21
Museum bevindt en twee ramen met
fragmenten van wapens inde Oostkerk te
Middelburg. Zijn werk getuigt van
vakmanschap. Cornelisvan Barlaer heeft
veel ramen gemaakt voor kerkelijke en
openbare gebouwen in Zeeland. Zo heeft hij
bijvoorbeeld in opdracht van de stad
Middelburg o.a. glazen gemaakt voor: de
kerk van St. Laurens (1644, £9); de kerk van
Oosterland (1652, 33:6:8); de Susterkerk
Vismarktkerk te Middelburg) en de kerk
van Nieuwland (Middelburgse polder) (1650,
12:1het stadhuis te Arnemuiden (1660,
13); het stadhuis te Domburg (1672, 13);
de kerk te Westkapelle (1672, 12) en een
raam voor de hofstede van Joh. de Knuyt
(1647.E5). In opdracht van de
Gecommitteerde Raden maakte hij ook
glazen voor de kerken vanOosterland
(1651);Zaamslag (1658, £21:8:4);
IJzendijke (1659, 25)Terneuzen en
Biervliet (1660, £51:9:4); Lilloen Poortvliet
(1662,£60:3:10).
De gebrandschilderde ramen te Biervliet
tellen elk 260 ruiten, 3 panelen breed en 5
panelen hoog en hebben de volgende
opschriften: Zeelandia anno 1660; Wilhelm
de Nassau, prins van Orangie 1660: Biervliet
anno 1661Op alle drie de ramen komen,
zoals algemeen gebruikelijk was, de wapens
van de schenker voor.
Het raam Zeelandia
De gehele voorstelling op dit glas vormt een
groot cartouche. In het midden het wapen
van Zeeland dooreen paarlenkroon gedekt.
Daarboven het devies 'Luctor et Emergo' en
eronder 'Zeelandia anno 1660'. In het
onderste middenpaneel zijn de wapens van
Cornelis Tenijs (raadsheer van de Staten
van Zeeland en ingeland van de
Amaliapolder onder Biervliet) en Marinus
van Crommon (gedeputeerde van de Staten
van Zeeland) geplaatst. De cartouche wordt
begrensd door engeltjes die neerhangende
linten met vruchtentrossen vasthouden. Aan
weerszijde van het wapen van Zeeland
gevleugelde schegbeelden.
Het raam Willem van Oranje
Op het middelste paneel staat het
gekroonde wapen van de prins van Oranje
omgeven door eenbandmetgespenbeslag
en eindstuk, dragende het devies van het
Engelse vorstenhuis 'Honi soyt qui mal y
pense' wellicht een herinnering aan het
huwelijk van Willem II met Mary Stuart.
Hieronder een banderolle met het devies der
Oranjes 'Je maintiendray'. Boven deze
banderolle twee takken met oranje appels.
Het geheel is, zoals gebruikelijk in de 17e
eeuw, geplaatst in het front van een
triomfboogachtige architectuur. In de poort
van het bouwwerk zit Bellona (godin van de
oorlog), leunend op een schild met
Medusakop en met een lans in haar hand en
achter haar wapentuig en vlaggen. Boven
het wapen van de prins een cartouche met
het opschrift 'Wilhelm de Nassau, Prins van
Orangie 1660'. Hierboven een cartouche
met portret van de Prins, dat veel
overeenkomst vertoont met het door
Anthonie van Dyck geschilderde portret van
Prins Willem II (overleden in 1650) met Mary
Stuart dat zich in het Rijksmuseum te
Amsterdam bevindt. Prins Willem III isin
1660 een tienjarig kind. Ter weerszijde van
het portret engeltjes die een tak oranje
appels ophouden met rechts en links
banderolles met respektievelijk de
opschriften 'VivatOranie' en 'Tandem sit
succurrens arbor' (Moge de boom bloeiende
blijven).
De preekstoel die uit de tijd van de bouw van de kerk dateert (1660).
Het raam Biervliet
Ook op dit raam een triomfboog, maar
eenvoudiger van structuur dan die van het
raam Willem van Oranje. Op de pilasters zijn
6 wapens van Biervlietse notabelen
opgehangen. Op de linkerpilaster de
wapens van: Migiel de la Palma
(burgemeester, commies en rentmeester);
Frangois Ritsaert (aannemer kerk,
thesaurier) en Lieven de Vriend (schepen).
Op de rechter pilaster de wapens van
Willem Leendersen Blaeucamer (schepen);
Jan Olyslager (schepen) en P. Launijns
(griffier). Boven in het glas het wapen van
Wolfert van Borssele (hoogbaljuw van de
