18
vanwege zijn beschildering met taferelen uit
het leven van Esther. Ook van
Tien-Geboden-borden en wandteksten zijn
in het museum belangrijke voorbeelden te
zien.
Tellen we daarbij een groot aantal tegels
voor haardplaten met bijbelse figuren erop
en knap geschilderde portretten van
predikanten van elke soort en kleur,
geschilderd door Frans Hals, Jan Baptist
Weenix e.a. Zelfs Jansenius, die alles te
maken heeft met de oud-katholieke kerk,
met de oud-bisschoppelijke Cleresie, hangt
in een der museumzalen aan de muur.
Wat is er in het Catharijneconvent te
zien?
De collectie geeft een beeld van de
geschiedenis van het Christendom en wel in
chronologische volgorde.
1de Nederlandse gebieden te beginnen
bij de votiefstenen voor Nehalennia (zie
Zeeuws museum te Middelburg), later
gekerstend en in cultuur gebracht door
Frankische en Ierse monniken. Hoe
Utrecht de zetel werd van een
Rijksbisschop.
2. de godsdienst in de Middeleeuwen, die
Rembrandt van Rijn: de doop van de kamerling.
veel omvat: liturgie, devotie, kerkelijke
gewaden, geïllustreerde handschriften,
liturgisch vaatwerk, religieuze schilder
en beeldbouwkunst.
3. de Reformatie: de eredienst en hoe op
allerlei manieren vorm gegeven werd
aan de samenleving in de Republiek.
4. de Contra-Reformatie met haar barokke
uitingen, begonnen na het Concilie van
Trente (1546-1565).
5. het Jansenisme rond 1600 uit een
conflict binnen de R.K.-kerk over de
genadeleer ontstaan.
6. 't Protestantisme en katholicisme in de
19e en 20e eeuw, compleet met hun
karakteristieke binnenhuisjes,
vakverenigingen (zie alle vaandels)
verzuiling, R.K.triomfalisme (grote
zilveren monstransen!) en de kunst van
Toorop, omroepen, politieke partijen en
de ontkerstening.
Enkele topstukken In het museum
Wie op z'n eentje de permanente expositie
in het Catharijneconvent gaat bekijken, zal
voor talloze raadsels komen te staan, als hij
of zij de inhoud en strekking van de Bijbel
en de geschiedenis van de kerk niet of
onvoldoende kent. Er zit dan niets anders
op dan de overal aangebrachte teksten te
lezen, de twee voortreffelijke catalogi te
raadplegen of deel te nemen aan een
rondleiding of een dia-presentatie te
starten. Wij maken u aan 't slot van deze
bijdrage attent op enige bijzondere stukken,
in de hoop u op die manier naar Utrecht te
lokken.
Textilia
Wij stellen u dan allereerst de Keizers albe
van Frederik Barbarossa voor, een linnen
onderkleed, dat onder een tunica gedragen
werd. Deze albe dateert uit omstreeks
1150, komt uit Sicilië en is versierd met een
brede lopende band van goudbrokaat en
een dito versiering rondom de hals. Een
dergelijk onderkleed werd met een gordel
(cingel) opgeschort. Frederik I Barbarossa
bezocht Utrecht in 1152.1156 en 1165 en
moet tijdens een van die gelegenheden dit
onderkleed aan de Janskerk geschonken
hebben.
De koorkap van David van Bourgondië
trekt vervolgens onze aandacht, hij was
vroeger in 't bezit van het oud-katholiek
museum. Deze koorkap deed dienst in de
huiskapel van deze 'onechte' zoon van
Filips van Bourgondië, dateert uit de 15e
eeuw, is in Italië geweven en in Nederland
met gouddraad geborduurd. Men kan het
motief van granaatappels, waarin
tondeldozen zijn verwerkt, emblemen van
het Huis van Bourgondië, duidelijk
onderscheiden.
Deze David, die in 1456, gesteund door een
Bourgondisch leger, z'n rivaal Gijsbrecht
