Gezicht vanaf de "Dikke Toren" 21 augustus 1867
Zierikzee is een prachtige, oude, typisch Zeeuwse stad. Kanalen. Molens.
Weilanden. Grote bomen. Een oude sloep ligt bij laag water op het slik.
Stadspoorten uit de veertiende eeuw in een zeer zuivere stijl. Renaissance
huizen. De schitterendste zonsondergang zoals op oude Hollandse
schilderijen.
Nog voor het diner bezoeken we de stad.
De recent gebouwde kerk is lelijk. Van de oude kerk, die rond 1834 is
afgebrand, resteert nog een prachtig torenstuk. Men heeft de kerk herbouwd
in Lodewijk XVIII stijl en om dat te kunnen doen hebben ze gewoon maar de
schitterende ruïne afgebroken. Omdat ik deze basilica bijna voorbijloop
zonder naar binnen te gaan, zeggen de magistraten die ons rondleiden dat de
organist in de kerk zit te wachten om mij het orgel te laten horen. We gaan
naar binnen. Een heel mooi orgel. Ik bedank de organist en maak hem een
compliment. Los van de kerk staat de afgeplatte aangetaste klokkentoren er
werkelijk schitterend bij. Ze gaan hem weer in gebruik nemen en metselaars
zijn bezig hem te verpesten. Daar maak ik gemeentesecretaris Hermerins op
attent en ik verzoek hem het gebouw tegen de architect in bescherming te
nemen. Ik beklim de toren met Victor en één van de notabelen. We zijn boven
en hebben zojuist bijna rennend 278 treden achter ons gelaten. Ik sta daar
wat te hijgen.
Wat een prachtig landschap. Aan onze voeten ligt Zierikzee, een
schilderachtig schaakbord van straten en huizen met trapgevels en
beschilderde, gebeeldhouwde puien, met de spitse torentjes van de
vestingpoorten en de buitensporig versierde klokkentoren van het stadhuis; en
verderop een vlakte met groene en gele gewassen die het tijdsverschil laten
zien tussen de zaai- en de oogsttijd; en op de achtergrond zie je de zee, van
welke kant je ook kijkt. Het is de Noordzee. Zonder ergens afbreuk aan te
doen loopt het havenkanaal van Zierikzee in een stralende rechte lijn dwars
door dit rommelige patroon van akkers en weilanden richting de Schelde. Om
er een beter zicht op te krijgen klimmen Frangois-Victor en ik op de
borstwering.
26
Tijdens een reisje door de Delta bezocht de Franse schrijver, dichter en staatsman Victor Hugo (1802 - 1885) in augustus 1867
Zierikzee in gezelschap van twee zonen. Zoon Charles publiceerde onder pseudoniem een verslag van die reis in La Liberté, een
Belgische krant. Een jaar later verscheen het als boekje met de titel Victor Hugo, En Zélande. Victor Hugo zelf maakte melding van
zijn bezoek aan Zierikzee in zijn "carnet". Het door Johan Everaers vertaalde fragment is overgenomen uit Victor Hugo, Choses Vues
1849 - 1885. De foto's zijn in 2019 tijdens restauratiewerkzaamheden gemaakt vanaf de Sint-Lievensmonstertoren door Marinus
Van Dijke.
27