De Hervormde kerk
te Driewegen
10
G.J. LEPOETER
Inleiding
Driewegen is een bescheiden dorp in de
omstreeks 1300 bedijkte Coudorpse pol
der, die men later Driewegenpolder is
gaan noemen. Het ligt verscholen in de
zogenaamde Zak van Zuid-Beveland. het
kleinschalige en zelfs in de vakantieperio
de weldadig rustige gebied ten zuiden
van de lijn 's Gravenpolder - Nisse -
's Heerenhoek. Met omstreeks 500 inwo
ners is het één van de kleinste van de
15 woonkernen van de gemeente Borsele.
Het is als gehucht ontstaan op een drie
sprong van wegen (drie 'wegen', namelijk
Dorpsstraat. Smitsweg en Zandweg, die
nu Paulushoekseweg heet) en het wordt
in 1351 reeds vermeld. De ontwikkeling
tot dorp heeft Driewegen te danken aan
de ontvolking van het op geringe afstand
zuidwestelijk gesitueerde dorp Coudorpe.
Lange tijd heeft Coudorpe-Driewegen als
een tweeëenheid bestaan, waarbij tenge
volge van herhaalde overstromingen aan
de zuidkust van het in de loop van de tijd
bij Zuid-Beveland gevoegde eiland
Borssele, het accent steeds meer van
Coudorpe naar Driewegen werd ver
plaatst. De parochie Coudorpe bestond
waarschijnlijk reeds in 1267. De aan Sint
Maarten gewijde kerk was een dochter
van die van Ellewoutsdijk; ze behoorde
tot het dekenaat Walcheren en was een
bezit van het kapittel van Sint Pieter te
Utrecht.
Na de reformatie werd
Coudorpe/Driewegen gecombineerd met
Ovezande; het bleef echter een zekere
zelfstandigheid behouden. De eerste pre
dikant kwam er in 1582. De opkomst van
Driewegen gedurende de 16e en 17e
eeuw was omgekeerd evenredig aan het
verval van Coudorpe. Als omslagpunt
kunnen we het beste uitgaan van het jaar
1678, toen Driewegen een eigen kerk
kreeg. De kerk van Coudorpe kwam daar
mede te vervallen.
In 1955 zijn tijdens de herverkaveling in
het gebied van Coudorpe de fundamen
ten van de voormalige kerk en de oude
begraafplaats teruggevonden en vond
een archeologisch onderzoek plaats. De
vluchtberg van Coudorpe bestaat nog en
ligt nabij de driesprong van de nieuwe
Coudorpseweg en de Trenteweg. ten
zuidwesten van Driewegen. De berg
dateert uit de 12/13e eeuw.
Het gevaar voor overstromingen voor het
gebied waarin Driewegen ligt, beseffen
we des te beter als wij de 'Beschrijving
van Zeeland' (1753, tweede deel pag.
313) er op naslaan: 'De veelvuldige en
zwaare grondbraaken en vallen hebben
de Watering van Ellewoutsdijk. Koudorpe.
Everinge en Driewegen, menigmaal tot
dat uiterste gevaar gebragt, dat, indien
de Edel Mog. Heeren Staaten dezer
Provincie dezelve niet menigmaal met
groote onderstanden hadden te hulp
gekomen, niet alleen deeze Watering,
maar insgelijks de daarbij leggende
Heerlijkheden, waarschijnlijk reeds met
de Zee gemeen zouden gelegen hebben.
Want het is bijna onbegrijpelijk, als men
de zwaare diepte van de Hont of Wester
Schelde, die aldaar genoegzaam tot aan
Voorfront begin twintigste eeuw De vensters aan beide zijden van de ingang zi|n dan nog niet aangebracht.