Kenniscentrum Zandwallen
van start
Ouddorp, dat is zon, zee, strand. En zandwallen, achtentachtig
kilometer zandwallen. Want ja, er zijn wel meer kustplaatsen in Neder
land met fraaie stranden, een interessant duingebied en weidse polders
waar je blik kan verdwalen, maar er is er slechts één met schurvelingen,
zandwallen, haogtes. Letterlijk nergens ter wereld liggen er zo veel en
zo fraai als op de kop van Goeree.
Servaas van de Horst, namens Kenniscentrum Zandwallen I Foto's Jan Baks
Noordzijde zandwal met eikvaren
Ouddorp iag op een kale strandvlakte. Om de wind een beetje buiten te houden en het
vee binnen, groeven de boeren vanaf de middeleeuwen een aarden wal om hun akkers en
graslanden, vaak anderhalve meter hoog en met aan weerszijden een greppel: schurvelingen.
Veel later, vanaf 1850, begonnen de boeren met het uitmijnen van hun akkers om dichter bij
het grondwater te komen. De afgegraven grond werd vaak op de schurvelingen gestort.
Deze zandwallen waren daardoor aanzienlijk breder en hoger dan de walletjes uit de middel
eeuwen, met de landjes ertussen een halve tot hele meter lager.
Groene specht
Schurveling, achter een zandwal (Kelderweg)
Teunis Aieman met medewerkers, bioemenoogst (Dille) in het zandwallengebied
De zandwallen met de uitgemijnde akkers zorgen voor een gevarieerd, spannend en intiem
landschap. Zandwallen verdelen een kaal en hard landschap in beschermde en 'gezellige'
kavels van verschillende vormen en afmetingen. De afwisseling van planten en dieren is
groot. Bij iedere bocht kun je oog in oog komen te staan met een ree of een groene specht.
Een uniek landschap! Tot zover het goede nieuws. Het minder goede nieuws is dat de
zandwallen onder druk staan. Naar schatting veertig procent van alle zandwallen wordt niet
beschermd in een bestemmingsplan.
13
