20
van de moordenaars bevatte deze slechts
twee kopgens. De misdaad bleef niet
onopgemerkt, de daders werden gegrepen
en ter dood veroordeeld. Op het moment dat
het vonnis voltrokken zou worden verscheen
Sura, die de misdadigers vergiffenis schonk.
De begenadigde moordenaars mochten
blijven leven en zo kon men dan toch de kerk
voltooien.
Het oudste muurwerk van de kerk dateert
van omstreeks het jaar 1280. Het is te vinden
aan de noordzijde van de Onze Lieve
Vrouwekapel. Daaropvolgtdetoren.
waarvan de bouw in de eerste helft van de
veertiende eeuw begonnen werd. Overigens
bestaat er een zogenaamd Calendarium,
geschreven door Pieter Michielsz, dat
dateert uit het jaar 1168 waarin al sprake is
van een kerk met een toren. Torens hadden
in de middeleeuwen een belangrijke
symbolische betekenis, zij wezen immers
naarde hemel. In 'Der Leken Spiegel' kan
meniezen:
Die hoghe torre die daer staat
Wijst onsere erve daer boven
Daer d'ingle Gode loven
Daer wi na selen poghen
Men heeft bij werkzaamheden in de toren
wel een steen gevonden met als inscriptie
FUNDATASUM 1339'. maar het is
allerminst zeker of steen en toren bij elkaar
horen. De toren werd, hoewel er eeuwen aan
gebouwd en geknoeid was. nimmer voltooid.
Zelfs de vele steen boeten, een straf in de
vorm van een aantal aan de kerk te
vermetselen stenen mochten niet baten.
Een stenen achtkantige spits die in de
bedoeling lag werd niet voltooid. De reden
hiervan moet gezochtworden in de
noordwaardse verzakking van de toren. Er is
van deze spits nog wel een afbeelding
bewaard gebleven.
Aan de noordzijde van de kerk bleef nog een
restant bewaard van het oude kerkhof. In de
middeleeuwen was dit kerkhof van de
openbare weg gescheiden door houten
roosters. Over de functie daarvan doen
verschillende meningen de ronde; zo
zouden zij dienen ter wering van de varkens,
die zoals bekend in de middeleeuwen
vrijelijk over straat scharreldenEen andere
mening is dat de duivel met zijn bokkepoten
de roosters niet zou kunnen overschrijden.
De derde mening, misschien de meest
logische, is dat er geen gewijde aarde van
het kerkhof op de openbare weg terecht zou
kunnen komen.
De kerk van Dordrecht behoorde tot de
belangrijkste kerken van Holland. Na
aanvankelijk parochiekerk te zijn geweest,
werd zij in 1366 door de bisschop van
Utrecht tot collegiale kerk verheven. De
vestiging van een kapittel had voor het
gebouw verstrekkende gevolgen. In het
laatste kwart van de 14e eeuw begon een
grote herbouw van de kerk. De muren van
het dwarsschip en de zijkapellen van het
schip dateren nog uit deze periode.
De Dordtenaren stonden in de
middeleeuwen bekend als een vroom volk.
Hun processies en in het bijzonder de
processie van het Heilig Hout op St Pieter en
Pouwelsdag waren evenementen die het
volk van heinde en verre op de been
brachten. Aan de pracht en praal van de
voornaamste kerk van het graafschap
Holland kwam een voorlopig einde met de
stadsbrand van 1457. Een gedeelte van de
kerk werd in de as gelegd, de zijkapellen
liepen grote schade op maar het
Plattegrond van de Grote Kerk te Dordrecht, 1926.
1. Kerkingang, westzijde.
2. Trap in den toren.
3. St. Olofskapel.
4. St. Barbarakapel.
5. St. Catharinakapel.
6. St. Andrieskapel.
7. H. Kruiskapel.
8. Kapel van den H. Naem
Jhesu.
9. Kerkekamer.
10. Kerkingang, noordzijde.
11. Toiletten.
12. Beelaerts- ol Pompekapel.
13. St. Ellsabethsaltaar.
14. Gedenkteeken J. C. Schotel.
15. St. Surakapel.
16. Trap naar het sterrengewelf.
17. Z.g. trouwkamer.
18. Meerdervoortskapel.
19. Jcrusalemskapel.
20. Kerkingang, oostzijde.
21. Kerkingang, zuldoostzijdo.
22. St. Joriskapel.
23. St. Lodewijks- of Munters
kapel.
24. St. Apoloniakapel.
25. St. Pancraskapel.
26. Muylwljckskapel.
27. St. Janskapel.
28. St. Jacobskapel.
29. St. Petrus- en Pauluskapel.
30. Voormalig kantoor van
kerkmeesteren.
31. Voormalige zuideringang of
ijzeren deur.
32. St. Poncinanskapel.
33. St. Nicolaaskapel.
34. St. Ausbertuskapel.
35. St. Annakapel.
36. St. Stevenskapel.
37. Vuurhuls.
38. Marmeren predikstoel en
doophek.
39. Altaar van het Heilig Hout.
40. Koorhek.
41. Koorbanken.
42. Voormalig Hoogaltaar.
