Interessante waarnemingen
Goeree-Overflakkee
Waarnemingen Goeree-Overflakkee, augustus - november 2018
Het is de enige getijdenlocatie langs de Oosterschelde
waar de soort destijds werd vastgesteld. Overigens
waren er langs het Krammer-Volkerak aan de Flakkeese
kant meer locaties met vangsten. Nu bijna 40 jaar later
blijkt de Noordse woelmuis nog steeds op het schor-
retje van Zijpe voor te komen 4 exemplaren gevangen
en weer los gelaten!). Het gaat om een kleine popula
tie die uiterst kwetsbaar is. De woelmuis leeft hier in
de delen met zeekweek en andere grasruigte langs de
rand van het schor en het opgehoogde plateau bij de
radartoren. Voor het voortbestaan van deze populatie
is regelmatig uitwisseling met andere populaties (De
Maire) noodzakelijk.
Andere soorten die gevangen of waargenomen werden
waren konijn, bruine rat, dwergmuis, bosmuis en de op
Schouwen-Duiveland bijzonder talrijke huisspitsmuis.
Behalve door het veer Anna Jacobapolder-Zijpe is Zijpe
op Schouwen vooral bekend uit de Tachtigjarige oorlog
toen de Spaanse troepen van Mondragon in 1575 te
voet het Zijpe overstaken. Nu is dat onvoorstelbaar. De
bestorte oever bij het schorretje loopt steil omlaag de
diepte in. In de tijd van Mondragon zag het er anders
uit: het Zijpe lag meer oostelijk en was sterk verzand.
Langs de kust van Duiveland ontwikkelde zich lang
zaam een nieuwe geul, eerst nog Wijdaars geheten. Aan
de overkant daarvan lag een al ver opgeslibd schorren-
gebied dat Rumoirt heette.
Om buitendijkse gebieden met schapen te begrazen
werd op een hoog gelegen plek een drinkput aangelegd
met een ringdijkje eromheen, zodat er voor de dieren
en de herders zoet drinkwater en een vluchtplaats bij
springvloed was. Op Rumoirt lag zo'n drinkput, de
Bruinisser stelberg. Hollestelles worden dit soort drink
putten genoemd. Het oude Zijpe verdween en Rumoirt
groeide vast aan het oostelijke schorgebied. Voor de
inpoldering van dit gebied in 1847 lagen daar nog twee
andere hollestelles, namelijk de Philiplandse en de
Zijpse stelberg
24
Deze zijn in het cultuurlandschap verdwenen, maar de
Bruinisser stelberg ligt nog steeds in het restant van
het Rumoirtschor. Wel is dat nu aan de kant van Sint
Philipsland, van Bruinisse gescheiden door de steeds
breder en dieper geworden geul, die al snel de naam
van het oude Zijpe had overgenomen.
De zich langs de Duivelandse oever verdiepende geul
leidde tot een reeks van dijkvallen en een aantal
overstromingen. Bij herstelwerkzaamheden na een
overstroming in de 18e eeuw is een stukje dijk van de
vroegere Bruinissepolder buitendijks komen te lig
gen. Het schuin weglopende dijkje in het schorretje
lijkt mij het restant van een vroegere buitendijk. Zulke
losse uiteinden van oude dijken worden nol of bout
genoemd. Zo ligt iets ten zuidoosten van het schorretje
een ander dijkrestant, de Zoetersbout. Tegenwoordig
is dat een geliefde locatie voor sportduikers, met name
omdat hier meestal weinig stroming staat en er los van
het getij gedoken kan worden. In plaats van de solda
ten van Mondragon wandelen er nu 30 tot 40 meter
lager duikers over de bodem.
Wanneer er één ding duidelijk wordt bij het bestuderen
van de geschiedenis, is het wel hoe snel de veranderin
gen plaats vinden. Zo was Zijpe honderd jaar geleden
het knooppunt van allerlei verbindingen: de stoom
tram, het veer naar Anna Jacohapolder, stoomboten op
dienstlijnen naar tal van bestemmingen. Nu ligt het uit
de route en kunnen eenden er ongestoord de hele dag
soezen. Aan de overkant bepalen vijf windmolens het
beeld en iets verderop bij de Krammersluizen verrijst
een heel bos aan hoge molens. Het weidse karakter van
de grote wateren in het Deltagebied wordt steeds meer
geweld aan gedaan. Zo'n windmolenpark doet toch
denken aan industrievestigingen als Dow Chemical bij
Terneuzen en Shell bij Moerdijk. Ja, het helpt Zeeland
om zijn C02-doelstelling te halen en ja, daar moet je
veel voor over hebben. Maar toch, erg jammer van het
landschap!
Vogels
Usduiker, op 27-08 vloog een vroege vogel langs de zeetrektelpost van Ouddorp (Robbin van Dijk). De vaste overwinteraars (minimaal
3) op het Krammer-Volkerak verschenen vanaf 04-11 (Daan van de Groef).
Kuhls pylstormvogel, 25-10 langsvliegend, Zeetrektelpost Ouddorp. De soort van 2018, nieuw voor G-0 en eerste goed gedocumen
teerde voor NL Werd eerder die dag opgepikt bij Den Haag, Maasvlakte en later bij Westkapelle (George Tanis).
Zwarte ooievaar, 03-08,9 ex. overvliegend zuid, Polder den Grooten Blok, Achthuizen Pirk van Straalen).
Koereiger, 22-08,2 ex. slaapplaats Krammersche Slikken Pirk van Straalen); 22-10,8 ex. Polder Nieuwenoord, Ouddorp (Servaas van
der Horst); 31-10,2 ex. Polder Den Bommel (Arie de Lint Daan van der Groef).
Wespendief, 21-08,1 overvliegend Den Bommel paan van der Groef); 23-08,2 overvliegend, Hellegatsplaten (Gerard Ouweneel).
Steppenkiekendief, 07-10,1 overvliegend. Over het Hellegatsplein richting zuid en dankzij het snelle doorgeven en info opgepikt boven
Ooltgensplaat (Andre Strootman, Linda Aandeweg Dirk van Straalen).
Rode wouw, 26-09,1 overvliegend, Polder het Oudeland van Middelharnis (Dirk van Straalen); 08-10,1 overvliegend Adrianapolder
Stellendam (George Tanis) en Oostduinen (Robbin van Dijk); 12-10,1 overvliegend, Trektelpost Hellegatsplaten (Robbin van Dijk Dirk
van Straalen); 12-10,1 overvliegend, Eerste Bekading Middelharnis (Maija de Lange van Buren Arie de Lint); 15-10,1 ex. foeragerend,
Hompelvoet pirk van Straalen, Mark Hoekstein Pim Wolf); 28-10,1 overvliegend, Den Bommel Paan van der Groef); Op 30 en 31-10
trekken vele Rode wouwen over het eiland (minimaal 30), waarbij deze dagen alle records worden gebrolen voor de Delta (Esther de
Jong, Ingrit Raven, Theo Muusse, Adri Clements e.a.).
Ruigpootbuizerd, 20-10,1 foeragerend, Koudenhoek (Bram en Genie Brinkman); 26-10,1 overvliegend, Hellegatsplaten (Dirk van
Straalen); 27-10,1 overvliegend Polder Oude Oostdijk (Frans Jaap Lokker); 01-11,1 overvliegend Kwade Hoek (Bram Genie Brink
man); 31-10,3 overvliegend, Trektelpost Ouddorp (George Tanis); 22-11,1 overvliegend, Trektelpost Hellegatsplaten (Robbin van Dijk);
25-11,1 overvliegend Den Bommel Paan van der Groef).
Kraanvogel, 16-11,2 overvliegend, Slikken van Flakkee, Zuidpunt (Robbin van Dijk).
Morinelplevier, 1 ex. Adrianapolder, Stellendam (George Tanis); 02-09,1 overvliegend, Trektelpost Ouddorp (George Tanis, Robbin van
Dijk Dirk van Straalen); 14-09,1 ex. Kleine Zuiderpolder, Goedereede (George Tanis); 29-09,1 ex. Markenje (George Tanis).
Gestreepte strandloper, 10-09,1 ex. Krammersche Slikken Pirk van Straalen Robbin van Dijk).
Vale gierzwaluw, 12-11,1 overvliegend, Duinen Goeree (George Tanis).
Pestvogel, 03-11,1 overvliegend, Trektelpost Ouddoip (George Tanis).
Sperwergrasmus, 01 02-09, Duinen Goeree (George Tanis, Dirk van Straalen, Robbin van Dijk e.a.).
Kleine vliegenvanger, 07-10, Springertduinen Ouddoip (Niels van Houtem, Martijn Renders George Tanis).
Siberische boompieper, 05-11,1 overvliegend, Trektelpost Ouddorp. Nieuwe soort van G-0 (George Tanis).
Roodmus, 04-11,1 overvliegend, Trektelpost Ouddorp (George Tanis).
Europese kanarie, 10-10,2 overvliegend, Trektelpost Ouddorp (George Tanis); 16-10,1 overvliegend, Springertduin Ouddorp Pirk van
Straalen Robbin van Dijk); 17-11,1 overvliegend, Trektelpost Ouddorp (George Tanis).
Grauwe gors, 06-11,1 overvliegend, Trektelpost Ouddorp (George Tanis).
Ortolaan, 01-09,2 overvliegend, Springertduinen Ouddorp (George Tanis &Dirk van Straalen).
Waarnemingen doorgeven aan:
Dirk van Straalen, Molendijk 45, 3257 AM Ooltgensplaat, dirkvanstraaien&hotmail.com.
25
