De Ned. Herv. Kerk te Oost-Souburg 3 De oude burg Souburg (oorspronkelijk G.J. LEPOETER 't Heeft veel arbeid en zwoegen, veel bidden en het bloed van Heiligen gekost, om het eerste en voornaamste, het rijkste en schoonste van Zeelands eilanden voor het christendom te winnen. Omstreeks 704 landde de heilige Willlbrordus te Westkapel, de voornaamste stad van Walcheren, aan de Noordzee gelegen, maar later door de golven vernield en geheel verzwolgen. Daar vereerde men een afgod, wiens afschuwelijk beeld als heilig werd beschouwd, en wien men menschenoffers slachtte. De heilige bisschop, blakende van ijver voor het heil der verdoolde zielen, wilde den heidenen de onmacht doen zien van hunnen god van steen; rukte hem daarom van het voetstuk, smeet hem ter aarde en verbrijzelde hem in het bijzijn der tempelwachters. Een kreet van ontzetting en bloedige wraak ging uit de scharen op, en een der tempelwachters trok het zwaard en gaf een geweldigen slag op het hoofd des koenen predikers. Maar God beschermde zijn dienaar, en de wonde kon hem niet deren noch verhinderen dat hij het bekeeringswerk met ijver voortzette Maar de vroegere afgoderij en voorat de ongebonden levenswijze van het heidendom hadden nog te veel aantrekkelijks voor de nieuw bekeerden, en allengs vervielen de bewoners van Walcheren, zoo niet tot het oude bijgeloof, toch tot de oude zedeloosheid; en toen omstreeks het jaar 800 de Noormannen het eiland overrompelden, verdwenen tot zelfs de laatste sporen der christelijke zeden. (J.J. van der Horst) Heeft dit citaat, zo zal de lezer zich afvragen, nu iets te maken met de kerk van Oost-Souburg? In directe zin wellicht niet. Maar als wij willen trachten het historisch kader wat te verruimen en wat verder willen kijken dan alleen naar de bouwgeschiedenis van het kergebouw, wordt het allemaal iets anders. Sudburch Zuidburg - dit in relatie tot Domburg in het noorden en Middelburg in het midden van het eiland) is één van de vroeg middeleeuwse 'burg'plaatsen in de Zeeuwse en Vlaamse kuststreken. Vooral gedurende de laatste decennia zijn omvangrijke archeologische onderzoekingen gedaan, zowel in Souburg als op verschillende andere vergelijkbare plaatsen. Daarbij kwam vast te staan dat de vluchtburchten van buiten naar binnen zijn opgebouwd uit een gracht, een uit plaggen opgeworpen wal en een opgehoogd binnenterrein. De resultaten hiervan geven tevens aan dat de in de tweede helft van de 9e eeuw te dateren ronde burg van Souburg, met een diameter van circa 160 meter, in aanleg grote gelijkenis vertoont met de uit een wat latere tijd daterende burgen in Denemarken, zoals te Fyrkat en te Trelleborg. Het burgterrein te Souburg wordt eveneens door twee kruislingse wegen in vieren gedeeld. In de kwadranten zijn op vrij regelmatige wijze behuizingen gegroepeerd; de huizen zijn in Souburg rechthoekig, in Denemarken daarentegen scheepvormig. Voor de constructie van wanden en vloeren is veelvuldig gebruik gemaakt van op maat gestoken plaggen in combinatie met houtconstructies en vlechtwanden. Kerk en toren, gezien vanuit de Ritthemsestraat. De opname is van omstreeks 1902.

Tijdschriftenbank Zeeland

Bulletin Stichting Oude Zeeuwse kerken | 1990 | | pagina 3