5
totale bouwconcept hebben uitgemaakt
en dat hierin een toren aan de zuidkant
van de kerk het beste op zijn plaats was.
Trouwens, de plaatsing van de Lange
Jan te Middelburg aan de zuidkant van
het totale abdijcomplex roept ook vragen
op. Mogelijk zitten hierin parallellen.
De hoofdingang van de kerk was, zoals
gebruikelijk, door de toren. De dichtge
metselde doorgangsboog is zowel aan
de toren- als aan de schipzijde duidelijk
te herkennen. Verder ook hier in de
noord- èn in de zuidwand van het schip
tegenover elkaar de oude toegangsdeu
ren. Beide zijn in een latere fase dichtge
metseld. De noorddeur is nog duidelijk
waarneembaar, de zuiddeur wordt alleen
door een geoefend oog ontdekt. De deur
in de westgevel, die nu als hoofdtoegang
dienst doet, is vari latere tijd. De kerk
bestaat uit een 15de eeuws pseudobasi-
likaal schip, dat volgens de regels van de
Brabantse gotiek werd gebouwd De
kolommen met koolbladkapitelen en de
vormgeving van de ramen zijn hier de
beste bewijzen van.
Het koor aan de oostzijde van het schip is
na de Reformatie snel in verval geraakt
en omstreeks het midden vari de 18de
eeuw wegens bouwvalligheid geheel ge
sloopt. Het was 18 mieter lang en 10
meter breed. De triomfboog - doorgang
van schip naar koor - is zowel aan de bin
nen- als de buitenzijde goed herkenbaar
In het najaar van 1990 werden tijdens de
restauratiewerkzaamheden funderingen
gevonden aan de zuidzijde van het voor
malige koor, in de hoek tegen de toren.
Ongetwijfeld zal hier de sacristie gestaan
hebben. 14) Aan de noordzijde van het
schip, tegenover de plaats van de toren
Gezicht op de keik vanuit het noorden Foto omstreeks
1910 (Zeeuws Documentatiecentrum. Middelburg)
Kerk en toren met de toenmalige gemeenteschool op de voorgrond. Foto omstreeks 1900
(Zeeuws Documentatiecentrum. Middelburg)
kant van het schip staan. Wij zijn van
mening dat deze plaatsing oorspronkelijk
is en dus niet pas in een latere fase is
ontstaan. Het is moeilijk hiervoor een
enigszins aannemelijke verklaring te vin
den. Wij komen niet verder dan het ver
moeden dat het te maken zou kunnen
hebben mei het kasteel, dat vlak ten
noord-noordoosten van de kerk lag. Alle
gegevens die erover beschikbaar zijn wij
zen op een, in verhouding tot de kerk.
omvangrijk bouwwerk met een aantal
torens Ten tijde van de bouw van de
toren in de 14de eeuw moet dit al zo
geweest zijn. Wij achten het niet onwaar
schijnlijk dat kerk en toren, meer dan wij
zouden vermoeden, onderdeel van het
gestichte kerk van Onzer Vrouwenpolder
en de in ca 1460 tot parochiekerk verhe
ven voormalige kapel van Ter Doest te
Krabbendijke. 12)
Verder waren er binnen de parochie de
op zichzelf staande, in 1440 voor het
eerst genoemde kapel van OLV en
S.Thomas m Hansweert en de kapel op
het kasteel van de heren van
Krumingen.13)
Kerk en toren
Het meest in het oog lopende - geheel
afwijkend van het normale patroon - is de
situering van de toren ten opzichte van
de kerk. We zien hier namelijk de toren
niet aan de westkant, maar aan de zuid
