Interessante waarnemingen
Goeree-Overflakkee
Lezers
reacties
Waarnemingen Goeree-Overflakkee, december 2018 - maart 2019
Op 16 en 17 juli zijn wij samen naar de nachtzwaluwen
gaan kijken. Wij troffen de twee vogels op dezelfde
plaats aan als op 14 juli. Woensdag 18 juli is Hennie
naar huis vertrokken en ben ik alleen naar de locatie
gegaan om de nachtzwaluwen te bekijken. Ook die
avond weer veel gesnor en geklapwiek.
Op 19 juli komt mijn vrouw José naar de vinkenbaan.
Uiteraard krijgt zij het verhaal van de nachtzwalu
wen te horen en zij wil dit ook wel eens zien. Tegen
de schemer vertrekken wij richting de vierde strand-
overgang, echter zo'n 100 meter voor de plaats waar
de vogels zijn te verwachten hoor ik al heel duidelijk
het geluid van een nachtzwaluw. Wij blijven staan en
zien opeens een nachtzwaluw vliegen, gevolgd door
een tweede. Maar dat is niet alles, na vijf minuten zien
wij een derde exemplaar! Deze laatste vogel is bedui
dend donkerder op de vleugels, het lijkt erop dat de
kenmerkende witte vleugelvlekken ontbreken. Omdat
we eigenlijk iets te laat naar de locatie zijn vertrokken
wordt het al snel te donker en moeilijker om de vogels
waar te nemen.
De vangst van een jonge nachtzwaluw
Op zondag 22 juli rond 05:15 uur word ik wakker en
ga mijn eerste ronde langs de mistnetten lopen. Rond
die netten wordt vanaf twee uur voor zonsopgang met
mp3's en speakers een mix van zangvogelgeluiden
afgespeeld waardoor de trekvogels worden gelokt.
Op het eerste gezicht lijkt het een rustige ochtend te
worden. Er hangen maar twee nachtegalen Luscinia
megarhynchos) en een kleine karekiet Acrocephalus
scirpaceus) in het mistnet. Bij de netopstellingen B/C/D
aangekomen zie ik een grasmus Sylvia communis
hangen en iets verderop in het net een grotere, enigs
zins gevlekte vogel. Als eerste reactie denk ik aan een
jonge man sperwer Accipiter nisus). Ik versnel mijn
pas en bij de vogel aangekomen gaat mijn hart sneller
kloppen: dit is geen sperwer, nee, een nachtzwaluw!
Terwijl ik dat denk zie ik een rechter oog opengaan dat
mij rustig aankijkt. De vogel is vrij eenvoudig uit het
net te halen en wordt meegenomen naar de ringhut om
verder te onderzoeken en te ringen. José wordt via de
intercom gewaarschuwd dat er iets bijzonders is gevan
gen en verschijnt even later in de ringhut. Daar wordt
de benodigde literatuur tevoorschijn gehaald, want
een nachtzwaluw heb ik nog nooit eerder op de hand
gehad. Aan de hand van de literatuur en het verenkleed
wordt vastgesteld dat het een eerste-kalenderjaar vogel
is.
De veren zitten nog deels in de spoel en de witte vleu
gelvlekken ontbreken. Naar alle waarschijnlijkheid is
het de jonge vogel die we enkele dagen daarvoor op
700 meter van de vinkenbaan hebben zien vliegen.
Na het ringen worden er foto's gemaakt, waarna de vo
gel wordt losgelaten. De vogel vliegt in een rechte lijn
naar de rand van de vinkenbaan en duikt naar de grond
om onder een struweel van duindoorns te verdwijnen.
Dezelfde avond worden er enkele mistnetten met grote
mazen opgezet. Het zou toch wel erg spectaculair zijn
als we vader of moeder nachtzwaluw ook nog konden
vangen? Nadat het begint te schemeren wordt het ge
luid van een nachtzwaluw afgespeeld en na 10 minuten
verschijnt er inderdaad een. De vogel (het jonge dier,
herkenbaar aan het ontbreken van de vleugelvlekken)
vliegt verschillende malen rond de mistnetopstelling,
maar wordt niet meer gevangen. Nadat de vangpogin-
gen worden gestaakt, wordt toch het geluid van een
andere nachtzwaluw gehoord, nu op 250 meter ten
zuiden van de vinkenbaan. Ook op maandag 29 juli
wordt ten zuiden van de vinkenbaan het geluid van de
nachtzwaluw nog waargenomen. Daarna wordt het stil
en worden er geen waarnemingen van de nachtzwalu
wen meer gedaan.
Met bovenstaande waarnemingen en het vangen van
een eerste-kalenderjaar nachtzwaluw is een geslaagd
broedgeval in de duinen van Westenschouwen bewezen.
Ringgegevens en terugmeldingen
De vogel'is geringd op 22 juli en om 06:00 uur losgela
ten.
Ringnummer L.3289**
Biotmetrie vleugel 180 mm
Gewicht 64.7 gram
Tasus 2.0 cm
Vet Busse 0
Groeicode niet volgroeid
In Nederland zijn 838 nachtzwaluwen geringd en zijn
er 122 terugmeldingen ontvangen. Tevens zijn er
terugmeldingen bekend uit Noorwegen (1), Duitsland
(1), België (3), Frankrijk (2) en Tunesië (1).
Literatuur:
- Avifauna van Schouwen-Duiveland (1986)
- Sovon: Jaar van de nachtzwaluw 2007
32
Vogels
Zwarte rotgans, 14-12 t/m 08-02, adult, Slikken van Flakkee (Robbin van Dijk Theo Muusse).
Roodhalsgans, vanaf december doken overal op de 'traditionele' locaties exemplaren op (vele waarnemers).
Krooneend, 03-01, paartje, Volkerak bij havenkanaal Ooltgensplaat (Sjaak Huijer); 16-02, man, Plasjes De Punt,
Ouddorp (Cees Appel, Leo Huijsen Joop Oostenbrugge).
Parelduiker, vermeldenswaard is een groep van 8 bij de Hompelvoet (Mark Hoekstein Dirk van Straalen). Andere
exemplaren verbleven deze winter langs de Brouwersdam (vele waarnemers).
Grote aalscholver, 18-03, Meneersche Plaat (Robbin van Dijk Daan van der Groef).
Rode wouw, 16-12, Polder het Oude Land, Ooltgensplaat (Daan van der Groef Leo Linnartz); 03-02, Nieuwkooper
Eilanden, Krammer-Volkerak (Dirk van Straalen).
Zwarte wouw, 17-03, vroeg exemplaar werd weggejaagd door zeearend op de Hellegatsplaten (Dirk van Straalen).
Ruigpootbuizerd, 01-12, Scheelhoek (George Tanis); 19-12 t/m 18-02, Kwade Hoek (vele waarnemers).
Kraanvogel, 25-02, 8 overvliegend NO, vanaf Galathese haven richting Langstraat (Robbin van Dijk, Pieter van der
Giesen Arie de Lint).
Rosse franjepoot, 22-12, zeereep t.h.v. Middelduinen (George Tanis).
Grote burgemeester, 11-01, le winterkleed, Strand Oostduinen (Maarten Sluijter); 10-03 12-03, le winter, Sprin-
tertpolder, Ouddorp (George Tanis).
Kleine burgemeester, 09-03, 3e KJ, 't Watergat, Stad a/h Haringvliet (Robbin van Dijk).
Zwarte zeekoet, 17-12 t/m 26-02, le winter adult, Brouwersdam, Haventje Noord (George Tanis e.a.).
Papegaaiduiker, 09-12, 1 overvliegend ZW, Zeetrektelpost Ouddorp (George Tanis).
Bosuil, 12-02, 1 roepend, Bos Vijverweg, Ouddorp (Gerard Lokker).
Raaf, over gehele periode onregelmatig waarnemingen van het bekende paartje (Ted Sluijter, Dick Brand e.a.).
Witkopstaartmees, 02-01, 8 exemplaren, Hellegatsplein (Dirk van Straalen).
Siberische tjiftjaf, 20-12, Ooltgensplaat: dit betreft pas het 2e gedocumenteerde geval voor G-0 (Robbin van Dijk
Dirk van Straalen).
Boomklever, 27-12 t/m 16-01, 2 exemplaren, Hellegatsdam. Nieuwe broedvogel voor G-O? (Sjaak Huijer).
Grauwe gors, 28-12 t/m 23-02, strand Oostduinen. Eerste twitchbare geval voor G-0 (Hans Westerlaken e.a.).
Overige waarnemingen
Grote vos, 25-02, Langstraat. Nieuwe soort voor Goeree-Overflakee (Pieter van der Giessen).
Waarnemingen doorgeven aan:
Dirk van Straalen, Molendijk 45, 3257 AM Ooltgensplaat, dirkvanstraalen@hotmail.com.
Eveline Vaane, dochter van oud-redactielid Jo Vaane: Na het overlijden van Jo in 2017 heeft mijn moeder
Moortje weliswaar besloten om hun steun aan veel goede doelen op te zeggen, maar de Zeeuwse, en met
name de Schouwse goede doelen zijn onverminderd gehandhaafd gebleven. De Sterna wordt nu eerst door
haar doorgebladerd, waarna ik het blad krijg om mee te nemen naar het oosten van het land en daar zeer
geniet van de pracht van het Zeeuwse landschap en de vogels en planten die het herbergt. Aangezien ik
de interesse voor vogels, planten en de natuur in het algemeen duidelijk van mijn vader heb "geërfd", kan
ik jullie met een gerust geweten melden dat de nieuwe opmaak van Sterna en de gevarieerde inhoud de
goedkeuring van Jo zouden krijgen.
33
