EEN ONTMOETING MET LEEN KOPER
fotograaf van romantische landschappen
Natuurmensen
Door Jan Baks
Leen, je bent een gedreven fotograaf van romantische
landschappen en ik volg je al jaren op Facebook. Wil
je jezelf eens voorstellen: wie ben je, hoe ben je begon
nen en vanwaar die passie voor het landschap?
"Als kind van een nettenmaker ben ik na de oorlog,
in 1948, geboren in IJmuiden. Mijn vader heeft mij de
liefde voor de natuur bijgebracht. Samen trokken we een
sleepnet langs het strand, we wandelden in de duinen
en fietsten uren door de polder. Zowel voor mijn liefde
voor de natuur als voor mijn algemene ontwikkeling
is toen de kiem gelegd. Voor een arbeiderskind in die
jaren was een hbs-opleiding iets uitzonderlijks, maar
toch mocht ik die volgen. Daar heeft mijn biologiedocent
mijn liefde voor 'alles wat leeft en groeit...', om met
Dr. Fop I. Brouwer te spreken, alleen maar verder aange
wakkerd.
Door de woningnood in de Randstad gedwongen ben ik
in 1972 met mijn vrouw van IJmuiden naar Zierikzee
verhuisd. Het jaar daarop kreeg ik, kort na de geboorte
van onze zoon, een camera voor mijn verjaardag opdat
ik diens groei vast kon leggen. Er zullen weinig kinderen
zijn waar zo weinig foto's van bestaan, want ik had een
nieuwe hobby gekregen: landschapsfotografie! Ruim een
jaar later had ik de accountancy, mijn beroep, verlaten
en was fotograferen mijn werk: eerst 18 jaar in loon
dienst bij Foto Verschoore en daarna als zelfstandig
gevestigd fotograaf met een eigen winkel in Zierikzee.
Weer kwam mijn hbs-opleiding van pas. Ik had lessen
kunstgeschiedenis gehad van een begeesterd docent,
Piet Kamerik, die mij de liefde voor de schilderkunst bij
bracht. Zaken als 'clair-obscur' en 'gulden snede' hadden
geen geheimen meer voor mij en de liefde voor, onder
meer, het impressionisme was geboren. Jaren, jaren later
ben ik nog bij hem op bezoek geweest in Kruiningen
waar hij halverwege de jaren '60 was gaan wonen, en
opnieuw leerde ik veel van hem.
Na het plotselinge, tragische overlijden van mijn vrouw
in 2009, vlak voor ik wilde stoppen met werken, ben ik
in arren moede nog een paar jaar doorgegaan als foto
graaf, maar doordat iedereen ineens 'beroepsfotograaf'
was geworden doordat de digitale fotografie betaalbaar
werd voor de massa, liep de omzet dusdanig terug dat
ik in 2015 mijn zaak van de hand heb gedaan. Overigens
net zoals nagenoeg alle andere fotografen hun deuren
moesten sluiten in de laatste 10 jaar."
Je bent lid van de Natuur- en Vogelwacht Schouwen-
Duiveland?
"Ik ben ruim 40 jaar lid van de vogelwacht, omdat ik
sympathiseer met hun doelstellingen. Net zoals ik al
jaren lid ben van Natuurmonumenten en lid, voor het
leven, van het Zeeuwse Landschap.
Gewoon omdat ik vind dat het landschap bescherming
verdient tegen de ongebreidelde aanslagen daarop uit
puur winstbejag. Ik ben één keer naar een vergadering
geweest, maar voelde mij totaal niet thuis tussen al die
fanatieke vogelaars en plantenkenners. Niet dat ik ze ver
oordeel, verre van dat, maar ik loop liever van de natuur
te genieten dan dat ik een zeldzame plant of vogel wil
zien. Die mensen moeten er ook zijn, zeker, maar ik wil
gewoon simpel genieten."
Wat is de favoriete foto-uitrusting waarmee je op stap
gaat
"In 2002 kocht ik mijn eerste digitale camera, een Fuji
S2. Als test maakte ik daarmee een gedeelte van een
huwelijksreportage en toen was ik compleet verkocht. Ik
heb geen 'gewone' foto meer gemaakt, maar fotografeer
de nog uitsluitend digitaal. Daarna moest er, 10 jaar lang,
ieder jaar een nieuwe camera gekocht worden, zo snel
gingen de ontwikkelingen met name in het dynamisch
bereik. Na diverse Fuji's kwamen er heel veel Nikons en
uiteindelijk, zij het met enige aarzeling, Panasonics.
10
Natuurmensen is een vaste rubriek in Sterna.
In een vraaggesprek maken we kennis met
mensen die een speciale rol spelen in het
behoud van natuur en landschap op Goeree-
Overflakkee en Schouwen-Duiveland.
Nu ben ik alweer aan mijn derde Panasonic bezig, het
goedkoopste model, dat is goed genoeg voor mij, met
-natuurlijk- veel te veel objectieven, waarvan ik er maar
twee regelmatig gebruik. Deze camera's, en vooral de
objectieven, zijn namelijk een stuk lichter en goedkoper
dan het spul waarmee ik andere landschapsfotografen
zie sjouwen. Mijn 100-300 (in full frame 200-600mm) bij
voorbeeld weegt slechts zo'n 520 gram en dat terwijl een
bijna vergelijkbare Nikon 200-500 objectief, met minder
bereik, al ruim vier keer zoveel, 2300 gram, weegt (en
daarnaast bijna drie maal zo duur is)."
Bewerk je veel van de opnamen en hoe doe je dat?
"Photoshop is altijd van onschatbaar belang voor mij
geweest. In het begin Photoshop Elements bij het bewer
ken van scans, toen het 'grote' Photoshop en Lightroom,
maar sinds het invoeren van het abonnement ben ik uit
balorigheid weer terug bij Photoshop Elements. Daarmee
kan ik nagenoeg alles wat ik maar wil en heb ik niet meer
nodig, behalve mijn NIK-filters en, sinds kort, Luminar."
Leen laat mij op zijn computer allemaal wolkenfoto's
ziendie hij aan landschapsfoto's toevoegt.
"Mijn landschapsfoto's worden nagenoeg altijd door mij
bewerkt. Een landschap waar echt alles in een keer klopt
kom je slechts zelden tegen, dus valt er nagenoeg altijd
wat te verbeteren. Een paaltje dat in de weg staat en niet
te vermijden is, een landschap met werkelijk prachtig
licht, maar met een kale lucht, een te lichte voorgrond
naar mijn zin, ik probeer het steeds aan te passen in de
richting van de, naar mijn mening, ideale plaat. Ik ben
dan ook helemaal geen purist, geen documentair foto
graaf, want naar mijn mening is alles al duizenden ke
ren, en waarschijnlijk ook beter, vastgelegd door andere
mensen. Ik interpreteer een landschap naar mijn
smaak. Nou hoor ik al het gemopper luid opkomen.
Dat is toch niet echt? Nee, maar dacht je nou werkelijk
dat de grote landschapsschilders allemaal zo'n prach
tig landschap aantroffen en naschilderden? Welnee, zij
interpreteerden nog vele malen harder dan ik ooit zal
doen. Waarom mag iemand met een kwast en verf dat
dan wel en ik met mijn digitale kwast niet?
Sommigen, vooral vogelfotografen, zullen waarschijnlijk
lopen te mopperen over mijn ideeën. Zij zijn vaak op
zoek naar nieuwe soorten voor hun album teneinde al
deze soorten compleet te hebben. Maar dat is een ander
soort fotografie. Dat is vastleggen en men heeft er vaak
honderden kilometers en uren reistijd voor over.
Noordgouwe
Zonnemaire
i
Renesse, Slot Moermond
11
i