14
Zomer 1940. De abdij van de Balanskant; de drie beuken (van 1894) in het plantsoen hebben de brand overleefd
interieur is men tot 1940 niet gekomen.
Het college van notabelen en kerkvoog
den besluiten in 1902 de Koorkerk van
de hand te doen. Gelukkig is aan dit
besluit geen gevolg gegeven. Met de
restauratie, onder leiding van Frederiks
werd in 1904 een begin gemaakt. Bij
deze restauratie kwam de grafnis van
Willem II te voorschijn. Frederiks deelde
mee; "Het geopende graf ligt gereed
om 's graven overschot te ontvangen.
Zal het nu, na al die omzwervingen,
eindelijk de eeuwige rust tegemoet
gaan?"
17 mei 1940
"Toen de vijand omstreeks half zeven
('s avonds) zijn terreuracties beëindig
de, was Middelburg een oord van ver
schrikking vol loeiende, grommende
vuurhaarden. Na dit tijdstip braken nog
talrijke branden uit. De voormalige Ab-
De Stuers heeft zijn zin gekregen. On
der leiding van J. A. Frederiks werd in
1885 met de restauratie van de abdij
gebouwen begonnen. Begonnen werd
met een onderzoek naar de gebreken,
het schoonmaken van muren, het
wegbreken van nutteloze en hinderlijke
puien en het herstel van bouwvallige
gedeelten. Op het einde van de rit heeft
Frederiks in de Middelburgsche Courant
van 22 januari 1902 nog eens opge
haald hoe de gebouwen in de jaren
tachtig er aan toe waren. "Waar gewel
ven een belemmering waren, werden zij
eenvoudig ingeslagen, kolommen door
het afhakken der profileeringen ver
zwakt, steunbeeren gewoonweg on
dermijnd, juist alsof deze onderdeelen
enkel bij wijze van ornament aange
bracht waren en of zij geen dragende,
stuttende of verbindende functies
moesten uitoefenen. Wat de zaak nog
bedenkelijker maakte, was dat de be
drijvers van al dat kwaad hun ellendig
geknoei aan het oog onttrokken door
lichte schotwerken, behangsels, ce-
mentbekleeding en onvoldoende
steunsels."
Bedrijver van het kwaad
Tot een bedrijver van het kwaad van
onverantwoorde "vernieuwingen" werd
de Middelburgse architect G. H. Grauss
gerekend, die in 1846 het inwendige
van de Nieuwe Kerk verandering liet
ondergaan "erger dan brand en beel
denstorm" volgens Frederiks. Hier wer
den de rijk gebeeldhouwde kapitelen
der kolommen eenvoudig weggehakt
en vervangen door stucwerk, uiterlijk
werd de gevel aan de Groenmarktzijde
van een neogothische voorbouw voor
zien.
Omstreeks 1905 werd deze voorbouw
verwijderd, maar tot herstel van het
Zomer 1940. Een luidklok aan de voet van de verwoeste Lange Jan
Zomer 1940. De Nieuwe Kerk
