George Tanis).
Kraanvogel, 06-04,1 overvliegend, Goedereede (George Tanis); 10-04,1 ter plaatse, Slikken van Flakkee - Zuid (René van Loo Louis
Roekx).
Bosuil, 11-05,1 roepend, Ouddorp - Kelderweg e.o. (Bob Rodenburg).
Alpengierzwaluw, 07-05,1 overvliegend, Oostdijk (Ko Katsman).
Grauwe klauwier, 04-05,1 man, Oostduinen - Oostdijk (Krijn Clarie Tanis); 12-05,1 vrouw, Duinen Ouddorp (Robbin van Dijk, Ge
orge Tanis, Dirk van Straalen Pieter vd Giessen).
Bonte kraai, 18-03,1 ter plaatse, Goedereede - Polder Oude Oostdijk (Robbin van Dijk).
Raaf, vanaf 15-03 tot 20-06 werd onregelmatig een paartje raven gezien op de Kop van Goeree. Op 18-04 werden ze gezien op de
Hompelvoet en de dagen daarna op Schouwen. Het paartje wordt de laatste weken vooral gezien bij het Brede Water op Voorne. De raaf
betreft een nieuwe soort voor Goeree-Overflakkee (vele waarnemers).
Roodstuitzwaluw, 22-04,1 overvliegend NO, Telpost Ouddoip (George Tanis).
Fluiter, 08-05,2 zingend, Kabbelaarsbank - Brouwersdam (René van Loo).
Grote karekiet, vanaf 11-05 weer aanwezig in de bekende kreek langs de Philipshoofdjesweg - Dirksland. Vanaf 2014 keert de vogel
jaarlijks terug naar deze rietkraag (Maija van Buren- de Lange e.a.).
Struikrietzanger, 27-05,1 zingend, vogel liet zich frequent horen en aan het einde van de dag zelfs even zien, duinen Vuurtoren - Oud
doip. Eerste veldwaarneming van deze soort op Goeree-Overflakkee (George Tanis e.a.).
Roodmus, vanaf 13-05 keerden 3 roodmussen terug naar de Slikken van Flakkee - Noord (Daan van der Groef).
Overige waarnemingen
Blauwe bremraap, 16 ex. Havenhoofd - Buitenhaven Stellendam (Huib van Dam); 6 ex. Oostdijkseweg (Ilse Louis) 1 ex.
Westduinen (Gerard Lokker).
Melige toorts, Verbascum lychnitis, Hazersweg Ouddorp, G. Lokker.
Ruig viooltje, Viola hirta, Ooievaarsdijk Goedereede, G. Lokker, K. en C. Tanis.
Gladde ereprijs, Veronica polita, Smalle Einde Ouddorp, G. Lokker.
Waarnemingen doorgeven aan:
Dirk van Straalen, Molendijk 45, 3257 AM Ooltgensplaat, dirkvanstraalernöjhotmail.com.
Op de slikvlakte van de baai vormen zich prielen
Oostelijke stuifduin
