Biervliet
16
•-.WW
- Vl
De Ned. Hervormde kerk van Nieuwdorp.
zijn zij al evenmin. Het is kerkarchitectuur in
zijn meest bescheiden vorm. Het zou van
weinig cultuurhistorisch besef getuigen om
deze kerken als onbetekenend terzijde te
schuiven.
'Zeeland is eindelijk veilig', sprak Koningin
Beatrix bij het sluiten van de
Oosterscheidedam, maar zijn deze kerkjes
ook veilig?
Ons Zeeuwen bin zunig. Ik spreek hierbij de
hoop uit dat dit ook moge gelden voor het
19e eeuwse architectuurbezit in onze
provincie.
Geraadpleegde literatuur:
- De 19e eeuwse Kerkelijke Bouwkunst in Nederland -
H.P.R. Rosenberg
- Aardrijkskundig Woordenboek - van der AA
- Een huis voor het Woord - C. A. van Swigchem
- De Katholieke Kerken in Nederland - Kalf
- Bouwkundige Bijdragen - Maatschappij ter bevordering
der bouwkunst - div, jrg.
- Anderhalve eeuw gereformeerden in stad en land - uitg.
Kok.
DRS. I. H. VOGEL-WESSELS BOER
De naam Biervliet roept bij velen associaties
op met Willem Beukels en daarmede met het
haringkaken. Hierbij moet men zich wel
realiseren dat het Biervliet uit de tijd van
Beukels iets geheel anders was dan het
huidige Biervliet. De middeleeuwse stad had
een bewogen geschiedenis. De
Allerheiligenvloed van 1570 en het begin van
de troebelen van de Tachtigjarige Oorlog zijn
de uiteindelijke ondergang van de
middeleeuwse stad geworden. In 1575 koos
de stad, toen reeds voor een deel verwoest
en door vele inwoners verlaten, de zijde van
Oranje. Vanwege de strategische ligging
besloten de Gecommitteerde Raden van
Zeeland om in het noordoosten van de oude
stad en in de onmiddellijke nabijheid
daarvan een fort op te werpen. Dit kwam in
1603 gereed. Uit dit fort, waarvan de
oppervlakte binnen de omwalling 1 12 was
van die van de oude stad, is het huidige
Biervliet ontstaan.
Het middeleeuwse Biervliet
Biervliet werd waarschijnlijk in de 2e helft
van de 12e eeuw een zelfstandige
nederzetting. Het was gelegen op grond van
het grafelijk domein aan een van de vele
kreken die in noordoostelijke richting naar de
Honte liepen. Aan deze kreek ontleent
Biervliet zijn naam. In een charter van 984 is
sprake van de Fluvia Beverna (Beverna
bever). Een andere vermelding, uit 1075,
luidt Bierfletum (Bier beer, modder).
Biervliet was één van de 28 'besloten' steden
in Vlaanderen en behoorde tot het
graafschap Rijks Vlaanderen. In 1183
schonk Filips van de Elzas aan de burgers
van Biervliet twee privileges; 1 e De burgers
van Biervliet werden door gans Vlaanderen
vrijgesteld van tol; 2e Het was voortaan
verboden van hen hanserecht te eisen. Deze
voorrechten zijn wellicht verleend om de
visaanvoer en -handel te bevorderen. De
vrijstelling van tol- en hanserecht waren
vooral belangrijk voor het snelle vervoer van
aan bederf onderhevige vis. Vis was toen als
voedingsmiddel van zeergrote betekenis.
Als tegenwicht voor de verlening van de
privileges verlangde de graaf van
Vlaanderen dat Biervliet o.a. met haar vloot
hem te hulp zou komen in geval van oorlog