14 Schotse borden Tot het oudste kerkzilver moeten de vier Avondmaalsborden worden gerekend, die eertijds in gebruik zijn geweest bij de Schotse gemeente in Veere. Deze werden in 1620 door de leden geschonken en in Middelburg gemaakt. Zij dragen een versiering van gegraveerde diagonale banden met bloemen en bladeren terwijl tussen de banden pijlenbundels zijn gegraveerd. Op de bekers is een opschrift in het Latijn en in het Engels aangebracht, dat over de vier bekers is verdeeld, zodat op iedere beker een regel in het Latijn en de vertaling in het Engels voorkomt. (1) SCOTO VERANORVM FACTORVM CONSONVS ARDOR (2) QVA TVEOR AD DOMINI DICA T NOS PROVLA MEN SAM (3) ANNO AD SEXCENTOS ET MILLE A VIRGINEMATRE (4) BIS DECIMOIANO MENSE ET PASTORE MADVFFO. kelken, patenen, een zilveren kroon voor Maria en zes zilveren haringen met een zilveren scheepje naar elders werden overgebracht. Na de reformatie kwam de Hervormde kerk in het bezit van zilver toen Pieter Bolle in 1651 twee bekers schonk. Toen het dorp in 1682 opnieuw en definitief door een vloed werd getroffen werden ook deze gered. Wat er daarna verder mee gebeurd is vermeldt de historie niet en tot 1870 ontbreken daarover alle gegevens. In dat jaar echter werden zij echter op een tentoonstelling die in de bovenzaal van het stadhuis te Middelburg werd gehouden, tentoongesteld. Vervolgens onttrokken zij zich opnieuw aan de aandacht, tot dat enkele jaren geleden bleek dat zij zich in Liverpool bevinden. Daar zijn zij permanent tentoongesteld als onderdeel van een belangrijke collectie zilverwerk in de Walker Art Gallery. Een stichting, die haar naam ontleend aan de oprichter, Sir William Barclay Walker. (Tijdschrift Antiek, 10e jaargang, no. 5). Hoe zij uit Zeeland zijn verdwenen is nog altijd een raadsel, maar over de verkrijging in Engeland staan gegevens ten dienste, die in het kort als volgt kunnen worden samengevat. Paardesport Walker was een fervent liefhebber van de De beker van Bommenede van 1651 1CONCORDING ZEAL OFF FACTORS ATCAMPHEIR (2) GEV/S VS FO VR CO VPS FOR THE LORDS TABLE HEIR (3) THE ZEAL OFF GOD A THOI/SAND WITH SAX HVNDER (4) AND TV EN TIE IN I AN VAR MA CD VFF BEING MINIS TER. Hoewel deze kerk reeds van 1587 dateerde, blijkt uit het bovenstaande dat het veertig jaar duurde voordat men in het bezit kwam van zilver. Op het eind van de achttiende eeuw werden de bekers verworven door Lord Egerton, als gevolg van de opheffing van de stapel in 1795. Later werden zij geschonken aan de Manchester Cathedral, waar zij nog altijd berusten. Een soortgelijk lot ondergingen de bekers van Bommenede. Deze werden in 1651 door Pieter Bolle aan de kerk van Bommenede geschonken en droegen het opschrift: ter liefde vanden Ghecruijsten. De kercke van Bommenede vereert door: P.B: Anno 16-51Dit opschrift is cirkelvormig aangebracht en daarbinnen staat een gravure met een gezicht op het dorp, bestaande uit een dorpskerk en enkele huizen. In de zestiende eeuw blijkt het een stadje en in 1575 werd de plaats zwaar en twintig dagen lang, door de Spanjaarden belegerd. Na de overgave werd alles wat er in de stad nog leefde, door hen vermoord. Daarna heeft deze plaats zich weer hersteld, doch wordt dan nog slechts een vissersdorp genoemd. Bommenede heeft altijd veel van de vloed te lijden gehad, maar voor de reformatie kon het zilver bij de Allerheiligenvloed van 1570 worden gered. De kerkmeester Cornells Cornelisz. Hendrikcse zorgde er toen voor dat de kostbaarheden, namelijk

Tijdschriftenbank Zeeland

Bulletin Stichting Oude Zeeuwse kerken | 1977 | | pagina 14