14
Eén van de schitterende 27-armige kronen die in 1980 het interieur van de kerk een heel ander aanzien hebben gegeven,
(collectie J. Ranter)
gewone volk. Verder zijn de zerken die
versierd zijn met figuren, wapens of
beelden, vaak van groot belang als
kunsthistorisch monument. Daarom is het
gelukkig dat bij de
restauratiewerkzaamheden aan het eind
van de twintiger jaren de meest fraaie en
dus kwetsbare zerken, zoveel mogelijk uit
de loop zijn gelegd. De kerkbrand van
1618 heeft een aantal zerken sterk
aangetast. Ook de Franse revolutie in 1795
heeft zijn sporen nagelaten. Veel
familiewapens werden toen uitgekapt.
Bijzondere vermelding verdient de erezerk
van de beroemde drenkelingenredder
Frans Naerebout, die zijn laatste
Het zegel van de kerk van Goes. Foto gemeentearchief
Goes 1986. (collectie J. Ranter)
levensjaren onder behoeftige
omstandigheden aan het Goese Sas sleet
en daar in 1818 overleed.
Het kerkzegel
De afbeelding op het kerkzegel van de
Nederlandse Hervormde Gemeente van
Goes legt de nadruk op de kracht van het
Woord. De tekst van het randschrift luidt:
'LEO EX JUDA BESTIAM VICIT
BLASPHEMAM APOC.5.13'. (De Leeuw
van Juda overwint het Godslasterende
beest, Openbaring 5.13).
Overigens is het vreemde dat de
overwinning van de Leeuw van Juda wordt
vermeld in Openbaring 5:5 en niet in
Openbaring 5:13.
De oplettende beschouwer onderkent in
het kerkzegel tevens de verandering van
de tijden. Het matriarchale element van de
late middeleeuwen, tot uitdrukking
gebracht in de verering van Maria
Magdalena, heeft plaats gemaakt voor het
sterk patriarchaal gekleurde beleven van
de reformatie.
Slot
Besluiten wij dit algemene artikel over de
Grote- of Maria Magdalenakerk te Goes
met het uitspreken van de hoop, dat velen
zich met ons verbonden zullen voelen met
de bouwers van 1619-21 en daadwerkelijk
zullen beamen 'dat men sulcken schoon
edeficium nyet geheel soude laten
vergaen, daermede de stad soude gantsch
gedeformeert syn, maer dat men behoort
te versorgen de voorseide kercke wederom
te brengen (en te houden!) in eenen
behoorlijken staet'.
Literatuur:
- L. J. Abelmann, Een vogelvluchtplattegrond van Goes
van Zacharias Roman, in Historisch jaarboek voor
Zuid- en Noord-Beveland no. 5, Goes, 1979.
- L. J.Abelmann, De grafzerken in de Grote- of Maria
Magdalenakerk te Goes, Alphen aan de Rijn, 1981.
- L. J. Abelman en J. L. van der Valk, Zo zag Goes er
uit, Alphen aan de Rijn, 1971.
- Ch. de Coster, Zeeland door de bril van 1873,
Amsterdam/Antwerpen, derde druk, z.j.
- F. van Dijk, De revolutie van 1795 in Zeeland, Goes,
1974.
- F. van Dijk en J. H. Kluiver, Korte geschiedenis van de
Grote- of Maria Magdalenakerk, kerkorgel en carillon te
Goes, Goes, z.j.
- C. P. M. Holtkamp, De zeven getijden en de functie
van zangmeesters in de Maria Magdalenakerk te Goes,
in Historisch jaarboek voor Zuid- en Noord-Beveland
no. 7, Goes, 1981.
- H. Janse, Houten kappen in Nederland 1000-1940,
Delft, 1989.
- J. de Kanter en J. ab Utrecht Dresselhuis, De provincie
Zeeland, Middelburg, 1824, herdruk Schiedam, 1977.
- J. H. Kluiver, Grote- of Maria Magdalenakerk
(fotoboek), Goes, 1981.
- H. J. Kok, Inventaris van de kerkpatrocinia in het
Zeeuwse deel van het middeleeuwse bisdom Utrecht,
in Archief Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen 1972 1973.
- R. A. S. Piccardt, Bijzonderheden uit de geschiedenis
der stad Goes, Goes, 1864, herdruk Goes, 1979.
- M. A. Prins-Schimmel, Het stadhuis te Goes,
Middelburg, 1988.
- J. Ranter, Archivalia van de Grote- of Maria
Magdalenakerk. (Niet uitgegeven).
- J. J. M. Timmers, Christelijke symboliek en iconografie,
vierde druk, Haarlem, 1981.
Met dank voor de medewerking en de verstrekte
informatie aan: pastoor F. W. J. Bastiaensen te Goes, F.
H. de Klerk, medewerker gemeentearchief Goes en J.
Ranter te Goes.
