Willibrord, de apostel der Friezen
15
Souburg: 'Repos Ailleurs' (de rust is
elders).
Zodoende is dit kerkzegel een typisch
voorbeeld van de verstrengeling van Kerk
en Wereld.
Slot
Al is het dan niet zo - zoals C.A. van
Swigchem schreef - dat de kerk van Oost-
Souburg één van de vijf middeleeuwse
hoofdkerken van Walcheren was, deze
kerk met de omgeving blijft in historisch
opzicht een interessant object.
Daarnaast - en dat is tegenwoordig best
het vermelden waard - is ze centrum van
een levende gemeente. Jammer dat het zo
keurig en liefdevol verzorgde kerkhof
vanwege het altijd op de loer liggende
vandalisme, zo hermetisch afgesloten moet
blijven.
Literatuur:
- C. Chavannes-Mazèl e.a., Langs de oude Zeeuwse
kerken, Baarn, 1975.
- J.J. van der Horst, De kerken en parochiën op
Walcheren, in bijdragen voor de geschiedenis van het
bisdom Haarlem, zesde/achtste deel. Haarlem 1878/
1880
- J.H. Kluiver, Historische orgels in Zeeland II,
Walcheren, in Archief Kon. Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, 1974,
- A. Lehr, Van Paardebel tot Speelklok, de geschiedenis
van de klokgietkunst in de Lage Landen, Zaltbommel,
1971.
- J. Marcus, Sententien en indagingen van den Hertog
van Alba, Amsterdam 1735.
- J. de Meulemeester, Burchten en stadsontwikkeling,
archeologische beschouwingen bij de kaarten van
Jacob van Deventer, in bulletin van De Duinen,
Koksijde, 1986.
- J. Poppe, De beeldenstorm op Walcheren, in De Wete.
mededelingenblad van de Heemkundige Kring
Walcheren, 1987.
- L.C. Spijkerboer, De Gemeente Oost- en West-Souburg,
Oost-Souburg, 1939
- C.A. van Swigchem, 200 jaar monumenten van
bouwkunst in Zeeland, in jubileumboek Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen 1769-1969
- J.A.M. Tabbers, De Hervormde Gemeente van Oost-
Souburg 1583-1983, Oost-Souburg, 1983
- J.A. Trimpe Burger, Plaatsen in Zeeland en West-
Vlaanderen met het vroeg-middeleeuwse toponiem
'burg', in Walacria, een kroniek van Walcheren 1989
- De gemeente Oost- en West-Souburg, eene statistische
bijdrage tot de plaatsbeschrijving van Zeeland,
Middelburg. 1860.
- Charter van Dirk Bisschop van Verdun, betrekkelijk de
kerk te Souburg, van het jaar 1250; medegedeeld en
vertaald door J.P. van Visvliet, in: Nehalennia,
Jaarboekje voor de Zeeuwsche geschiedenis en letteren,
1850.
Met dank voor de medewerking en de verstrekte
informatie aan: pastoor F.W.J. Bastiaensen te Goes, H.
Ruissen te Oost-Souburg, W. Sinke te Oost-Souburg en
J.A. Trimpe Burger te Oostkapelle.
M. P DE BRUIN
De figuur van Willibrord verbindt de
artikelen over de kerken van Souburg en
Zoutelande. Auteur Lepoeter begint met
een lang citaat van zijn komst op
Walcheren. Autrice Vogel schenkt
eveneens aandacht aan hem en de
politieke omstandigheden. Zelf heb ik
geprobeerd zijn afkomst en missiewerk te
beschrijven. Alcuin. de levensbeschrijver
van Willibrord laat een deel van de
gebeurtenissen onder de 'wonderen
vallen. Zo ook het voorval op Walcheren.
Tot in Echternach toe komen bronnen met
'levend' water voor, een zinrijk symbool
van zijn zendingswerk.
In 690 komt Willibrord naar deze gewesten,
een kleine rekensom leert dat het dit jaar
1300 jaar geleden is. Allerwege zal dit
worden herdacht. Boeken en artikelen zijn
al over hem verschenen. Reeds in 1696
besteedt Smallegange in zijn kroniek ruime
aandacht aan deze missionaris. Hij haalt
zelfs aan wat Alcuin, zijn biograaf, over
hem zegt. „Op een tijt als d'eerwaerde
Man, na de gewonelijke wijse, reisde tot de
verkondiging des Evangeliums, quam hij in
een vlek, Walcheren genoemt, waerin een
beeld van d'oude dwaling was overig
gebleven: 't welk als de Man Godts, door
vyerigen ijver, verbrak, in 't bijzijn van den
bewaerder des Afgods, die in te grooten
woeden opvliegende, als den hoon van
sijnen Godt wreken willende, door den drift
van een uitsinnigen geest, den Priester
Christi met een sweerd op het hooft heeft
geslagen: maer Godt sijnen dienaer
beschermende, soo is hij van die slag niet
gequetst geworden."
Met het beeld van de oude dwaling of een
Het beeld van Willibrord bij de Dom te Utrecht (Van Moorsel, pag. 7).