21
Slingers onder vensters, symbolen van leven en dood
gevoerd, voelde men al spoedig de
noodzaak van een orgel. Dit werd in
1779 ontworpen door Coenraad Kayser,
'"s lands fabriek" (oftewel: provinciaal
architect) van Zeeland, die ook verant
woordelijk was voor de bouw van bij
voorbeeld de kerk van Hoofdplaat in
Zeeuws-Vlaanderen. Kayser stelde als
voorwaarde dat hij een hele wand zou
mogen ontwerpen met orgel en
preekstoel daarin verwerkt. Dit werd
hem toegestaan en zo verdween de ou
de kansel; de nieuwe heeft de orgelga
lerij als klankbord. Het houtsnijwerk van
de in Lodewijk XVI stijl opgetrokken or-
gelwand werd vervaardigd door Hen
drik van Diest, het timmerwerk door M.
Vinke en het schilderwerk door Thomas
Gaal. Het instrument zelf werd gemaakt
door de gebroeders Petrus en Johannes
de Ryckere te Kortrijk, maar het bleek al
gauw geen meesterwerk te zijn; in 1782
moesten reeds noodzakelijke verbete
ringen worden aangebracht.
raamte in zijn geheel is afgebeeld onder
een paar engeltjes met slingers van
bloemen en vruchten. De betekenis van
deze symboliek van leven en dood
spreekt uit de tekst die men aanbracht
op een penning ter gelegenheid van de
eerste begrafenis in de kerk: "Siet de
dood is een inganck ten leven". Op een
zeer opvallende plaats in het interieur,
juist tegenover de kansel, zijn de beide
"tafelen der Wet" aangebracht. Houten
Tien Geboden-borden kwamen vaak
voor in het hervormde kerk-interieur; in
veel Zeeuwse dorpskerkjes zijn ze nog
te vinden. Echte stenen tafelen zoals
hier komen we slechts zelden tegen.
Van het oorspronkelijke meubilair is
niet veel meer over; opvallend zijn
vooral nog de twee koperen lezenaars,
één op de kansel en één, met het
stadswapen, op het doophek. Het meest
indrukwekende inventarisstuk is echter
de orgelwand. Toen in 1774 de nieuwe
psalmberijming in Middelburg was in-
De bekroning van het orgel