J ton -*&« Cwwl» <,uin"
t ^•^«ncd&ut,,w")
6
tettiirt oorh nut nf ami
/torn. vA,Hkm
I Jjl'rÖ® Ojjwxy
w m tftrtcn
f I lnroM:Gïjv*)
-suit m\ to$v$ '.mi
mmmm.
t r It J*TJO «OM
f *8 taw® tto$«e*rtm huift m
l tutt k^ftrcn uix^tw^cuw noit)
I :M rttWHThiiwih^nf tncnjfttmoM
üMi
y HüüKrLsa^i.M\Msi:ès
/ifitenfiflxtritoC^ifuuii^iratóDuit"-.
j ticrtinoUjuifllKbuiHclfiü
Hl "I I (<V.IUUj
P«"<«i3rmtirtwci5!^iwornTOa»r'((si i
i brown
f Hn 2? ('.mod
t5MiK«9Mi(jmutinih'(lïno(bmM(
newmw ntato'wmta«»- wt wom m I
iimiini)rtM.iio(ii'vi,\iiVi(Wïai«etop»c
aam-w.tiocnvanbeiymr Sai mixfoams i
f cnfcraari* »mi -Hitl iifwor bit nid I
UtonoAtaiHmm'w«iitit>cbm üw
eoobaimiA(Tiij!}oD.<)«'brii«iii)joiTibiT i
t«C(ttnbcv»hMii«lwtormMihitVTlif m
Sltrttte tnomnititfOTbaim.cn doc
bawMMialn^
j liTOtbro m row sitküKH otitnlKugnt
Ho UXOD
j ^jwibBi«aa»iï£9^*ntnü#éot!iitiw j
<j SJtttjrttiiAiiijRiM i* twASi*tcmtrfiult>i« .1
f bcMbra tnrmirn taan rtrt* qibtuih.
j GrtmkMni tntshnM >u>
Mgm?w«iaiboKii miuttt»nKsocn.mairtcf
>braimi taa in i* ittbbal) bra br (tro Umii iWi 5
t ban'diil sgj sera \mK dan «rnotb (to xi on. f
J nodninx to.-bitrnwbiWdiniiihHhiiwtiiwt s
wntó»iw»*ibW,ii«diia»t*M|lK*
I in woxpooru.-n iAVmw* trt'ti. oajxn hcrtf. f: ctr I
j (wbemd <r.dt ««ix aanaat».i* -« raallmwi
war tainm rojsnui xwttratwbaawm
i '*i»tct*tiffrl!iU3.ibbJibliaijmhilii»' s
1 Onodlxn.
iVKHjtm (j).
i,
2 V -
I
«^rxittkftóteo twihmiiiwvfcdrannitnl
umwbtwisrtnHia '*1r in mrt<*lrdos>
i UtiiWiD Sit fe. da ntiiir tnbii •jus i
f t»«. M v*m «Mt «Si
-Hilt taw» twain™ ili4«nt ite u-.xMnii.
<ii«i Set tocr dê^fcmattKgflaijrte
I "nu l cn oc profcm
MatTO.J2.Vh. n.-v.'w.+o. I
meer tot de verbroedering bij dan het
met vereende krachten leeg eten van
een smakelijke tafel?
Rondrit over het eiland Tholen
Voldaan en gesterkt besteeg het
gezelschap in het middaguur
wederom de bussen voor de rondrit
met als gids weer de heer De Bruin.
We zetten koers naar Vossemeer,
gebouwd aan weerskanten langs de
Eendracht, Oud-Vossemeer aan de
Thoolse, Nieuw-Vossemeer aan de
Brabantse kant; vroeger lagen daar
forten om een eventuele inval van
Spanjaarden te kunnen tegenhouden.
Ons werd verteld over de grote macht
en de vele rechten, die ambachts
heren vroeger hadden, want Oud- en
Nieuw-Vossemeer waren vroeger
zogenaamde Heerlijkheden (zie:
„Vossemeer, land van duizend Heren"
van Delahaye). In Oud-Vossemeer
staat nog een aardig ambachtsheren-
huisje uit 1767-1771, de gevel
vertoont Lodewijk XV-elementen. Het
bekende Smidsklokje met de
ruitertjes en het draaiende molentje
zagen we niet. De vijftiende-eeuwse
toren van de kerk van Oud-
Vossemeer is na de tachtigjarige
oorlog in de zestiende-eeuwse kerk
ingebouwd.
Öp naar St.-Annaland, genoemd naar
twee Anna's, Anna van Bourgondië
(eind 1 5e eeuw) en de Heilige Anna,
de moeder van Maria; het is een
ambachtsheerlijkheid, behorend aan
de familie De Casembroot. In circa
1475 ontstaan, werd het plaatsje in
1 692 volledig in de as gelegd met
uitzondering van het uit de eerste
helft van de 1 7e eeuw daterende
„Nonnen'uus", dat we aan de Voor
straat 38 zagen staan. Het heeft een
trapgeveltje, een deel van de gele
bakstenen is rood gesausd met
opgeschilderde witte voegen, de
benedenverdieping wordt afgesloten
door een cordonband met
metselmozaïek; bovendien zitten er
veel mooie muurankers in de gevel.
Aan het eind van de Voorstraat,
midden in de halve kerkring, zag ik
een kerk, die me de haren te berge
deed rijzen, ik hoop, dat ik een
verkeerde indruk had. We stopten in
elk geval niet, maar reden verder naar
Stavenisse.
Tholen is een land, dat uit vele
polders en dus ook uit vele mooie
boomdijken bestaat. De heer De Bruin
Kerk te St.-Maartensdijk. Tiengebodenbord uit 1 806
voogden gaf bovendien nog wat
toelichting. Een deelnemer uitte, m.i.
niet geheel ten onrechte, tegen mij
zijn ongenoegen over de rigoreuse
afsluiting van het koor door een
houten schot; zo wordt, zo meende
hij, een middeleeuwse kerk geweld
aangedaan. Later, in de kerk van St.-
Maartensdijk, waar dit niet gebeurd
is, moest ik hem in mijn hart gelijk
geven, zo mooi speelde daar het licht
door koor en schip. De reformatie
heeft, bij de overname van een oude
middeleeuwse kerk, duidelijk zelden
raad geweten met het koor; kerke
raden braken het vaak af, als het in
in koor.
de Spaanse oorlog al niet verwoest
was, maakten er een rommelhok van
of kwamen op het lumineuse idee er
een trouwkerk van te maken of er een
Avondmaalstafel neer te zetten, wat
natuurlijk al veel verstandiger is. Het
ontbreken van het koor - zie bijvoor
beeld Poortvliet en Scherpenisse -
voel ik ook altijd als een gemis, al
hebben we hier ongetwijfeld met een
complex probleem te doen.
De koffietafel, die ons geserveerd
werd in het nieuwe gemeenschaps
centrum „Meulvliet", overtrof aller
verwachting. Wat draagt bovendien
