Steenloper
Steenlopers wachten hier op de basaltstenen tijdens hoog water. Wanneer het water weer zakt
kunnen ze lekker scharrelen tussen de stortstenen aan de voet van de dijk.
Tussen die stenen vallen ze weinig op. Knut-knut-knut, al sputterend vliegt het groepje op om
wat verderop weer tussen de stenen neer te strijken en ze opnieuw onzichtbaar worden. Het
zijn stevige vogeltjes met voor een steltloper relatief korte poten. Ook de snavel is kort en
stevig. Met die snavel worden bij het speuren naar eetbare zaken steentjes en wieren
opgewipt, wat ze hun Engelse naam turns tone heeft bezorgd. Je ziet ze dat dan ook vaak
doen, maar lang niet altijd. Zo eten ze bij de sluis op de Brouwersdam meestal fastfood. Ze
snoepen daar de vleesrestjes uit de oesters die meeuwen kapot hebben laten vallen. Het ligt
bezaaid met stukken oesterschelp. Op de Hompelvoet zag ik ze in plaats van stenen wel eens
schapenkeutels omkeren, ook daaronder kan wat lekkers zitten!
In het voorjaar trekken ze naar de noordelijke broedgebieden.Vooral in mei is er een
doortrekpiek. In broedkleed zien ze er verrassend mooi uit, rode pootjes, warm geelbruin,
zwart en wit, een bont en exotisch vogeltje. Je kijkt raar op wanneer je zo n kleurig beestje
op de dijk ziet, dat vaak helemaal niet zo schuw is. In de Grevelingen pleisteren nogal eens
groepjes overzomeraars, dikwijls op vaste plekjes waar het kennelijk goed foerageren is.
Af en toe zie je bij deze steenlopers balts en soms ook verdacht gedrag. Broeden is in
Nederland nog nooit aangetoond, maar in 2013 leek dat bijna het geval. Huib van Dam
stuurde mij een foto van een paartje steenlopers met een bedelend jong, die hij die zomer bij
de Hompelvoet had gemaakt. Zelf had ik dat broedseizoen verdacht gedrag gezien van een
vogel op de vooroeververdediging die mij leek weg te lokken. Helaas bleek de foto van Huib
al begin mei gemaakt en het bedelende jong een tweedejaars vogel te zijn. Wel opmerkelijk
dat het gezinnetje zo lang bij elkaar was en het jong nog bedelgedrag vertoonde, maar een
broedgeval was het zeker niet. Toch had het zomaar gekund, want in dat koude voorjaar van
2013 leken de omstandigheden daar tussen de stenen van de oeververdediging toch wel heel
erg op die in het noordelijk broedgebied.
Dat overwinterende vogels vaak een vast patroon volgen bleek uit een andere foto van Huib
die hij maakte van een steenloper met kleurring bij de buitenhaven van Stellendam. Deze
vogel was een van de vele die door Nelly van Brederode werden geringd bij de
Hondsbossche Zeewering. Uit de terugmeldingsgeschiedenis (life-history) kwam het
overwinteringspatroon van de voorgaande jaren mooi naar voren: na het broedseizoen keerde
de vogel begin augustus terug op de Hondsbossche; tegen het eind van het jaar een poosje bij
Stellendam of soms de Brouwersdam en tot het vertrek weer op de Hondsbossche. Helaas is
de locatie op de Hondsbossche Zeewering voor steenlopers verloren gegaan omdat tegen en
voor de zeedijk een brede zandvlakte is opgespoten. Het zou mooi zijn wanneer uit de latere
terugmeldingen het effect daarvan op het overwinteringspatroon en de overleving van deze
steenlopers kan worden afgeleid.
48
Steenlopers wachten op laag water. Foto: Henk Harmsen
Steenloper in zomerkleed. Foto: Henk Harmsen