Bezoek aan de Nieuwe Kerk
te Zierikzee
16
regelen en die op hun beurt weer gevoed
worden door een op dit moment wel zeer
luidruchtige motor. Als nu het orgel aan
gezet wordt blaast en sist alles vanwege
de grote hoeveelheid lekkages; ook ont
staan er ontstemmingen doordat er onvol
doende wind overblijft voor het goed tot
klinken brengen van het pijpwerk.
Vervanging van de motor en het dichtma
ken van scheuren in het hout en het leer
is dringend noodzakelijk.
Het pijpwerk
Uiteraard is - naast goede mechanische
voorwaarden - het pijpwerk bepalend
voor de klank van het orgel. Voor de res
tauratie hiervan wordt vooral gebruik
gemaakt van het rapport van drs. T. den
Toom over de historie van het orgel. Na
de bouw in 1848 werd het orgel al in
1874 op het gebied van de klankgeving
flink aangepakt door de Fa Witte uit
Utrecht. Frontpijpen werden vernieuwd,
de steminrichting van bijna alle pijpen
werd veranderd, opschuivingen vonden
plaats, de terts werd uit de mixtuur verwij
derd, tongwerken werden van doorslaand
opslaand gemaakt en men verbeterde de
intonatie "en wel in dier voege dat de
grondgeluiden krachtiger aanspreken en
de tongwerken een ronder en voller toon
verkrijgen". Na goed overleg tussen de
adviseur Jan Jongepier (organoloog), de
orgelbouwer en de orgelcommissie is
besloten de situatie van 1874 als uit
gangspunt voor de restauratie te nemen.
In concreto betekent dit dat met name de
ingreep in het pijpwerk van de Fa. de Koff
in 1947 ongedaan moet worden gemaakt.
Drie registers moeten - naar oude voor
beelden - nieuw worden bijgemaakt en
het overige pijpwerk moet waar nodig
worden hersteld; vooral de kleinere pijp
jes zijn aan de randen flink beschadigd
als gevolg van onzorgvuldig stemmen.
Als eindfase en bekroning van de restau
ratie volgt dan de (her)intonatie en stem
ming van het gehele pijpwerk.
Hopelijk hebben wij u enig inzicht gege
ven in de restauratie van dit belangwek
kend instrument. De kwaliteit van de
orgelbouwer en de deskundigheid van de
adviseur staan zeker garant voor een
artistiek hoogwaardig eindresultaat. Vanaf
1996 zal het grootste romantische orgel
van Zeeland weer in volle luister klinken.
De Stichting Bouwcultuurfonds Zuid
Nederland heeft geld ter beschikking
gesteld aan de Stichting Oude Zeeuwse
Kerken voor de restauratie van de kerk en
orgelzolder van de Nieuwe Kerk te
Zierikzee. Op 10 juni 1992 heeft de voor
zitter van het bestuur van de Stichting
Bouwcultuurfonds Zuid Nederland een
bezoek aan de Nieuwe Kerk te Zierikzee
gebracht om zich op de hoogte te stellen
van het verloop van de restauratie. Op de
foto ziet u van links naar rechts de heren
ir. K. J. Kuiken, voorzitter van het bestuur
Oude Zeeuwse Kerken, drs. P. A.
Wolters, voorzitter van het bestuur
Bouwcultuurfonds, L. Louwerse, secreta
ris van het bestuur Oude Zeeuwse
Kerken en P.A. Boot, behalve lid van het
Algemeen Bestuur Oude Zeeuwse
Kerken ook lid van de plaatselijke com
missie te Zierikzee.
(foto Joop van Houdt, Noorgouwe)
