1
Het kerkplein voor de Nieuwe kerk tijdens de opgravingen. Op de voorgrond funderingsresten van de vroeg
1 6de-eeuwse koorpartij van de in 1832 afgebrande Sint-Lievens Monsterkerk. Op de achtergrond zichtbaar een
pijlerfundering. (Foto: Joh. Berrevoets, Zierikzee)
Steengroeve
Het zou tot 1979 duren, dus bijna an
derhalve eeuw na de kerkbrand, dat on
ze kennis betreffende de in 1832 afge
brande Sint Lievens Monsterkerk en
haar eventuele voorgangers (waarover
zeer schaarse mededelingen bekend
waren) in aanzienlijke mate zou worden
vermeerderd. Nu eens niet, althans niet
in hoofdzaak, door middel van geschre
ven en/of gedrukte bronnen, maar door
een systematisch bodemonderzoek.
Maandenlang is op talrijke plaatsen van
het Zierikzeese kerkerf gegraven, soms
tot grote diepte, omdat belangrijke fun-
derings- en muurresten eertijds grondig
waren opgeruimd. In de zestien jaren,
die verstreken tussen het afbranden van
de oude Sint Lievens Monster en de
voltooiing van de Nieuwe kerk moeten
de ingezetenen van Zierikzee met grote
ijver bezig zijn geweest om de nieuwe
"steengroeve" te exploreren. Zij deden
dat kennelijk mede in opdracht van het
kerkbestuur, opdat een deel van de af
braak ten nutte zou kunnen komen van
de nieuwbouw. Het bewijs voor deze
gang van zaken kan worden gevonden
in "Bestek en voorwaarden, waarnaar
Kerkvoogden en Notabelen der Neder-
De laatste dichtregels wekten op tot
milddadigheid op een moment, dat
ieder nog ten zeerste bewogen was
door het verlies van het indrukwekkend
monument. Inzamelingsakties bleven
dan ook niet zonder resultaat: in korte
tijd kon meer dan veertig duizend gul
den bijeen worden gebracht.
Toch konden de Zierikzeese burgers
van destijds niet vermoeden, dat de
totstandkoming van een nieuw kerk
gebouw eerst in 1848 gerealiseerd zou
worden na een zeer lange lijdensweg.
Nadat eindelijk op zondag 21 mei 1848
de eerste godsdienstoefening in het
gloednieuwe kerkgebouw, een Griekse
tempel gelijk, kon worden gehouden,
was men de verdwenen oude "kathe
draal" spoedig vergeten...
Alleen archivaris De Vos bleef zich na
derhand verdiepen in de historie van
het vroegere kerkgebouw, dat nog niet
zo lang voor zijn tijd door de vlammen
was verteerd. Hij schreef destijds: "het
getal dergenen, die de kerk door aan
schouwing gekend hebben, is thans
uiterst gering meer, maar des te groo-
ter is het aantal personen, die door de
verhalen hunner ouders of grootouders
iets over de oude kerk hebben verno
men."
Gezicht op Zierikzee in het begin van de 1 6de eeuw.
Anoniem schilderij (paneel). Detail met de Sint-Lievens Monstertoren op de achtergrond.
{Stedelijke collectie Zierikzee)