VUURWERK
AAN HET
FIRMAMENT
Dat is mijns inziens verzamelen langs fotografische weg, net
zoiets als men postzegels verzamelt en probeert de verza
meling compleet te krijgen. Allemaal natuurlijk heel legi
tiem, maar het is niet mijn manier van fotograferen. Ik wil
niet meer de werkelijkheid vastleggen, maar de werkelijk
heid interpreteren naar mijn persoonlijke smaak. Net zoals
bijvoorbeeld Monet zijn waterlelies in schitterende tinten
vastlegde. Was ik maar zo briljant...."
Wat zijn je favoriete gebieden?
"Waar maak ik nou mijn meeste foto's? Bijna allemaal in
natuurgebieden binnen dertig kilometer van mijn woning in
Zierikzee. Het 'ondergaan' van een ander landschap dan het
bekende gebied kost mij relatief veel moeite. Zo was ik een
paar jaar geleden op uitnodiging van een jeugdvriend zes
weken op een eiland voor de Noorse kust en het duurde tot
aan de laatste week voordat ik enige platen van betekenis
kon schieten. Overal was ik wel minimaal zes keer geweest
om mij het landschap eigen te maken, maar het kostte mij
geestelijk heel veel moeite om tot de kern te geraken. Naar
mijn mening moet je eerst het landschap redelijk tot goed
leren kennen en kom je er dan pas voorzichtig aan toe om
iets meer dan het geijkte plaatje te schieten. Hier in de
regio zijn dat vooral voor mij de Domeinen, de Kwade
Hoek, Stevensluis, de Kreken van Ouwerkerk de Brou-
wersdam, de Slikken van De Heen en de Dintelse Gorzen.
Kwade Hoek
Daarnaast speelt misschien een kleine rol dat ik weinig zin
meer heb in verre reizen. Alleen een kleine vakantie in Ne
derland en een spaarzaam bezoekje aan Salzburg in Oosten
rijk, waar mijn zoon nu woont, doe ik nog. Saai he?"
Welke foto van Goeree-Overflakkee wil je met ons delen,
waar je zelf heel blij van wordt en waarom?
"Een onooglijk duindoornstruikje in de Kwade Hoek, dit
vroege voorjaar. Het was mij al vaker opgevallen, maar
nooit wist ik hoe ik dat nou eens lekker in beeld moest
krijgen. Opeens zag ik het: met een andere lucht was
de plaat compleet. Een echt 'aha-erlebnis', zoals veel
toeristen plegen te zeggen. Je loopt er steeds langs en
je weet dat je er iets mee moet doen. Je fotografeert het
regelmatig maar het wordt nooit wat totdat juist alles
een keer tezamen komt!"
Welke foto van Schouwen-Duiveland wil je ons laten
zien en wat kun je daarover vertellen?
"Een plaatje van een dijk even buiten Noordgouwe. Het
tegenlicht valt hier ongelooflijk fraai en verlicht nog nèt
een klein stukje van de omgeploegde akker. Het lijkt net
als op een schilderij van een meester uit vroeger tijden.
Elk moment kan een postkoets aan de horizon verschij
nen. Deze foto is van een paar jaar geleden. Nu zou ik
hem waarschijnlijk anders bewerken, maar ik word er
desondanks nog steeds erg gelukkig van."
Noem eens een leuke gebeurtenis, die je heb meege
maakt tijdens je fototochten.
"Een tip voor de landschapsfotografen onder ons: draag
altijd een hoed. Zo kun je de helderheidscontrasten tus
sen de verschillende partijen in beeld beter onderschei
den. Ik had op een bepaald moment een groene hoed op,
een groen jack aan en een groene broek. Het was opval
lend hoeveel mensen ineens hun loslopende hond aan
lijnden! Sindsdien draag ik die kleding regelmatig, want
ik heb een verschrikkelijke hekel aan niet-aangelijnde
honden in natuurgebieden. Iedere keer amuseer ik mij
dan weer kostelijk als het resultaat heeft."
Wat ik met mijn foto's doe?
"Nou, eigenlijk niets.
Kwade Hoek
Eén keer per jaar doe ik mee aan de expositie van kun
stenaars in Poortambacht in Zierikzee en daar vertoon ik
wat ik het laatste jaar geproduceerd heb als diashow op
een tv. Na een aantal exposities van zo'n 30 jaar geleden
heb ik geleerd dat het resultaat van exposeren is, dat je
met een aantal ingelijste afdrukken blijft zitten die op
zolder staan te verstoffen. Vroeger, toen ik beroepshalve
bezig was, deed ik ook nog regelmatig mee aan wedstrij
den van bijvoorbeeld het British Institute of Professional
Photography. Daar heb ik een stuk of 50 a 60 grote prij
zen behaald, maar dat was beroepsmatig en alleen voor
de eer iets inzenden vind ik nu niet interessant meer.
Verder doe ik er niets mee, behalve dat ik zo'n 30 a 40
foto's per maand op mijn Facebookpagina zet, wat voor
mij als een soort online galerie werkt. Die foto's zijn
opgevallen en hebben tot dit interview geleid!"
12
Door Peter Jelier
Foto Dirksland: Allisha Jelier
Als ik dit stukje eind juli schrijf is het bijna iedere dag
in het nieuws: komeet Neowise staat voor het blote oog
zichtbaar aan de hemel. Maar wat is dat nu eigenlijk, een
komeet?
Een komeet is in principe een grote, vuile sneeuwbal
bestaand uit ijs, gas en stof met een doorsnede van 1 tot
50 kilometer. Kometen komen letterlijk uit verre oorden,
namelijk uit de Oort- of Kuipergordel. Deze is gelegen in
de buitenste regionen van het zonnestelsel, ver buiten
de planeten. Het zijn restanten van de vorming van ons
zonnestelsel en dus al erg oud (4600 miljoen jaar). Als
ze door wat voor reden dan ook uit hun baan raken,
door botsingen of zwaartekracht van de grote planeten,
komen ze in een baan om de zon en dringen dan de bin
nenste regionen van het zonnestelsel binnen.
Bij het naderen van de zon worden ze warmer en gaat
het ijs sublimeren (van vast naar gas). Daardoor wordt
er een staart gevormd die miljoenen kilometers lang kan
worden. Meestal merkt u hier niets van, te klein, te ver
weg of niet de goede hoek, maar soms zijn ze met het
blote oog zichtbaar. In een normaal mensenleven kan
men er vier waarnemen, dus is het aan te raden om te
kijken als ze er zijn.
Vroeger werden kometen als brengers van onheil gezien,
maar tegenwoordig weten we wel beter (hoewel de link
met corona zo gelegd is....). Een ander onheil zou een
inslag kunnen zijn, maar dat is niet erg waarschijnlijk.
Jupiter, de grootste planeet uit het zonnestelsel, werkt
namelijk als een stofzuiger. Door zijn immense zwaarte
kracht ruimt hij veel rommel op en behoedt zo de aarde
voor inslagen. Een goed voorbeeld daarvan zagen we
in 1994 toen de komeet Shoemaker-Levy uiteen viel en
botste met de planeet Jupiter. Sommige van die delen
hadden een diameter van 2 kilometer. Die willen we hier
op aarde niet hebben! De voorlaatste zichtbare komeet
was Hale-Bopp in 1997, ruim 23 jaar geleden. Deze was
60 kilometer groot en niet te missen. Neowise is kleiner,
namelijk 5 kilometer. Toch is hij goed te zien, zeker met
een verrekijker.
Kometen hebben een elliptische baan (soms zelfs para
bolisch) en zijn vaak periodiek (ze komen steeds terug).
Astronoom Jan Hendrik Oort ontdekte in 1950 dat lang-
periodieke kometen uit een grote wolk afkomstig waren,
de Oortwolk. Een jaar later ontdekte de Nederlands-Ame
rikaanse astronoom Gerard Kuiper dat er nog een wolk
was, de Kuipergordel. Hier komen de kortperiodieken
vandaan.
De bekendste van allemaal is de komeet van Halley,
genoemd naar een Britse astronoom. Deze astronoom
berekende voor het eerst de omloopperiode van komeet
Halley (76 jaar kort periodiek). Neowise is langperiodiek
en komt pas weer langs over 7000 jaar. Wachten is dus
geen optie.
Tot half augustus is hij met een verrekijker zeker nog te
zien, waarna hij langzaam uit het zicht verdwijnt voor
een lange eenzame reis.
13
