Vondst van kamsalamander
in het Zandwallenlandschap
van Goeree
Amfibieën
Goeree-Overflakkee
Door Dick Brand
Op 5 augustus 2019 vond ik op het terrein van recre
atiepark De Dolphijn in Ouddorp een kamsalamander
(Triturus cristatus). Dit park is gelegen in het Zandwal-
lenlandschap op Goeree. De kamsalamander is waar
schijnlijk na een val van een (kunstmatige) schurveling
in een emmer terecht gekomen. Het dier was groten
deels zwart met een lichtgelige buik met veel zwarte
vlekken. Deze salamandersoort is een stuk groter (tot
15 centimeter en meer) dan de meer verspreide kleine
watersalamander die mij ook van Goeree bekend is.
Net als andere amfibieën (salamanders en kikkers) gaan
kamsalamanders in het voorjaar naar het water voor de
paring en de ei-afzet. Vanaf half juli gaan ze weer het
land op om op de bodem in dichte vegetatie of onder
overhangende oevers een verborgen leven te leiden. Ze
zijn vooral 's-nachts actief. Volwassen dieren overwin
teren meestal op het land. Na gefotografeerd te zijn is
de kamsalamander weer teruggezet op de schurveling
die dicht is begroeid met eikvaren.
De determinatie (zie foto) werd bevestigd door Kris
Joosten van RAVON (kennisorganisatie voor reptielen,
amfibieën en vissen). Uit mailwisseling met haar en
daarna ook door Krijn Tanis, werd duidelijk dat de
soort vooral in Zuid- en Oost-Nederland voorkomt en
nauwelijks in West-Nederland. Zulke geïsoleerde waar
nemingen worden als 'uitgezet' beschouwd. Dit kan ge
beurd zijn door ze opzettelijk los te laten. Ook kunnen
ze zijn meegekomen met bijvoorbeeld materialen.
De eerste bij RAVON (in de databank) bekende en ge
valideerde melding van een kamsalamander op Goeree
dateert uit 1960 (1 exemplaar adult). Op Goeree en met
name in het Zandwallenlandschap, zijn in de afgelopen
25 jaar een aantal spaarzame waarnemingen van kam
salamanders bekend geworden.
(Ooit) uitgezet of niet, het lijkt waarschijnlijk dat de
kamsalamander zich in de afgelopen jaren in het Zand
wallenlandschap bij Ouddorp in een of meer poelen
heeft voortgeplant. De tijdelijk onfortuinlijke salaman
der op De Dolphijn was waarschijnlijk op trek naar een
goede volgende (voedsel)stek.
Zie detailkaart over de verspreiding van de kamsala
mander in Zuidwest-Nederland die Kris Joosten mij
toestuurde.
PS: Kort voor het afsluiten van deze tekst kwam het be
richt dat nog een bewoner van De Dolphijn in augustus
kamsalamanders op haar terrein heeft gevonden. Deze
waarneming betrof tenminste 7 adulte exemplaren.
Met dank aan Kris Joosten (RAVON) en Krijn Tanis
(NLGO) voor hun bijdrage. Zie voor verdere informatie
over de Kamsalamander op de website van RAVON
(kamsalamander, nieuwsbrief Schubben Slijm)
Naast de gangbare verspreiding (rode stip) betreft die
ook oude waarnemingen van voor 1990 (blauwe vier
kant) en uitzetlocaties (gele stip). (Bron: www.versprei-
dingsatlas.nl/Al 12#
34
1990 (389 atlasblokken)
1990 - 2019 (506 atlasblokken)
