nu
19
Situatie 1930
Tegenwoordige situatie
het opgaande element voor een deel
verloren gegaan.
Dwarspand en koorkapel
Dit gedeelte maakt een jongere
indruk dan het schip, maar dat komt
uitsluitend door het gebruik van
eigentijds materiaal: een klein
formaat baksteen, geel tot bruin van
kleur. In stijl en tijd van ontstaan
liggen de beide delen niet ver uit
elkaar. Alles ademt hier de laatste
nabloei van de gotiek; daarvan
getuigen ook de blinde korfboog
nissen in de oostgevel van het dwars
pand en de geheel blind en vlak
eindigende koorkapel. De versiering is
rijker dan bij het schip; ook de steun
beren hebben banden van natuur
steen, die aan het dwarspand
eindigen in overhoekse pinakels.
Koor
Het koor heeft aan de zuidzijde vanaf
1585 een laat-gotische zandstenen
ingang, helaas sterk verweerd.
Vroeger was een groot gedeelte van
het koor aan deze zijde door
bebouwing aan het oog onttrokken.
Die bebouwing is thans geheel
verwijderd, met uitzondering van het
na de jongste oorlog herbouwde
kerkkantoor. Het meest oostelijke
koortracé en de driezijdige sluiting
vormen het oudste deel van de kerk
en zijn op uiterst sobere wijze uit
gevoerd in rode baksteen zonder
enige variatie en met een vlak
vensterprofiel. Het geheel maakt een
dorpse indruk. Misschien is de
uitbouw van dit gedeelte wegens
ruimtegebrek achterwege gebleven.
Ontmanteling
Tegen de noordelijke muur van het
schip aangeleund staan nog enkele
huisjes. Deze panden met hun
winkeltjes vormen een zeer gelukkige
overgang van de levendige markt
naar de strakkere bouwmassa van de
kerk en zijn dan ook met heel het
stadsdeel ten zuiden van de Oude
Markt, opgenomen in het in eerste
aanleg aanvaarde „beschermde stads
gezicht". Bij de brand van 1911
waren enkele woningen aan de
noordwestzijde van de kerk zodanig
ontredderd, dat ze niet meer werden
herbouwd. Op een ansichtkaart van
vóór 1911 staat vermeld dat één van
die woningen het geboortehuis van
Michiel de Ruyter was.
Voormalige pastorie c.a.
Aan de noordzijde, ongeveer tegen
over de voormalige Priesteringang,
ziet men dat aan de noordzijde van de
Jacobsstraat een tweetal panden
scheef op de rooilijn staat. Daar was
vanaf de Reformatie, de pastorie
gevestigd en we mogen aannemen
dat vóór 1 572 de pastoors daar ook
hun verblijf hadden. Ter weerszijden
van de zogenaamde Priesteringang
was eertijds de sacristie en de kosterij
gebouwd.
In L K
H 0
-SA |j
s
F
"li" B c
E
'13>
ih
